Ο Νετανιάχου και τα χάλια μας!!!!

Ο Νετανιάχου γιατί δεν φόρεσε ....φουστανέλα και δεν κατέθεσε στεφάνι στον Αγνωστο Στρατιώτη;

Όταν κατακρίναμε τον ανεκδιήγητο Τζέφρυ για την υποτέλεια που επέδειξε απέναντι στους Ισραηλινούς φορώντας σκουφάκι,είχαμε τους γνωστούς καλοθελητές που μας έβγαζαν...αντισημίτες κι έλεγαν θρασύτατα πως "ΚΑΙ Ο ΝΕΤΑΝΙΑΧΟΥ ΑΝ ΕΠΙΣΚΕΦΘΕΙ ΤΗΝ ΕΛΛΑΔΑ ΘΑ ΑΠΟΔΩΣΕΙ ΑΝΑΛΟΓΕΣ ΤΙΜΕΣ"! Τελικά,ήρθε ο Εβραίος Πρωθυπουργός, συναντήθηκε με Γιωργάκη και Σαμαρά, πήγε για λίγο βραδυάτικα στην Ακρόπολη, έφαγε με θέα αυτήν, την επομένη πήγε...κρουαζιέρα στον Πόρο ΚΙ ΑΥΤΟ ΗΤΑΝ!!!

ΤΟΝ ΕΙΔΑΤΕ ΕΣΕΙΣ ΝΑ ΚΑΤΑΘΕΣΕΙ ΠΟΥΘΕΝΑ ΣΤΕΦΑΝΙ ΣΤΟ ΜΝΗΜΕΙΟ ΤΟΥ ΑΓΝΩΣΤΟΥ ΣΤΡΑΤΙΩΤΗ;
http://hellenicrevenge.blogspot.com/

Tο ΧΑ, οι σύμβουλοι της εκποίησης και το …φιάσκο

Tο ΧΑ, οι σύμβουλοι της εκποίησης και το …φιάσκο

Κυριακή, 22 Αύγουστος 2010 -http://www.sofokleous10.gr/portal2/toprotothema/toprotothema/t---------2010082226779/

Στο Χρηματιστήριο και τα τραπεζικά παρασκήνια ήταν κοινό μυστικό από καιρό, ότι το υπουργείο Οικονομικών θα επιχειρούσε, με αιχμή την ανάθεση μεγάλης δουλειάς συμβούλων σε διεθνείς οίκους, ενόψει της αναδιάρθρωσης του τραπεζικού συστήματος, να αναθερμάνει το διεθνές ενδιαφέρον για την ελληνική αγορά. Η προσπάθεια, όμως, φαίνεται ότι καταλήγει σε φιάσκο, με σοβαρές παρενέργειες στο ΧΑ.

Πολλές εβδομάδες μετά την πρόταση Σάλλα για την ΑΤΕ και το Τ.Τ., που έδωσε την αφορμή για την πρόσληψη συμβούλων από το Δημόσιο, ώστε να αποτιμηθούν οι τραπεζικές συμμετοχές του και να ξεκαθαρίσει η στρατηγική της κυβέρνησης για το τραπεζικό σύστημα, επίσημη ανακοίνωση από το υπουργείο Οικονομικών για το επιλεγέν σχήμα συμβούλων δεν έχει γίνει και αναμένονται εξελίξεις μέσα στην εβδομάδα.

Όμως, επίμονες «διαρροές» από το υπουργείο ανέφεραν την περασμένη εβδομάδα, ότι έχουν ήδη επιλεγεί ως σύμβουλοι, με τη γνωστή αδιαφανή διαδικασία απευθείας ανάθεσης που είθισται να ακολουθείται σε τέτοιες περιπτώσεις, δύο τράπεζες από τις οποίες περιμένει πολλά το Δημόσιο σε άλλα «μέτωπα» (π.χ.: στην αγορά κρατικών ομολόγων), η Deutsche Bank και η HSBC, οι οποίες σημειώνεται ότι έχουν συνολική έκθεση της τάξεως των 3 δις. ευρώ στην αγορά κρατικών ομολόγων, σύμφωνα με στοιχεία που περιλαμβάνονται στην πρόσφατη έκθεση της Κομισιόν για την πορεία εφαρμογής του προγράμματος σταθεροποίησης.

Η τρίτη τράπεζα της «παρέας» των συμβούλων φέρεται να είναι η Lazard, η μικρή σε μέγεθος, αλλά ιδιαίτερα σημαντική στους διεθνείς συσχετισμούς, τράπεζα, που κατά καιρούς έχει ακουσθεί ότι σταθερά συμβουλεύει την κυβέρνηση, πριν ακόμη σχηματοποιηθεί το μνημόνιο για τη διεθνή συμφωνία χρηματοδότησης. Η στενή σχέση της Lazard με την κυβέρνηση, που επιβεβαιώθηκε σε μυστική σύσκεψη στο Μαξίμου στα δραματικά 24ωρα πριν τη διεθνή συμφωνία χρηματοδότησης, έχει προκαλέσει πολλές συζητήσεις, καθώς οι οίκος ειδικεύεται στις αναδιαρθρώσεις χρέους –διαψεύδεται, πάντως, ότι έχει συνεργασία σε αυτό το πεδίο με την κυβέρνηση.

Νωρίτερα, υπήρχε έντονη φημολογία, ότι στο σχήμα των συμβούλων θα έμπαινε και μια μεγάλη αμερικανική τράπεζα, η Morgan Stanley, και με τον τρόπο αυτό θα δινόταν ένα «σήμα» προς την Νέα Υόρκη από την κυβέρνηση, ότι έγινε το πρώτο βήμα για να σπάσει το ιδιότυπο «εμπάργκο» από την ελληνική και άλλες ευρωπαϊκές κυβερνήσεις προς τις αμερικανικές τράπεζες, οι οποίες είχαν κατηγορηθεί ανοικτά από αρκετούς, ότι βρίσκονταν πίσω από τις επιθέσεις στην Ελλάδα και στο ευρώ.

Η ελληνική κυβέρνηση, όπως είναι γνωστό, είχε μια ατυχή περιπέτεια στα πρώτα βήματά της μετά τον Οκτώβριο του 2009, με την Goldman Sachs, η οποία εθεωρείτο ότι είχε ένα ρόλο άτυπου, αλλά ισχυρού, συμβούλου σε όλα τα θέματα που άπτονταν της σχέσης της χώρας με τις αγορές. Η κακή κατάληξη αυτής της σχέσης θεωρείται ότι δεν ήταν άσχετη με τις μεγάλες επιθέσεις από την Goldman και ομάδα hedge fund της επιρροής της, που κατέληξαν στην «αποβολή» της χώρας από τις αγορές και στην αναγκαστική στροφή προς τη διεθνή χρηματοδότηση από την τρόικα.

Τελικά, όμως, φαίνεται, αν επαληθευθούν οι «διαρροέες», ότι το «εμπάργκο» διατηρείται, αφού του σχήμα συμβούλων θα είναι αμιγώς ευρωπαϊκό, και κάπου εδώ φαίνεται ότι τελειώνει ο «ενάρετος κύκλος» που είχε ανοίξει, έστω και με… τεχνητή υποστήριξη, στο ελληνικό Χρηματιστήριο:

Ενόψει της επιλογής συμβούλων από την κυβέρνηση και της ευρύτερης κινητικότητας στο τραπεζικό σύστημα ήταν κοινό μυστικό (και έχει επανειλημμένα επισημανθεί από το “S”) ότι οι μεγάλες αμερικανικές τράπεζες κινούσαν νήματα από το Λονδίνο υπέρ των ελληνικών μετοχών, κυρίως των τραπεζικών, σε μια προσπάθεια να δείξουν «καλή διαγωγή» στην κυβέρνηση,  να επανέλθουν σε ρόλο συμβούλου του Δημοσίου, αλλά και να διεκδικήσουν από καλύτερη θέση δουλειές και στο τραπεζικό σύστημα («σκληρές» αναδοχές αυξήσεων κεφαλαίου, κ.λπ.).

Η επιλογή Ευρωπαίων συμβούλων σηματοδοτεί την απροθυμία της κυβέρνησης –και, πιθανότατα, ως εκ τούτου των ισχυρών τραπεζιτών- να επαναφέρουν τις αμερικανικές τράπεζες στον πρωταγωνιστικό ρόλο που είχαν παλαιότερα στις ελληνικές δουλειές πέριξ του Δημοσίου και του τραπεζικού συστήματος. Αυτό δεν θεωρείται άσχετο με τους μαζικούς «πυροβολισμούς» κυρίως τραπεζικών μετοχών στη συνεδρίαση της Παρασκευής, που θεωρείται στην αγορά ότι συνδέονται με τη δυσαρέσκεια των αμερικανικών οίκων του Λονδίνου.

Τις επόμενες θα φανεί αν έχουν βάθος αυτές οι αντιδράσεις και πόσο μπορεί να επηρεάσουν την πορεία της αγοράς. Όμως, οι χειρισμοί που έχουν γίνει ως τώρα από το Δημόσιο δεν φαίνεται πιθανό να επιτρέψουν τελικά στη διαδικασία επιλογής συμβούλων να λειτουργήσει σαν καταλύτης για τη διεθνή αναθέρμανση του ενδιαφέροντος για το ΧΑ. Την ίδια στιγμή, μάλιστα, θα πρέπει να σημειωθεί ότι από τη διαδικασία δεν απογοητεύθηκαν μόνο οι μεγάλες αμερικανικές τράπεζες, αλλά και οι εγχώριες χρηματιστηριακές δυνάμεις, που αποτελούν ένα από τα τελευταία στηρίγματα της αγοράς.

Η απόφαση του υπουργού Οικονομικών να αποκλείσει από τη διαδικασία αξιολόγησης των υποψήφιων συμβούλων την κοινοπραξία μελών του ΣΜΕΧΑ που διεκδίκησαν με αξιώσεις ένα ρόλο στη δουλειά αυτή, παρότι μάλιστα ο ΣΜΕΧΑ εγείρει σοβαρές ενστάσεις για αδιαφάνεια της διαδικασίας επιλογής και αντίθεσή της με το κοινοτικό Δίκαιο, αφήνει απογοητευμένους άλλη μια φορά τους Έλληνες χρηματιστές, σε μια περίοδο μάλιστα που τα καθημερινά έσοδά τους από τις συναλλαγές στην «καχεκτική» Σοφοκλέους φέρνουν αρκετές αξιόλογες εταιρείες σε μια σοβαρή δοκιμασία επιβίωσης.

Με τόσους και τόσο σοβαρούς για τη λειτουργία της αγοράς παράγοντες του ΧΑ να μένουν απογοητευμένοι από τη διαδικασία επιλογής συμβούλων, για να εξυπηρετηθεί με μάλλον κοντόφθαλμα κριτήρια από το υπ. Οικονομικών η προσπάθεια επιστροφής του Δημοσίου στην αγορά ομολόγων από το 2012, το Χρηματιστήριο δεν φαίνεται ότι θα είναι από τους κερδισμένους της υπόθεσης…

Π.Παναγιώτου-ʽΑκάλυπτηʼ η Ελλάδα - ʽκαλυμμένοιʼ οι ΕΚΤ, ΔΝΤ & ΕΕ

ʽΑκάλυπτηʼ η Ελλάδα - ʽκαλυμμένοιʼ οι ΕΚΤ, ΔΝΤ & ΕΕ

Τρίτη, 24 Αύγουστος 2010 -http://www.sofokleous10.gr/portal2/toprotothema/toprotothema/-------a---2010082326822/

Στα τελευταία τρία χρόνια, το παγκόσμιο κρατικό χρέος των αναπτυγμένων κρατών (το χρέος που χρωστούν τα αναπτυγμένα κράτη διεθνώς) έχει αυξηθεί στο μεγαλύτερο ύψος από το Βʼ Παγκόσμιο Πόλεμο και το ρίσκο πτώχευσης και αδυναμίας αποπληρωμής χρεών έχει απογειωθεί στη ʽχρηματοπιστωτική στρατόσφαιραʼ. Ως αποτέλεσμα, το έξυπνο χρήμα επιδιώκει να διασφαλίσει τα χρήματα που έχει δανείσει και που συνεχίζει να δανείζει το ίδιο και οι συνεργάτες του (μεγάλες τράπεζες και πρωταγωνιστές στην αγορά χρέους) στα κράτη και ένας από τους τρόπους που επιχειρεί να το πετύχει αυτό είναι η δημιουργία μίας αγοράς ʽκαλυμμένων ομολόγωνʼ με διεθνή υπόσταση, ισχυρή νομική βάση και παγκόσμια αποδοχή.

Σε άρθρο της 9ης Μαΐου 2010 είχα παρουσιάσει στοιχεία για την ταχύτατη ανάπτυξη της αγοράς αυτής των ʽκαλυμμένων ομολόγωνʼ σε Ευρώπη και ΗΠΑ. Όπως αναφέρεται σε αυτό τα καλυμμένα ομόλογα είναι ιδανικά για τον δανειοδότη και απόλυτα προβληματικά για τον δανειστή καθώς ʽέχουν το χαρακτηριστικό πως καλύπτονται από ένα περιουσιακό πακέτο αυτού που τα εκδίδει (δανειζόμενος), έτσι ώστε αν αποτύχει να ανταπεξέλθει στην αποπληρωμή των τόκων τους, ο δανειστής να έχει το δικαίωμα να κατάσχει την περιουσία του πακέτου.ʼ 

Με απλά λόγια τα καλυμμένα ομόλογα προστατεύουν το δανειοδότη με εμπράγματη ασφάλεια στην περιουσία του δανειολήπτη. Καθώς, όμως, τα ομόλογα αυτά εκδίδονται από κράτη, πολιτείες, δήμους κλπ, σε περίπτωση αδυναμίας έγκαιρης αποπληρωμής τους, δεσμεύεται δημόσια περιουσία η οποία μπορεί, μέσα από νομικές διαδικασίες, να περάσει στα χέρια των δανειστών. Έτσι, όπως αναφέρεται στο σχετικό άρθρο ʽεξαιτίας της φύσης τους τα συγκεκριμένα ομόλογα δεν έγιναν ποτέ αποδεκτά στις ΗΠΑ καθώς όσες φορές προτάθηκε από το έξυπνο χρήμα η δημιουργία μίας αγοράς γιʼ αυτά, η πρόταση προκάλεσε σφοδρές αντιδράσεις με αποτέλεσμα να αποσυρθεί.ʼ

Καθώς, όμως, όλο και περισσότερες αμερικανικές πολιτείες αντιμετωπίζουν οξύτατα οικονομικά προβλήματα με αρκετές να βρίσκονται στα όρια της πτώχευσης, το ρίσκο μη αποπληρωμής των υποχρεώσεων τους στους δανειστές βαίνει, συνεχώς, αυξανόμενο και έτσι, κάτω από σκιά της διεθνούς κρίσης ʽστις 30 Ιουλίου του 2008 η Βουλή των Αντιπροσώπων των ΗΠΑ ψήφισε θετικά για τη δημιουργία μίας αγοράς καλυμμένων ομολόγων ενώ στις 18 Μαρτίου του 2010 (με αφορμή τις εξελίξεις στην ʽελληνική κρίσηʼ) επικυρώθηκε η Νομοθετική Πράξη Αγοράς Καλυμμένων Ομολόγων ΗΠΑ, ανοίγοντας την πόρτα στους δανειστές ώστε να μπορούν να απαιτούν να καλύπτονται με εμπράγματη ασφάλεια τα ομόλογα που εκδίδουν οι πολιτείες, οι νομαρχίες και οι δήμοι των ΗΠΑ. Αμέσως η Κεντρική Τράπεζα της Νέας Υόρκης έσπευσε να χαιρετήσει την απόφαση και να δηλώσει πως θα αποδέχεται τα καλυμμένα ομόλογα ως εγγύηση για την παροχή δανείων.ʼ

Στην Ευρώπη, η αγορά καλυμμένων ομολόγων βρισκόταν σε κατάσταση ʽύπνωσηςʼ για πολλές δεκαετίες. Όμως ʽστις 07 Μαΐου 2009 η Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα (ΕΚΤ) ανακοίνωσε την έναρξη ενός προγράμματος αγοράς καλυμμένων ομολόγων, με σκοπό την ʽενίσχυση της ρευστότητας στις αγορέςʼ και με στόχο την αγορά καλυμμένων ομολόγων αξίας 60 διςʼ πρόγραμμα το οποίο έχει, ήδη, ολοκληρωθεί. 

Επιπλέον, η ΕΕ ψήφισε το πακέτο αξίας 750 δις ευρώ για τη διάσωση προβληματικών μελών της, μέσω του οποίου μπορεί να αγοράσει ομολόγα ʽκαλυμμέναʼ με εμπράγματη ασφάλεια, ενώ η ΕΚΤ αποδέχεται, εδώ και μήνες, ως εγγύηση για την παροχή ρευστότητας, προβληματικά ομόλογα, συμπεριλαμβανομένων και των ελληνικών ʽτοξικώνʼ ομολόγων, με την προϋπόθεση ότι είναι καλυμμένα.

Ελλάδα

Το συνολικό χρέος της Ελλάδας πριν από την έγκριση του πακέτου ʽστήριξηςʼ ανέρχονταν, περίπου, στα 300 με 320 δις ευρώ. Το χρέος αυτό κατέχονταν από διεθνείς τράπεζες και δεν επιβαρύνονταν από εμπράγματες ασφάλειες επί της ελληνικής περιουσίας. Αυτό σήμαινε πως σε περίπτωση καθυστέρησης, από την πλευρά της Ελλάδας, να πληρώσει τους τόκους των δανείων της, οι δανειστές δε μπορούσαν διεκδικήσουν ελληνική περιουσία αλλά μόνο να προσπαθήσουν να επαναδιαπραγματευτούν τους όρους αποπληρωμής.

Καθώς, όμως, μετά την ελληνική κρίση το ενδεχόμενο της αδυναμίας της Ελλάδας να αποπληρώσει εις ολόκληρο τα δάνεια της αυξήθηκε δραματικά, οι δανειστές βρέθηκαν να κινδυνεύουν να χάσουν ποσοστό των χρημάτων τους. Γιʼ αυτό το λόγο ζητήθηκε η συνδρομή του έξυπνου χρήματος ώστε διασφαλιστούν τα συμφέροντα τους. Το ρόλο του διαμεσολαβητή μεταξύ δανειστών και Ελλάδας ανέλαβαν το ΔΝΤ, η ΕΚΤ και η ΕΕ. Κάτω από την πίεση των εξελίξεων, όμως, και από τη δραματική αποτυχία της Ελλάδας να τις προβλέψει και έτσι να τις προλάβει, η χώρα ωθήθηκε στην αποδοχή μίας συμφωνίας με 4 διαφορετικές πτυχές, που καμία από τις οποίες δεν εξυπηρετεί τα συμφέροντα της αλλά μόνο αυτά των δανειστών της.

Έτσι, η Ελλάδα:

 α) συμφώνησε να λάβει 110 δις ευρώ από το πακέτο στήριξης ώστε να αποπληρώσει προηγούμενα δάνεια αλλά και να χρηματοδοτήσει τις τράπεζες, με το σύνολο του ποσού του πακέτου στήριξης να καλύπτεται από εμπράγματες ασφάλειες επί της περιουσίας του ελληνικού δημοσίου. Με αυτόν τρόπο θα βρεθεί να χρωστά τόσο στο ΔΝΤ, όσο και σε χώρες της ΕΕ, ενώ πρωτύτερα χρωστούσε μόνο σε τράπεζες.

β) συμφώνησε να ενταχθεί στο πρόγραμμα αγοράς κρατικών ομολόγων της από την ΕΚΤ, η οποία εκτιμάται ότι έχει αγοράσει ελληνικά κρατικά ομόλογα στη δευτερογενή αγορά αξίας 30 με 50 δισεκατομμύρια ευρώ, τα οποία, επίσης, σύμφωνα με τις περισσότερες ενδείξεις έχουν επιβαρυνθεί με εμπράγματες ασφάλειες 

γ) συμφώνησε να ενταχθούν οι τράπεζες στο πρόγραμμα χρηματοδότησης τους από την ΕΚΤ με την κατάθεση σε αυτήν ελληνικών ομολόγων ως εγγύηση, τα οποία, ωστόσο και πάλι είναι καλυμμένα και έτσι επιβαρυμένα με εμπράγματες ασφάλειες στην περιουσία των ελληνικών τραπεζών. Σύμφωνα με την HSBC οι ελληνικές τράπεζες έχουν δεσμεύσει εχέγγυα ύψους 135,8 δισ. ευρώ, ή το 30% του ενεργητικού τους στην ΕΚΤ, έχοντας δανειστεί ρευστότητα ύψους 96,2 δισ. ευρώ, που αντιστοιχεί στο 20% του ενεργητικού τους (καθώς λόγω της χαμηλής αξιολόγησης των ίδιων αλλά και της Ελλάδας υφίστανται επιπλέον χρεώσεις στα ποσά που δανείζονται οι οποίες μάλιστα αναμένεται να αυξηθούν και άλλο στο μέλλον, έτσι ώστε να χρειάζονται εγγυήσεις ύψους 100 δις προκειμένου να δανειστούν 50 δις).

δ) συμφώνησε στο πρόγραμμα δημοσιονομικής ʽεξυγίανσηςʼ το οποίο, στην ουσία, προσπαθεί να εξασφαλίσει με τον πιο άγαρμπο, βιαστικό, επιπόλαιο και επικίνδυνο για τη χώρα τρόπο, την άντληση κεφαλαίων ώστε να αποπληρωθούν οι δανειστές της.  

Με πρόχειρους υπολογισμούς και λαμβάνοντας υπόψη ότι με βάση τη συμφωνία η Ελλάδα θα πρέπει να ʽκαλύψειʼ τους δανειστές της για το σύνολο του χρέους της και του χρέους των τραπεζών της αλλά και για τα κεφάλαια που θα χρειαστεί να δανειστεί για όσο διάστημα απέχει από τις αγορές, στα επόμενα 2,5 χρόνια, είναι πιθανό περισσότερα από 500 δις ευρώ χρέους να καλύπτονται από εμπράγματες ασφάλειες στο ελληνικό δημόσιο.

Μάλιστα, καθώς η Ελλάδα αποδέχτηκε, πρακτικά, να προβεί και σε αλλαγή του δικαίου που διέπει το χρέος της, από το ελληνικό στο αγγλικό, οι δανειστές της θα έχουν εξασφαλισμένα νομικά δικαιώματα επί της περιουσίας του ελληνικού δημοσίου στην περίπτωση αδυναμίας αποπληρωμής των τόκων που απορρέουν από το ελληνικό χρέος.

Το πρόβλημα γίνεται μεγαλύτερο καθώς η Ελλάδα διανύει την περίοδο με τη μεγαλύτερη συρρίκνωση της οικονομίας της, πιθανώς, από την εποχή του εμφυλίου και μετά. Αυτό συνεπάγεται ότι η ʽοικονομική αξίαʼ της χώρας γίνεται ολοένα και μικρότερη και αν οι δανειστές βρεθούν σε θέση να ασκήσουν τα εμπράγματα δικαιώματα τους σε δύο με τρία χρόνια από σήμερα ή να διαπραγματευτούν τους όρους ώστε να δεχτούν να μην τα ασκήσουν, τότε η χώρα θα κινδυνεύσει να χάσει πολλαπλάσια των 500 δις ευρώ περιουσία της.

Αυτό μπορεί να συμβεί, για παράδειγμα, με την εκχώρηση δικαιωμάτων εκμετάλλευσης σε αεροδρόμια και λιμάνια, με διευκολύνσεις σε θέματα εκμετάλλευσης ενεργειακών ή άλλων πηγών, με φθηνές εκμισθώσεις ή πωλήσεις μεγάλων περιοχών σε ελληνικά νησιά ή σε άλλες περιοχές με τουριστική σημασία, με πωλήσεις πακέτων μετοχών από εταιρίες του δημοσίου σε προνομιακή ή και πολύ χαμηλή τιμή αλλά ακόμη και με υποχρεωτικές υπαναχωρήσεις σε εθνικά ζητήματα και αναγκαστικές ʽσυμμαχίεςʼ με χώρες και διεθνή λόμπι που δεν εξυπηρετούν αλλά βλάπτουν τα συμφέροντα της Ελλάδας.

Με βάση τα πιο πρόσφατα στοιχεία, για παράδειγμα, η συνολική κεφαλαιοποίηση του ελληνικού χρηματιστηρίου αποτιμάται στα 65 δις. Αυτό σημαίνει πως, αν οι εμπράγματες ασφάλειες στην περιουσία του ελληνικού δημοσίου φτάσουν τα 500 δις, το ποσό θα είναι αρκετό για να αγοραστούν οι μεγαλύτερες εταιρίες της Ελλάδας 8 φορές.

Έτσι, η Ελλάδα βαδίζει σε ένα δρόμο που αναμένεται να αφήσει εξασφαλισμένους του δανειστές της, ʽκαλυμμένουςʼ το ΔΝΤ, την ΕΚΤ και την ΕΕ και ʽακάλυπτηʼ και εκτεθειμένη την ίδια.

Πάνος Παναγιώτου, Διευθυντής ΕΚΤΑ, info@ekta1.gr

Όταν η Κομισιόν «πάγωσε» τους τραπεζίτες

Όταν η Κομισιόν «πάγωσε» τους τραπεζίτες

Τρίτη, 24 Αύγουστος 2010 -http://www.sofokleous10.gr/portal2/toprotothema/toprotothema/---lr---2010082326824/

Κάποιοι Έλληνες τραπεζίτες ίσως πίστευαν, ότι και αυτή η κρίση θα ξεπερασθεί εκ του ασφαλούς για τους ίδιους: λίγη κρατική βοήθεια εδώ, μερικά deal εσωτερικού, μεταξύ φίλων και γνωστών, μια γερή δόση «αφαίμαξης» της ελληνικής οικονομίας και αυτή η θύελλα θα κόπαζε. Λογάριασαν, όμως, όπως φαίνεται χωρίς τους «ξενοδόχους» της τρόικας και η Κομισιόν ανέλαβε να τους ρίξει λίγο πάγο, για να προσγειωθούν στη ζοφερή πραγματικότητα…

Ανάμεσα στις γραμμές της έκθεσης 121 σελίδων της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, στην οποία αξιολογείται η επίδοση της Ελλάδας στα πρώτα βήματα εφαρμογής του τριετούς σταθεροποιητικού προγράμματος, αναδύεται η αυστηρή όψη των ψυχρών τεχνοκρατών των Βρυξελλών προς τους Έλληνες και ξεκαθαρίζουν οι κανόνες του παιχνιδιού, σε ένα σύστημα οικονομικής εξουσίας που έχει μάθει ακόμη και τις αποφάσεις δικαστηρίων να… αρχειοθετεί.

Η Κομισιόν θέτει δύο βασικούς κανόνες παιχνιδιού για τα επόμενα βήματα αναδιάρθρωσης του τραπεζικού κλάδου, που θα έλεγε κανείς ότι έπρεπε να είναι αυτονόητοι, αλλά στην Ελλάδα ακόμη και το αυτονόητο πρέπει να περνά στη σφαίρα του ρητώς διατυπωμένου:

Για να εξαγοράσει κάποιος μια κρατική τράπεζα, λέει η Κομισιόν στο κεφάλαιο της έκθεσής της που αφιερώνεται στο χρηματοπιστωτικό σύστημα της χώρας, πρέπει να προηγηθεί ένας δημόσιος, διαφανής, διεθνής διαγωνισμός, σύμφωνα με τους κανόνες που τυπικά ακολουθούνται παντού στην Ευρώπη, σε κάθε περίπτωση πώλησης δημόσιας περιουσίας. «Προσοχή», είναι το απλό μήνυμα προς πολιτικούς και τραπεζίτες της Ελλάδας, «αυτή την φορά δεν παίζεται μόνοι». Δικαίωμα διεκδίκησης και της τελευταίας κρατικής τραπεζικής συμμετοχής που θα πουληθεί έχουν όλοι, Έλληνες και ξένοι τραπεζίτες, και οι διαδικασίες πώλησης πρέπει να είναι διαφανείς και δίκαιες.

Το δεύτερο ηχηρό μήνυμα της Κομισιόν ανάγεται, επίσης, στη σφαίρα του υγιούς ανταγωνισμού: καμία ελληνική τράπεζα, λένε οι κοινοτικοί, δεν μπορεί να προχωρά σε εξαγορές, όσο έχει στους λογαριασμούς των κεφαλαίων της κρατικές κεφαλαιακές ενισχύσεις. Πρώτα θα πρέπει να επιστρέφονται οι κρατικές ενισχύσεις και μετά να γίνονται όποια τολμηρά βήματα εξαγορών, αλλιώς νοθεύεται ο ανταγωνισμός και κάποιοι θα μετατραπούν σε μεγαλοτραπεζίτες, με το υστέρημα των φορολογουμένων. Αυτονόητη αλήθεια μεν, ξεχασμένη δε, κυρίως εν Ελλάδι, όπου τα «παπαγαλάκια» του τραπεζικού συστήματος κάθε μέρα προαναγγέλλουν και μια μεγάλη εξαγορά από μεγάλες τράπεζες, βολικά ξεχνώντας ότι οι ίδιες τράπεζες που υποτίθεται ότι έχουν αυτά τα επεκτατικά σχέδια έχουν λάβει κεφαλαιακές ενισχύσεις από το Δημόσιο και πριν τις επιστρέψουν απαγορεύεται να προχωρούν σε εξαγορές.

Αν αναζητήσει κανείς τον κοινό παρονομαστή αυτών των συστάσεων-υποδείξεων-κατηχήσεων από την Ευρωπαϊκή Επιτροπή, σε ένα συμπέρασμα θα καταλήξει: ότι εμμέσως πλην σαφώς ευνοείται η έντονη δραστηριοποίηση ξένων τραπεζικών ομίλων στην αναδιάρθρωση του τραπεζικού συστήματος, παρά τις κραυγές αγωνίας ορισμένων Ελλήνων τραπεζιτών, που σε κάθε ευκαιρία μιλούν για τον «κίνδυνο αφελληνισμού» του τραπεζικού συστήματος –ο ίδιος «κίνδυνος», βέβαια, δεν υπήρχε πουθενά στον ορίζοντα επί χρόνια, όσο τα ξένα fund πρόσφεραν συνεχώς τον οβολό τους για αγορές ελληνικών τραπεζικών μετοχών, αλλά ανακαλύφθηκε ξαφνικά τώρα, καθώς γίνεται σαφές, ότι αυτή την φορά ο οβολός δεν προσφερθεί για να τον διαχειριστούν κατά το δοκούν οι Έλληνες τραπεζίτες, αλλά με την απαίτηση της άσκησης δικαιωμάτων διαχείρισης…

Όταν η Κομισιόν κάνει λόγο για ανοικτές, ευρωπαϊκού τύπου διαδικασίες αποκρατικοποιήσεων, όπου θα έχουν δικαίωμα ισότιμα να υποβάλλουν τις προσφορές τους και ξένοι τραπεζίτες, ή όταν υπενθυμίζει ότι δεν νοούνται εξαγορές από τις μεγαλύτερες ελληνικές τράπεζες, πριν επιστρέψουν τα κεφάλαια που τους έδωσε το Δημόσιο, δεν χρειάζεται φαντασία για να αντιληφθεί κανείς, ότι το παιχνίδι του επόμενου γύρου αναδιάρθρωσης του ελληνικού τραπεζικού συστήματος δεν θα είναι ένα κλειστό ελληνικό πόκερ τραπεζιτών και πολιτικών, αλλά εκ προοιμίου κρατούνται θέσεις στο τραπέζι για όσους ξένους τραπεζίτες θελήσουν να δώσουν το «παρών».

Κάπως έτσι, και με δεδομένη τη χρηματιστηριακή κρίση, που δεν επιτρέπει πολλά περιθώρια στους Έλληνες τραπεζίτες να αντλήσουν εύκολα κεφάλαια από την αγορά, το «πόκερ» της αναδιάρθρωσης αρχίζει να γίνεται πολύ πιο ενδιαφέρον από όσο φαινόταν αρχικά, καθώς είναι πολύ πιθανό από την αρχή της παρτίδας να φανερωθούν δυσάρεστες εκπλήξεις στους τραπεζίτες. Γιατί η Κομισιόν στέλνει εξαρχής το μήνυμα, ότι αυτή την φορά τα κλειστά παιχνίδια πολιτικής/τραπεζικής διαπλοκής στην Ελλάδα δεν μπορούν να συνεχισθούν…

Τρίτη, 24 Αυγούστου 2010 - http://www.capital.gr/News.asp?id=1033653

"Θυσιάζονται" οι επενδύσεις για να σωθεί ο προϋπολογισμός

Με άκρα μυστικότητα οι αρμόδιες υπηρεσίες του υπουργείου Οικονομίας έχουν ξεκινήσει την καταγραφή επενδύσεων αξίας δισεκατομμυρίων ευρώ που μπορούν να «θυσιαστούν» για να «διασωθεί» ο προϋπολογισμός, αλλά όχι και η ανάκαμψη της οικονομίας.

Οι κοινοτικοί στις ανακοινώσεις τους την προηγούμενη εβδομάδα ήταν κάτι παραπάνω από σαφείς: «Κόψτε 4 δισ. ευρώ» ήταν η εντολή προς την κυβέρνηση. Γνωστοποίησαν την δέσμευσή της να κόψει για τρίτη φορά μέσα στο 2010 τις δημόσιες επενδύσεις, αν δεν καταφέρει να περιορίσει το έλλειμμα από την φοροδιαφυγή ή το «νοικοκύρεμα» στις δαπάνες.

Πληροφορίες αναφέρουν ότι οι νέες αυτές εξελίξεις έχουν προκαλέσει αμηχανία σε όσους διαμορφώνουν τις εξαγγελίες ενόψει της ΔΕΘ. Οι πιο πολλές από τις εκατοντάδες προτάσεις που είχαν συρρεύσει στο γραφείο του Πρωθυπουργού έως την προηγούμενη εβδομάδα (πριν δηλαδή γίνει γνωστό το «ψαλίδι») πρότειναν ως βασικό εργαλείο ανάπτυξης αλλά και στήριξης των κοινωνικά αδυνάτων το ΠΔΕ (Πρόγραμμα Δημοσίων Επενδύσεων).

Πλέον υπάρχει όμως ένα πολύ σοβαρό ενδεχόμενο: ακριβώς έναν μήνα μετά τις εξαγγελίες η κυβέρνηση να κληθεί να περικόψει τον προϋπολογισμό του ΠΔΕ. Το ύψος των περικοπών δεν θα μπορεί να υπολογισθεί παρά μερικές ημέρες πριν.

Θα εξαρτηθεί από την εκτέλεση του προϋπολογισμού του εννεαμήνου. Έως τότε κανένας δεν θα γνωρίζει αν τα λεφτά θα δοθούν έστω και το 2011 ή αν θα κοπούν οριστικά...

Στον προϋπολογισμό του 2010 το ΠΔΕ ξεκίνησε από τα 10,3 δισ. ευρώ. Πλέον «θεωρητικά» στέκεται στα 9,2 δισ. ευρώ. Το Πρόγραμμα Δημοσίων Επενδύσεων σύμφωνα με όσα έχουν συμφωνηθεί στο Μνημόνιο, θα μειωθεί συνολικά κατά 1 δισ. ευρώ επιπλέον τα επόμενα 2 χρόνια. Θα περιοριστεί στα 8,1 δισ. ευρώ το 2012.

Αυτό σημαίνει ότι ακόμη και αν δεν ενεργοποιηθεί η «ρήτρα» του Οκτωβρίου (δηλαδή η υποχρέωση της Ελλάδας να αποδείξει στους «εξεταστές» κατά την επόμενη επίσκεψή τους στην Αθήνα ότι βρήκε πρόσθετα έσοδα αλλιώς να κόψει ισόποσα τις επενδύσεις) ουσιαστικά μηδενίζονται οι εθνικές επενδύσεις.

Πρόκειται κυρίως για δρόμους, αποχετεύσεις αναπλάσεις στην περιφέρεια για υποδομές και δράσεις υπουργείων που δεν κατάφεραν να «ενταχθούν» στα κοινοτικά πακέτα. Κάποια από αυτά είναι «υπόλοιπα» μεγάλων έργων που πρέπει πάση θυσία να ολοκληρωθούν για να γίνουν λειτουργικά.

Είναι πρώτα στη «λίστα» των υποψήφιών προς «θυσία» έργων. Όμως στον ίδιο κατάλογο βρίσκονται και επενδύσεις που έχουν ενταχθεί στο ΕΣΠΑ. Αν η απόκλιση του προϋπολογισμού είναι μεγάλη, ενδεχομένως να... θυσιαστούν και αυτές.

 

Τρίτη, 24 Αυγούστου 2010 - http://www.capital.gr/Articles.asp?id=1033412

Μην τρώτε την μασημένη "μετάφραση" του μνημονίου

Του Γιώργου Κράλογλου

Οι δανειστές μας είτε του ΔΝΤ είτε της Ε.Ε. μας τα έχουν πει (είτε μας αρέσει είτε όχι) με απολύτως ξεκάθαρα λόγια: «Μην περιμένετε άσπρη ημέρα στην οικονομία σας αν δεν φθάσετε στο σημείο να μην έχετε ανάγκη τη βοήθειά μας. Μέχρι να το μπορέσετε θα κάνετε ότι σας λέμε μέσα από το μνημόνιο». Η τρόικα μας τα έχει πει επίσης με ξεκάθαρο τρόπο: « Εμείς προστατεύουμε τα λεφτά των δανειστών σας. Σ΄ αυτούς δίνουμε εξετάσεις και μας είναι αδιάφορο που σας πονάει και που σας σφάζει το μνημόνιο... Αυτό δεν είναι δικιά μας δουλειά. Ας προσέχατε...»

Τώρα αν όλα αυτά διατυπώνονται (στο διάλογο και στις δηλώσεις τους) με ένα διπλωματικό ή τεχνοκρατικό «γιάπικο» τρόπο είναι θέμα κωδικοποιημένης γλώσσας, συνήθειας και δημοσίων σχέσεων προς εκείνους που καταλήγουν  στην ανάγκη δανειστών επιπέδου ΔΝΤ και Ε.Ε.

Όλα τα άλλα που φθάνουν στα αυτιά μας είτε με επίσημες δηλώσεις και ανακοινώσεις είτε με πληροφορίες των ΜΜΕ, είτε με ερμηνείες πολιτικών και πολιτικάντηδων, είναι λόγια «ειρήνης και φιλίας» για τους ιθαγενείς Έλληνες που καλούνται να βγάλουν το φίδι από την τρύπα αλλά συμβαίνει να μην έχουν διαβάσει το μνημόνιο.

Οπότε υπάρχει η πολιτική άνεση να «μασηθεί» η μετάφραση του μνημονίου και να μας δίδεται ως τροφή καθησυχασμού και ελπίδας για κάποιο μέλλον που σήμερα τουλάχιστον δεν είναι ορατό.  

Κάποια στοιχεία (ορισμένα σημείωσα και στη στήλη "Εδώ Ελλάς" στο "Κεφάλαιο") χωρίς πολιτικά φίλτρα και μαγικές εικόνες αισιοδοξίας, θα μας δείξουν την πραγματικότητα.

Μας βεβαιώνει το οικονομικό επιτελείο ότι δεν πρόκειται να παρθούν πρόσθετα οικονομικά μέτρα το 2010. Άρα ό,τι είδατε... είδατε. Δεν υπάρχει τίποτε άλλο.

Έλα όμως που δεν είναι έτσι...

Η αλήθεια είναι ότι δεν θα υπάρξουν πρόσθετα μέτρα πέρα από όσα προβλέπει το μνημόνιο για το 2010. Γιατί αυτά που προβλέπει το μνημόνιο δεν έχουν ολοκληρωθεί ακόμη. Και όταν ολοκληρωθούν η κατάσταση θα είναι σε σημείο που δεν σηκώνει τίποτε άλλο.

Έχουμε και λέμε λοιπόν. Οι έκτακτοι φόροι στα πιθανά κέρδη των επιχειρήσεων δεν μπήκαν ακόμη. Οι φόροι για την ακίνητη περιουσία δεν έχουν ζητηθεί όλοι. Η ανακοστολόγηση των καυσίμων δεν έχει ολοκληρωθεί. Η διάλυση υπηρεσιών του δημοσίου με μείωση του προσωπικού στις ΔΕΚΟ δεν έχει γίνει. Η μείωση του προσωπικού στην τοπική αυτοδιοίκηση δεν έχει γίνει. Η προσαρμογή της ενεργειακής αγοράς στις απαιτήσεις των οδηγιών της Ευρωπαϊκή Ένωσης που σημαίνει εξυγιάνσεις και με αυξήσεις των τιμολογίων δεν έχει γίνει. Ο εξυγίανση των ΔΕΚΟ που έχουν φέσια πάνω από 15 δισ. ευρώ δεν έχει γίνει. Οι αναλογιστικές μελέτες για τα επικουρικά ταμεία δεν έχουν γίνει. Η αύξηση στις τιμές μιας τεράστιας ομάδας προϊόντων πάνω από 10% λόγω ΦΠΑ, όπως στο φυσικό αέριο (που πήραμε στα σπίτια μας και στις βιοτεχνίες μας για φθηνότερο από το πετρέλαιο και το ρεύμα) μέχρι σε μια μεγάλη σειρά τροφίμων που φθάνουν μέχρι και το σουβλάκι..., δεν έχει γίνει.

Αυτά δεν έχουν γίνει βεβαίως γιατί δεν ήλθε ακόμη η ώρα τους. Και η ώρα τους έρχεται μέσα στους επόμενους μήνες. Ας «χωνέψουμε» λοιπόν πρώτα όλα αυτά. Ας φθάσουμε στο σημείο να εμπεδώσουμε ότι το Δώρο Χριστουγέννων δεν πρόκειται, μετά από μια ολόκληρη ζωή, να το εισπράξουμε... Και ποιος ζει, ποιος πεθαίνει για νέα μέτρα μέσα στο 2010.

Αντί λοιπόν η κυβέρνηση να μας εξηγήσει τι καταιγίδα μας έρχεται, της πηγαίνει καλύτερα... να μας διαβεβαιώνει ότι δεν πρόκειται να υπάρξουν πρόσθετα μέτρα. Τώρα το ότι δεν μας διευκρινίζει πως δεν θα έχουμε πρόσθετα μέτρα «πέραν εκείνων του μνημονίου που θέλουμε δεν θέλουμε θα τα εφαρμόσουμε» είναι απλώς μια μικρή και ασήμαντη λεπτομέρεια... που (όπως φαίνεται να πιστεύει) και πάλι θα χωνέψουν οι ιθαγενείς...

Μήπως έγινε τίποτε και που δεν εφαρμόσθηκε το πράσινο σοσιαλιστικό βιβλίο του «ηρωικού» ΠΑΣΟΚ του 1981...; Μήπως έγινε τίποτε που δεν έφυγαν «...οι βάσεις του θανάτου» από την Ελλάδα; Μήπως έγινε τίποτε που ξεχάσαμε εκείνα τα επίσης «ηρωικά», «ΕΟΚ και ΝΑΤΟ το ίδιο συνδικάτο». Μήπως έγινε τίποτε που η Νέα Δημοκρατία «αλλάζοντας το κράτος» το έκανε μεγαλύτερο και μας οδήγησε σε συγκυβέρνηση με το ΔΝΤ, την Ε.Ε. και ΕΛΚ (που είναι περίπου το ίδιο συνδικάτο);

Άλλοι υπουργοί μας διαβεβαιώνουν ότι το ελληνικό δημόσιο δεν πουλάει την κρατική περιουσία και δεν χάνει τον έλεγχο των στρατηγικών τομέων της ενέργειας, των μεταφορών της ύδρευσης και των λαϊκών Τραπεζών. Και ακόμη ότι δεν θα απολύσει αλλά θα μετατάξει όσους περισσεύουν στο δημόσιο.

Η ορθή μετάφραση του μνημονίου και των οδηγιών της Ε.Ε. (για την απελευθέρωση των αγορών και την ανταγωνιστικότητα) μας απαντά:  «Βρείτε δικά σας λεφτά να τα κάνετε αυτά. Με δικά μας δεν γίνεται.»

Εσείς πιστεύετε ότι θα τα βρούμε; 
george.kraloglou@capital.gr

Τρίτη, 24 Αυγούστου 2010 - http://www.capital.gr/Articles.asp?id=1033431

Γρήγορα οι εξελίξεις στις τράπεζες

Οι εξελίξεις στο χώρο των τραπεζών θα λάβουν χώρα σύντομα, θα είναι ραγδαίες και θα ανατρέψουν πλήρως το σημερινό σκηνικό. Είναι κάτι που θα μπορούσε να είχε συμβεί εδώ και καιρό με πρωτοβουλία των τραπεζιτών, αλλά η κρίση αφαίρεσε το πλεονέκτημα των επιλογών από τους βασικούς μετόχους των ελληνικών τραπεζικών ιδρυμάτων. Η τρόικα παρακολουθεί τα πάντα και επιβάλλει λύσεις. Η συνέχεια επί της οθόνης...

Οι πληροφορίες μας λένε ότι οι ευρωπαίοι αξιωματούχοι που συναντώνται με Έλληνες συναδέλφους τους είναι ιδιαίτερα επίμονοι με τις εξελίξεις στις τράπεζες. Ζητούν από τους Έλληνες να πιέσουν τις τράπεζες  να αυξήσουν το δίχτυ ασφαλείας και να καταστήσουν σαφές στους τραπεζίτες ότι θα πρέπει να είναι έτοιμοι για να βάλουν βαθιά το χέρι στην τσέπη. Επειδή, όμως, δεν υπάρχουν αρκετοί τραπεζίτες διατεθειμένοι να προχωρήσουν σε αυξήσεις κεφαλαίου, το πιο πιθανό σενάριο είναι εκείνο των συγχωνεύσεων ή της πώλησης σε μεγάλες τράπεζες του εξωτερικού.

Η τρόικα έχει τη δυνατότητα να ασκήσει αποτελεσματικό έλεγχο στο τραπεζικό σύστημα. Ας μη ξεχνάμε ότι η Τράπεζα της Ελλάδος δίνει αναφορά στην Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα και όχι στην ελληνική κυβέρνηση.  Η Τράπεζα της Ελλάδος, λοιπόν, ορίζει τους κανόνες του παιγνιδιού, δηλαδή η ΕΚΤ, δηλαδή η τρόικα. 

Η εύρυθμη λειτουργία του τραπεζικού συστήματος αποτελεί απαραίτητη προϋπόθεση για να παραμείνει «ζωντανή» η ελληνική Οικονομία. Οι φόβοι τους δεν είναι τυχαίοι και συνδέονται με το γεγονός ότι οι ελληνικές τράπεζες έχουν στα χαρτοφυλάκιά τους μεγάλες ποσότητες ομολόγων του ελληνικού δημοσίου.

Από την άλλη πλευρά, σε μία Οικονομία σαν την ελληνική, όποιος ελέγχει το τραπεζικό σύστημα ελέγχει περισσότερα πράγματα απ’  ό,τι μερικές τράπεζες. Δεν θεωρούμε τυχαίο το γεγονός ότι έχουν κτυπήσει καμπανάκια από αρκετούς γνώστες της αγοράς για τον κίνδυνο  αφελληνισμού του τραπεζικού μας συστήματος.

Ούτε επίσης το ότι ξένες τράπεζες έχουν βάλει στο στόχαστρο τις θυγατρικές ελληνικών τραπεζών στην νοτιανατολική Ευρώπη, που είναι και το φιλέτο των επενδύσεων των ελληνικών τραπεζών. Για παράδειγμα, οι ελληνικές τράπεζες ελέγχουν το 40% της τραπεζικής αγοράς της Βουλγαρίας. Αυτό δεν έχει μόνο οικονομικό ενδιαφέρον, αλλά και πολιτικό...

Θανάσης Μαυρίδης    thanasis.mavridis@capital.gr

Π.ΗΦΑΙΣΤΟΣ:Από τον μοντερνισμό στον μεταμοντέρνο εθνομηδενισμό

19.4.2010. Ιδεολογία-Πολιτική: Από τον μοντερνισμό στον μεταμοντέρνο εθνομηδενισμό

Σε συζήτηση στο Ινφογνώμων στην διεύθυνση http://infognomonpolitics.blogspot.com/2010/04/blog-post_4143.html?utm_source=feedburner&utm_medium=email&utm_campaign=Feed%3A+InfognomonPolitics+%28InfognomonPolitics%29 απέστειλα σύντομο σχόλιο για την συζήτηση «αριστερός»-«δεξιός», «συντηρητικός»-«προοδευτικός» οι οποίοι, εκτιμώ, ήταν πάντοτε τεχνητοί, επίπλαστοι και ξενόφερτοι. Τα περισσότερα ζητήματα της «ενδό-ελληνικής ιδεολογικής διαπάλης» από την δεκαετία του 1820 μέχρι σήμερα ήταν, εν τέλει, ασύμβατα με την πολιτική ανθρωπολογία των ιστορικών εθνών, και στην  περίπτωση της Ελλάδα άκρως εξυπηρετικά μιας αυτό-τροφοδοτούμεμης ξένης εξάρτησης που ματαίωνε το όραμα της εθνικής ανεξαρτησίας. Αυτή η «αυτό- τροφοδότηση» γιγαντώθηκε τόσο λόγω εξωγενών εισροών  όσο και λόγω μιας αδιέξοδης αυτιστικής «ιδεολογικής» διαπάλης που κυριαρχούνταν από –για να χρησιμοποιήσω την γνωστή φράση πρώην πρωθυπουργού– «εξωελληνικές νοοτροπίες». Ιδεολογικές δηλαδή θέσεις ασύμβατες με ένα διαμορφωμένο έθνος όπως των Ελλήνων, το οποίο εξ αντικειμένου και αναπόδραστα είναι μπολιασμένο-προικισμένο από τις κλασικές έννοιες δημοκρατία, πολιτική και ελευθερία (ο καθείς το αντιλαμβάνεται απλά διαβάζοντας τον Ρήγα Βελεστινλή ή τον «αγράμματο» Μακρυγιάννη).

Τα σύγχρονα ιδεολογικά δόγματα μπορεί να ήταν αναγκαία υπό συνθήκες δουλοπαροικίας στην δυτική Ευρώπη, αλλά παντελώς ακατάλληλα για τα ιστορικά έθνη της Ανατολής. Αυτό το γεγονός, επιτρέψτε μου να τονίσω, διανύοντας τον 21^ο αιώνα θα αναδεικνύεται ολοένα και περισσότερο, ενόσω φθίνουν οι ιδεολογικές ηγεμονικές μητροπόλεις, ενόσω ενισχύεται η αυτό-εκτίμηση των ιστορικών εθνών και ενόσω η εθνική ανεξαρτησία καθίσταται κοινή κοσμοθεωρητική παραδοχή αυτών των εθνών.

 

Τα εκατέρωθεν αδιέξοδα επιχειρήματα της σύγχρονης ελληνικής ιδεολογικής διαπάλης έχουν βαθιές ιστορικοπολιτικές ρίζες στην ταραχώδη πορεία των Νέων Χρόνων: Ηγεμονίες, αστικό κράτος, αστικοφιλελεύθερες ιδεολογίες, αποικιοκρατικές ιδεολογίες, κομμουνιστικές ιδεολογίες  (που φιλοδόξησαν να αντικαταστήσουν την αστικοφιλελεύθερη σήψη), αποικιοκρατία, η αδιέξοδη δήθεν κοσμοϊστορική ηγεμονομαχία του 20^ου αιώνα (αστικοφιλελευθερισμός, φασισμός, κομμουνισμός) και η ύστερη παιδαριώδης αμερικανοκινούμενη μεταμοντέρνα παγκοσμιολατρεία που έθρεψε εφήμερα την επικυρίαρχη ηγεμονική δύναμη. Ένα από τα μεγαλύτερα συγκαιρινά θύματα των μεταμοντέρνων θεωρημάτων και ιδεολογημάτων είναι η ελληνική κοινωνία. Αυτή η κακοτυχία ενδέχεται να οδηγήσει και στην κατάλυση του νεοελληνικού κράτους. Τα μεταμοντέρνα ιδεολογήματα και θεωρήματα στην συγκαιρινή ελληνική εκδοχή ένωσαν τα νήματα σχεδόν όλων των παρωχημένων ιδεολογιών, εισέρευσαν στα πανεπιστήμια, μπέρδεψαν την  σκέψη στο πολιτικό και δημοσιογραφικό επίπεδο, ροκάνισαν τον πνευματικό κόσμο πολλών πολιτών και προκάλεσαν απίστευτα ανορθολογικές παραστάσεις όσον αφορά την ευρωπαϊκή ολοκλήρωση. Κυρίως, έπεισαν πολλούς να πιστέψουν ότι το νεοελληνικό (εθνο)κράτος είναι περιττό και αναλώσιμο (μέμνησον τις ηχηρές σαπουνόφουσκες περί «μετά-εθνικής εποχής» στις συζητήσεις που προκάλεσε η πλεκτάνη Αναν). Ένα νέφος πνευματικού ανορθολογισμού σκεπάζει πλέον την Ελλάδα (και την Κύπρο) ροκανίζοντας και εκμηδενίζοντας όσους έλληνες επιβίωσαν μετά το 1922 και που στην συνέχεια συνέρρευσαν στο νεοελληνικό κράτος ή επιβιώνουν επισφαλώς στο εσωτερικό της Κυπριακής Δημοκρατίας.

Διέξοδος δεν υπάρχει αν δεν δημιουργηθεί μια κρίσιμη πνευματική μάζα –δυστυχώς κινούμαστε σε άγονη γραμμή προς μια αντίθετη εξοντωτική εθνομηδενιστική τροχιά– που θα καλλιεργήσει την αλήθεια επί δύο καίριων υποθέσεων που δεν είναι μόνο ελληνικού ενδιαφέροντος:

Πρώτον, όλες οι μορφικά πανομοιότυπες ιδεολογίες των Νέων Χρόνων αποτελούσαν τεχνητά και επίπλαστα κατεξουσιαστικά εποικοδομήματα («κρατικοεθνικά» και υπερκρατικά) που αντέστρεψαν μια δυσχερή μεν αλλά μακραίωνη δε πορεία του πολιτικού πολιτισμού που μέχρι τον 15^ο αιώνα είχε κίνηση με ανοδική φορά. Οι αφετηρίες αυτής της διαδρομής εντοπίζονται, βασικά, στα πρώιμα στάδια του κλασικού πολιτισμού, ο οποίος διαχύθηκε ευρύτερα στην Αλεξανδρινή και μετά-Αλεξανδρινή εποχή και ο οποίος συνέχισε την δύσκολη αλλά ανοδική φορά κίνησης μέχρι και την πτώση του πνευματικού-πολιτικού επιτεύγματος της Βυζαντινής Οικουμένης. Η πτώση του Βυζαντινού κοσμοσυστήματος σήμαινε, βασικά, κατήφορο από τον οποίο μόλις το 1990 αρχίζουμε να ανακάμπτουμε. Δική μας θέση είναι ότι το μεγαλύτερο ιλαροτραγικό αστείο των  ιστορικών αφηγήσεων είναι η χρήση της έννοιας «πρόοδος» για να ωραιοποιηθεί η δεσποτική έμμεση αντιπροσώπευση (που βαπτίστηκε «έμμεση δημοκρατία»), για να αιτιολογηθεί η αποικιοκρατία και να στηριχθούν όλοι οι ηγεμονικοί κατεξουσιασμοί των Νέων Χρόνων μέχρι και σήμερα. Δεύτερον και συναφές, ο ρητά αντί-Αριστοτελικός μοντερνισμός (στα δικά μου κείμενά  τον αντιδιαστέλλω από τον ευρύτερο φαρδύ δρόμο της νεοτερικότητας μέσα στον οποίο τα έθνη παρά την διεθνιστικοϋλιστική ιδεολογική λαίλαπα συνέχισαν να βαθαίνουν) προκάλεσε μια όντως κοσμοϊστορικής σημασίας πνευματική κατάπτωση: Εκεί που η εθνική παράδοση από καταβολής πολιτικού πολιτισμού πάντοτε σήμαινε πνευματική-ανθρωπολογική θεμελίωση των κοινωνιών μέσα από εμβάθυνση της δημοκρατίας συνυφασμένης πάντοτε με το «ιδεώδες της (εθνικής) ανεξαρτησίας»), το «μεσαιωνικό πρόβλημα» της μηδενισμένης ευρωπαϊκής ανθρωπολογίας βρικολάκιασε και μεταγγίστηκε στον υπόλοιπο κόσμο διαμέσου του ηγεμονισμού και της αποικιοκρατίας και των ιδεολογιών που τα συνόδευαν.

Οι συνάφεια αυτής της ιστορικής πτυχής με τις συντρέχουσες συζητήσεις μας είναι μεγάλη, καθότι κοινός τόπος των (πάντοτε) ηγεμονικά επιστρατευμένων διεθνιστικοϋλιστικών ιδεολογικών δογμάτων είναι το γεγονός ότι προτάσσουν κοσμοπλαστικά ιδεολογικά εποικοδομήματα με τα οποία επιχειρούν να αντιστρέψουν την σχέση ανθρωπολογίας-Πολιτικής. Αντί δηλαδή η υποκείμενη κοινωνία να διαμορφώνει την Πολιτική σύμφωνα με την ανθρωπολογική ετερότητα κάθε συλλογικής οντότητας όπως είναι και όπως εξελίσσεται, επιζητείται το αντίστροφο, δηλαδή, η ιδεολογία να διαμορφώνει την ανθρωπολογία. Προσεκτική ιστορική ματιά καταμαρτυρεί ότι αυτή ήταν η κύρια αιτία των εθνοκαθάρσεων και των γενοκτονιών στην Δυτική Ευρώπη, στην Βόρειο Αμερική και στην πρώην Σοβιετική Ένωση. Αυτά μπορούμε να τα περιγράψουμε και διαφορετικά: Επιχειρήθηκε να αντιστραφεί η συνυφασμένη με τον πολιτικό πολιτισμό διαχρονική αντίληψη ότι η Πολιτική μπορεί μόνο να εδράζεται πάνω σε ένα Κοινωνικό το οποίο διαμορφώνεται τόσο από αισθητά όσο και από πνευματικά κριτήρια και παράγοντες. Η ιδεολογία ως έννοια τους Νέους Χρόνους αφορούσε, πιο συγκεκριμένα το εκμηδενισμένο ανθρωπολογικό περιβάλλον της μετά-Μεσσαιωνικής Ευρώπης. Υπό τις ανθρωπολογικά εκμηδενισμένες μετά-Μεσσαιωνικές συνθήκες επιχειρήθηκε ένα τεράστιο άλμα από την Θεοκρατία στην πνευματικά μηδενισμένη δημόσια σφαίρα. Πώς να έχουν δημοκρατία, κοινωνική ελευθερία, ατομική ελευθερία και πολιτική ελευθερία, μέσα σε κράτη πνευματικά εκμηδενισμένων όντων που μόλις εξήλθαν από τον Θεοκρατικό  Μεσαίωνα! Η γένεση των υλιστικών ιδεολογιών υπό αυτές τις ιστορικές συνθήκες οφειλόταν στην προσπάθεια να μετατρέψουν ταχύρυθμα τους πνευματικά-ανθρωπολογικά μηδενισμένους δουλοπάροικους σε πολίτες, με το να εισάγουν τον παραλογισμό περί μιας αποκλειστικά υλιστικής πολιτικής ανθρωπολογίας. Οι αξιώσεις των «ξεβράκωτων» Γάλλων Επαναστατών μπόρεσαν να φθάσουν μόνο μέχρι το «κοινωνικό συμβόλαιο», έννοια που μέχρι και σήμερα θεωρεί την σχέση εξουσίας-πολίτη εξωπολιτική σύμβαση και όχι σχέση πολίτη-εντολέα – εντολοδόχου εξουσίας. Φιλοσοφικά, εξάλλου, η πολιτική νοήθηκε και συνεχίζει να νοηματοδοτείται με όρους ισχύος. Καταργείται ο Δήμος της Δημοκρατίας που διαμορφώνει πολίτες και νόμους και οι εκάστοτε αυτόκλητοι πεφωτισμένοι αλλάζουν κοσμοπλαστικά δόγματα όπως τα πουκάμισά τους. Όμως, βοηθούσης και της μαζικοπαραγωγής και μαζικοκατανάλωσης, όπως έξοχα περιέγραψε ο Παναγιώτης Κονδύλης, αυτή η άκαμπτη και μονολιθική δομή αθόρυβα αλλά αποτελεσματικά οδήγησε στην αντικατάσταση των μεταμοντέρνων ιδεολογιών από το μεταμοντέρνο κίνημα.

Παρενθετικά, μια μόνο λέξη για το τελευταίο ζήτημα και τις βαθύτατες ανθρωπολογικές του προεκτάσεις: Ο μοντερνισμός σε όλες τις ιδεολογικές αποχρώσεις θέλει να συντηρεί μια αποκλειστικά υλιστική δημόσια σφαίρα. Οι μοντερνιστικές ιδεολογίες, αφού φορτώσουν τους ανθρώπους με εξωπολιτικά προσδιορισμένα «δικαιώματα» (συχνά εν πολλοίς ονομαστικής μόνο αξίας), υποστηρίζουν πως «μέσα στην ιδιωτική σφαίρα ο καθείς μπορεί να είναι ότι θέλει». Τα προνομιούχα πεφωτισμένα ελίτ ορίζουν τους θεσμούς και την πολιτική στην βάση του ιδεολογικού (τους) δόγματος και όλα είναι … ευθύγραμμα. Όμως δεν είναι όλα ευθύγραμμα γιατί οι άνθρωποι δεν είναι ευθύγραμμοι αλλά απέραντης και άσβεστης ετερότητας. Έτσι, η απέραντη ανθρώπινη ετερότητα εισερχόμενη μέσα στην δημόσια σφαίρα ασυμβίβαστα κουβαλεί τον πνευματικό της κόσμο επιζητώντας να την διαμορφώσει. Εδώ ακριβώς τελειώνει ο μοντερνισμός και επέρχεται ο εθνομηδενιστικός μεταμοντερνισμός. Με όχημα το συνονθύλευμα των μεταμοντέρνων ιδεολογημάτων και με ιδιαίτερη ένταση και πυκνότητα μετά τον Ψυχρό Πόλεμο, επιχειρείται να εκμηδενιστεί ο πολίτης μέσα στην ιδιωτική του σφαίρα: Αφού οι πολίτες αρνούνται να «ξεφορτωθούν» την ανθρωπολογική ετερότητά τους πριν εισέλθουν μέσα στα τείχη της μοντερνιστικής υλιστικής δημόσιας σφαίρας, στρατιές από φανατισμένα μεταμοντέρνα στρατιωτάκια επιδίδονται στην αποδόμηση των πολιτών μέσα στην ιδιωτική τους σφαίρα. Αυτό το γεγονός βοηθά στο να κατανοήσουμε τους λόγους για τους οποίους σχεδόν όλα τα ελληνικά ορφανά των ιδεολογιών του παρελθόντος, «συνωστίζονται» και συνάμα βολεύονται μέσα στα διεθνικά διανοητικά φόρα (τα οποία συχνά ποδογετούνται από ηγεμονικούς και διεθνικούς δρώντες) και στην συνέχεια με ιδιάζον ιεραποστολικό φανατισμό επιδίδονται στην πνευματική αποδόμηση των ελλήνων πολιτών (κατάσταση πλέον, ομολογουμένως ανεξέλεγκτη).   

Η ιδεολογία πάντοτε νοούμενη ως δογματική πρόταξη κανονιστικών δομών στην κοινωνική βούληση νόθευε, ουσιαστικά, την κλασική έννοια της Πολιτικής, γεγονός που καθιστά επιτακτική την επιστροφή στο ανθρωποκεντρικό μέλλον της κλασικής εποχής και των κοσμοσυστημικών  προϋποθέσεων της Αλεξανδρινής εποχής και της Βυζαντινής Οικουμένης. Βασικά μετά τον 16^ο αιώνα και την αποδυνάμωση της Ρωμαιοκαθολικής Θεοκρατίας, αντί η πνευματική-αισθητή μέθεξη και σύμμιξη ανθρωπίνων ετεροτήτων υπό συνθήκες μιας αέναης αναζήτησης άμεσης δημοκρατίας, κοινωνικής ελευθερίας, ατομικής ελευθερίας και πολιτικής ελευθερίας, να οδηγήσει σε μια ολοένα βαθύτερη ανθρωποκεντρικά διαμορφωμένη ανθρωπολογία στο εσωτερικό κάθε διακριτής κοινωνικής οντότητας (εδώ συναφέστατη είναι η πολιτική τυπολογία του Γιώργου Κοντογιώργη για την «δημοκρατία ως ελευθερία»), δημιουργήθηκαν όλα εκείνα τα αντί-ανθρώπινα διεθνιστικοϋλιστικά ιδεολογικά δόγματα που ταλανίζουν όχι μόνο την Ελλάδα αλλά και πολλά άλλα έθνη. Λίγοι εμπλεκόμενοι στην ιδεολογική διαπάλη, για παράδειγμα, βρίσκουν καιρό να σκεφτούν ότι με δεδομένη την ιστορική ανθρωπολογική ετερότητα όλων των συλλογικών οντοτήτων που αενάως βαθαίνει, ο διεθνιστικοϋλισμός που διέπει όλα τα σύγχρονα ιδεολογικά δόγματα, μπορεί να σημαίνει μόνο ροκάνισμα ή κατάργηση της ελευθερίας με οποιοδήποτε τρόπο και αν την κατανοούμε. Η παγκόσμια πολιτική-ανθρωπογική ενότητα ήταν, είναι και θα συνεχίζει να είναι ανέφικτη και τραγικά ουτοπική. Και όμως, στο όνομα των ποικιλόχρωμων άτοπων ιδεολογιών που αξιώνουν μια τέτοια ενότητα γέμισαν τεράστια νεκροταφεία, έγιναν εμφύλιοι πόλεμοι και συνεχίζουν να διχάζουν. Πολλοί δεν αναζητούν και δεν αξιώνουν δημοκρατία, ελευθερία και ανεξαρτησία αλλά περιστρέφονται γύρω από πολιτικά αστείους όρους όπως δεξιός, αριστερός, προοδευτικός, συντηρητικός κτλ, όλα κληρονομιά του κακού μοντερνιστικού παρελθόντος.   

Αν για κάτι είμαι σίγουρος από τις πνευματικές μου αναζητήσεις –κυρίως διεθνολογικές– των δύο τελευταίων δεκαετιών, είναι ότι περιγραφικά μιλώντας τα πιο πάνω είναι περίπου αναντίρρητα. Μια περιεκτική και ουσιαστική συζήτηση εμποδίζεται, εν τούτοις, επειδή κυριαρχεί ακόμη η μοντερνιστική-μεταμοντέρνα ιδεολογική παράκρουση. Ανεξάρτητα προς το που θα οδηγηθεί ο κόσμος, αυτή η  παράκρουση, πάντως, σταδιακά οι περισσότερες κοινωνίες την τοποθετούν μέσα στα ιστορικά χρονοντούλαπα.

 

Το πλείστο των δικών μου θεωρήσεων γύρω από αυτά τα ζητήματα αναπτύχθηκε στο «Κοσμοθεωρία των Εθνών» (Εκδόσεις Ποιότητα). Αξιόπιστες και μοναδικά έγκυρες επιστημονικές αναλύσεις, άλλοτε συγκλίνουσες και άλλοτε αποκλίνουσες, κανείς βρίσκει στα έργα των Κοντογιώργη, Ζιάκα, Γιανναρά, και, ασφαλώς, στην ανυπέρβλητη περιγραφική και ερμηνευτική στοχαστική παρακαταθήκη του Παναγιώτη Κονδύλη. Γνωρίζω ότι αυτές οι διεθνώς πρωτοπόρες θεωρήσεις στην χώρα μας και στην Δύση δεν είναι της μόδας. Η κατίσχυσή τους θα κωλύεται λόγω ενός ελάχιστα πνευματικά θρεπτικού μεταμοντέρνου χυλού ο οποίος λόγω κεκτημένης ταχύτητας συνεχίζει να ρέει μέσα σε κοινωνίες των οποίων τα πνευματικά αντισώματα ροκανίστηκαν οδηγώντας έτσι σε ανθρωπολογικό και κοινωνικοπολιτικό εκμηδενισμό. Σε αυτή την κακοτυχία, εξάλλου, πρέπει κανείς να αναζητήσει και την κακοδαιμονία της συντρέχουσας κρίσης των «ελληνικών ομολόγων». Πνευματική είναι η κρίση. Η οικονομική κρίση δεν είναι παρά μόνο μια παθολογική ένδειξη ή καλύτερα η κορυφή το παγόβουνου της καλπάζουσας πνευματικής παρακμής.

 

Παναγιώτης Ήφαιστος www.ifestosedu.gr