ΑΥΤΗ ΕΙΝΑΙ Η ΕΛΛΑΔΑ, ΤΗΝ ΣΑΚΑΤΕΥΟΥΝ ΚΑΙ ΤΗΝ ΣΚΟΤΩΝΟΥΝ ΚΑΘΗΜΕΡΙΝΑ ΟΧΙ ΜΟΝΟΝ ΟΙ ΑΡΚΕΤΟΙ ΑΣΥΝΕΙΔΗΤΟΙ, ΑΛΛΑ ΚΑΙ Η ΑΛΛΗΛΕΓΓΥΑ ΣΙΩΠΗ ΤΩΝ ΥΠΟΛΟΙΠΩΝ! ΕΤΣΙ ΕΙΝΑΙ ΠΑΤΡΙΩΤΗ!
Το οικοσύστημα του Αιγαίου…υπό κατάρρευση
Τα Ιχθυαποθέματα προσεγγίζουν τα όρια της κατάρρευσης.
ΑΠΟ ΤΗΝ αλιεία με δυναμίτιδα ΕΩΣ την επίσημη παραδοχή του Γ.Ε.Ν. το 2003, για τη χρήση 20.000
βλημάτων απεμπλουτισμένου ουρανίου, σε ασκήσεις στο Αιγαίο.!!!!!!
Τα συνολικά αλιεύματα για την περίοδο Ιανουάριος - Μάιος 2011 εμφανίζουν μείωση της τάξης του 51% σε σχέση με την αντίστοιχη περίοδο του 2010.
Τα πιο συνηθισμένα είδη ψαριών που αλιεύονται στην περιοχή του
ανατολικού Αιγαίου μειώνονται σε ποσοστό 60%. Η μείωση μάλιστα στα πιο
εμπορικά είδη είναι ακόμα μεγαλύτερη και προσεγγίζει το 88%!
-------------------------------------------------------------------------------------
Ισχυρό χτύπημα δέχτηκε κύκλωμα, το οποίο τροφοδοτεί για χρόνια με εκρηκτικά, δυναμιτιστές στις
Κυκλάδες και τα βόρεια Δωδεκάνησα. Το πρωί της Τρίτης, 14/2, οι
αστυνομικές αρχές της Νάξου προχώρησαν στη σύλληψη 64χρονου στο χωριό
Γαλανάδο για κατοχή 272 κιλών δυναμίτιδας και πλήθους
βοηθητικών εκρηκτικών υλών (40 κιλά πυρίτιδα, 370 πυροκροτητές, 1500
μέτρα ακαριαία θρυαλλίδα, 785 μέτρα βραδύκαυστη θρυαλλίδα κα). Ωστόσο, η ασυδοσία, η ανομία και τα αποθέματα δυναμίτιδας μάλλον δεν έχουν όριο, καθώς μέχρι και σήμερα το πρωί συνεχιζόταν αδιάκοπα η παράνομη και καταστροφική αλιεία με δυναμίτιδα στις νότιες Κυκλάδες, με επίκεντρο τα Κουφονήσια.
Τα τελευταία χρόνια η κατάσταση
βρίσκεται κυριολεκτικά εκτός ελέγχου από τη συνεχιζόμενη παράνομη
αλιευτική δραστηριότητα δυναμιτιστών. Παρά τις πολυάριθμες λεπτομερείς αναφορές του Ινστιτούτου Θαλάσσιας Προστασίας «ΑΡΧΙΠΕΛΑΓΟΣ» προς
κάθε αρμόδιο (τοπική λιμενική αρχή, Αρχηγό Λιμενικού Σώματος, Υπουργό
Προ.Πο), οι παρανομούντες συνεχίζουν ανεμπόδιστοι τη δράση τους,
καταστρέφοντας μοναδικά οικοσυστήματα και αλιευτικά πεδία πέριξ των
νησιών: Ηρακλειά, Σχοινούσα, Δονούσα, Αμοργός, Κέρος, Κουφονήσια και
φτάνουν έως τα βόρεια Δωδεκάνησα.
Είναι δεδομένο ότι το φαινόμενο είναι αδύνατο να αντιμετωπιστεί από τις
κλειστές νησιωτικές κοινωνίες χωρίς την ουσιαστική παρέμβαση των αρχών.
Ωστόσο, εύλογες απορίες προκαλεί η στάση του Λιμεναρχείου Νάξου στην
ευρύτερη περιοχή δικαιοδοσίας του. Είναι χαρακτηριστικό ότι δεν είχε
καμία συμμετοχή στη σύλληψη του 64χρονου στο Γαλανάδο Νάξου, ενώ η
γενικότερη απραγία απέναντι στις ονομαστικές καταγγελίες που προσκόμισε
το ΑΡΧΙΠΕΛΑΓΟΣ (τύπος, όνομα σκαφών και ιδιοκτητών, ημερομηνίες και ώρες
παρατήρησης της παράνομης δραστηριότητας) δημιουργεί υποψίες, για τη βούληση της
συγκεκριμένης υπηρεσίας να αντιμετωπίσει το πρόβλημα. Υπό
αυτές τις ευνοϊκές συνθήκες τα μέλη του κυκλώματος καταστρέφουν
οικοσυστήματα και αλιευτικά πεδία και διακινούν παράνομα αλιεύματα στις
αγορές της Νάξου και των γύρω νησιών, υποθηκεύοντας το μέλλον της
παράκτιας και νησιωτικής αλιείας.
Οι επαγγελματίες αλιείς της ευρύτερης περιοχής, που συνεχίζουν να αλιεύουν με νόμιμες μεθόδους βρίσκονται σε απόγνωση και σε παρατεταμένη οικονομική ανέχεια, καθώς η μείωση των ιχθυαποθεμάτων στην περιοχή φτάνει σε ορισμένα είδη ακόμα και το 80%. Είναι
αναγκασμένοι να βιώνουν μέσα σ’ ένα περιβάλλον τρομοκρατίας,
περιτριγυρισμένοι από άτομα που έχουν ποσότητες εκρηκτικών στη διάθεσή
τους και οικειοποιούνται - καταστρέφοντας - έναν κοινό πόρο.
Είναι ενδεικτικό ότι σε όλη την Ελλάδα, μόνο το τελευταίο τετράμηνο
του 2011, σημειώθηκαν δύο πολύ σοβαροί τραυματισμοί δυναμιτιστών στα
Κουφονήσια και την Κάρυστο, εκτεταμένες καταστροφές αλιευτικών σκαφών
από τη χρήση δυναμίτιδας στην Αγία Κυριακή του Δήμου Τριφυλίας, καθώς
και σύλληψη διακινητών στου Ρέντη, οι οποίοι μετέφεραν εκρηκτικές ύλες
σε νησιά με σκοπό την παράνομη αλιεία.
Καλούμε για πολλοστή φορά όλες τις αρμόδιες υπηρεσίες να
ανταποκριθούν στον θεσμικό τους ρόλο και να πράξουν τα δέοντα, ώστε να
σταματήσει αυτή η καταστροφή και να οδηγηθούν οι φυσικοί αυτουργοί και
οι προστάτες τους στη δικαιοσύνη.
Τα οικοσυστήματα που ανατινάζονται δεν είναι κτίρια που μπορούν να ξαναχτιστούν. Σε
αρκετές περιπτώσεις θεωρούνται μη ανανεώσιμοι πόροι και αποτελούν μέρος
της φυσικής μας κληρονομιάς από την οποία εξαρτάται η επιβίωση
εκατοντάδων ανθρώπων που ζουν σε παράκτιες και νησιωτικές κοινωνίες.
17/2/12
Θοδωρής Τσιμπίδης
Διευθυντής Αρχιπελάγους ΙΘΠ
ΑΡΧΙΠΕΛΑΓΟΣ
ΔΕΛΤΙΟ ΤΥΠΟΥ
23/2/2012
Παραπέμπεται στην υπηρεσία Εσωτερικών Υποθέσεων το λιμεναρχείο Νάξου
Η μηνυτήρια αναφορά και το πλήθος καταγγελιών που έχει καταθέσει το
ΑΡΧΙΠΕΛΑΓΟΣ, Ινστιτούτο Θαλάσσιας Προστασίας, οδήγησαν την Εισαγγελία
Νάξου στην παραπομπή του τοπικού λιμεναρχείου στην υπηρεσία Εσωτερικών
Υποθέσεων του Αρχηγείου Λιμενικού Σώματος, στο πλαίσιο διενέργειας
προκαταρκτικής εξέτασης για τους χειρισμούς του στην αντιμετώπιση της
καταστροφικής αλιείας στις νότιες Κυκλάδες. Οι αξιωματικοί του
λιμεναρχείου Νάξου θα ελεγχθούν για τα αδικήματα της παράβασης
καθήκοντος και της ηθικής αυτουργίας, ενώ ενώπιον της υπηρεσίας
Εσωτερικών Υποθέσεων έχει ήδη καταθέσει ο δ/ντης του Αρχιπελάγους,
Θοδωρής Τσιμπίδης.
Η κατάσταση στις νότιες Κυκλάδες, με επίκεντρο τα Κουφονήσια, από τη
συνεχιζόμενη παράνομη αλιευτική δραστηριότητα δυναμιτιστών και
πεζοτρατών είναι κυριολεκτικά εκτός ελέγχου. Η καθημερινή παραβίαση της
αλιευτικής νομοθεσίας και του Ευρωπαϊκού Κανονισμού για την αλιεία στη
Μεσόγειο (ΕΚ 1967/2006) είναι κατάφωρη, καταλύει οποιαδήποτε μορφή
κράτους δικαίου και θέτει σε ομηρία όποιους αλιείς επιλέγουν να ψαρεύουν
με νόμιμες μεθόδου.
Χαρακτηριστικό της ασυδοσίας που επικρατεί στην περιοχή είναι το
περιστατικό που ακολούθησε τη σύλληψη 64χρονου στο χωριό Γαλανάδο στις
14/2 για κατοχή 272 κιλών δυναμίτιδας από την αστυνομία. Μετά την ευρεία
δημοσιότητα που λαμβάνει το θέμα, το λιμεναρχείο Νάξου αναπόφευκτα
στοχοποιείται για την αδράνεια που έχει επιδείξει στην καταπολέμηση της
παράνομης και καταστροφικής αλιείας στην περιοχή δικαιοδοσίας του. Το
πρωί του Σαββάτου (18/2) περιπολικό του λιμεναρχείου σπεύδει σε περιοχή
των Κουφονησίων για να ελέγξει παράνομη αλιευτική δραστηριότητα από
πεζότρατα. Το αλιευτικό σκάφος απομακρύνεται εσπευσμένα από την περιοχή,
αφήνοντας ωστόσο πίσω του τα αλιευτικά του εργαλεία (δίχτυα, σχοινιά).
Το περιπολικό φτάνει στην περιοχή, μπλέκονται οι προπέλες του στα
παρατημένα δίχτυα, μπάζει νερά και κινδυνεύει να βυθιστεί…
Τελικά, αλιείς που προστρέχουν για βοήθεια, σώζουν το σκάφος και την…τιμή του λιμενικού Σώματος.
Μετά από δύο μέρες, τόσο η ίδια πεζότρατα, όσο και οι δυναμιτιστές συνεχίζουν απρόσκοπτα να αλιεύουν παράνομα!
Το ΑΡΧΙΠΕΛΑΓΟΣ, έχοντας πλήρη και σαφή εικόνα της κατάστασης που
επικρατεί στα νησιά του Αιγαίου αναφορικά με την παράνομη και
καταστροφική αλιεία υποστηρίζει ότι το φαινόμενο δεν διογκώθηκε ελλείψει
πόρων και εξοπλισμού των λιμεναρχείων. Στην πλειονότητα των
περιπτώσεων, η εντοπιότητα των υψηλόβαθμων στελεχών του λιμενικού
σώματος σε συνδυασμό με βαθιά ριζωμένες νοοτροπίες ακυρώνουν τις
πιθανότητες ουσιαστικής αντιμετώπισης του προβλήματος και αδρανοποιούν
την όποια βούληση μπορεί να υπάρξει. Τα άτομα - βομβιστές είναι γνωστοί
και η δράση τους αποσιωπάται από τον εκφοβισμό, τον ωχαδερφισμό, τους
φραγμούς που επιτάσσει η επίπλαστη αλληλεγγύη στους κόλπους των μικρών
νησιωτικών κοινοτήτων ακόμα και από τον σκόπιμο αλληθωρισμό των
λιμενικών αρχών.
Είναι χαρακτηριστικό ότι όσα στελέχη λιμεναρχείων αποσπάστηκαν από
αυτή τη νοοτροπία και αφοσιώθηκαν στον σκοπό για τον οποίο βρέθηκαν στο
συγκεκριμένο σώμα έχουν καταφέρει σημαντικές επιτυχίες στον τομέα της
καταπολέμησης της καταστροφικής αλιείας. Αντιπροσωπευτικό παράδειγμα
συνιστά η Σάμος, όπου τα τελευταία δύο χρόνια, και με τη συνεργασία των
παράκτιων αλιέων, υπάρχει κάθετη μείωση των περιστατικών της παράνομης
αλιείας σε ποσοστό άνω του 50%, ενώ αντίστοιχη μείωση εμφανίζουν και τα
περιστατικά εκβρασμών θαλάσσιων θηλαστικών και χελωνών στην περιοχή.
Ανάλογη αποτελεσματικότητα έχει επιδείξει και το λιμεναρχείο Πειραιά, το
οποίο έχει προβεί το τελευταίο εξάμηνο σε δεκάδες κατασχέσεις παράνομων
αλιευμάτων.
Η οικονομική κρίση δεν αποτελεί δικαιολογία για την αδυναμία
αντιμετώπισης της καταστροφικής αλιείας. Ο σεβασμός απέναντι στους
κοινούς πόρους των θαλάσσιων οικοσυστημάτων και η ανόθευτη συνεργασία
μεταξύ τοπικών κοινωνιών, επαγγελματιών αλιέων, υπηρεσιών και οργανισμών
που αγωνίζονται για την προστασία τους μπορούν να διαμορφώσουν μία
διαφορετική πραγματικότητα, αποκαθιστώντας ξεχασμένες κοινωνικές αξίες
και αποβάλλοντας νοοτροπίες που οδήγησαν στη σημερινή κατάσταση.
Γιάννης Κουτελίδας
Συντονιστής Επικοινωνίας
----------------------------------------------
Μέχρι τέλους οι πιέσεις για να σταματήσει η ανομία στις ελληνικές θάλασσες
Το περιστατικό με τον σοβαρό τραυματισμό επαγγελματία ψαρά κατά τη
χρήση δυναμίτιδας στις 19 Αυγούστου στα Κουφονήσια, που αποκάλυψε και
δημοσίευσε το ΑΡΧΙΠΕΛΑΓΟΣ, έχει θορυβήσει το κύκλωμα που λυμαίνεται επί χρόνια τα ιχθυαποθέματα με παράνομες και καταστροφικές μεθόδους.
Τα τελευταία εικοσιτετράωρα επιχειρείται από μειοψηφία της τοπικής
κοινωνίας να παρουσιαστεί το γεγονός ως ατύχημα άσχετο με τη χρήση
δυναμίτιδας και να απλωθεί ένα πέπλο συμπόνιας προς τον τραυματία
βιοπαλαιστή ψαρά. Ωστόσο, η αλήθεια πόρρω απέχει από τους παραπάνω
ισχυρισμούς, γεγονός που το γνωρίζει πολύ καλά η τοπική κοινωνία και οι
επαγγελματίες αλιείς της ευρύτερης περιοχής που επιλέγουν να αλιεύουν με
νόμιμες μεθόδους.
Τρία επαγγελματικά παράκτια αλιευτικά σκάφη των Κουφονησίων,
χρησιμοποιούν επί δεκαετίες - και σχεδόν καθημερινά - δυναμίτη. Είναι
γνωστοί στις τοπικές κοινωνίες των νότιων Κυκλάδων και με την ανοχή των
τοπικών αρχών έχουν μετατρέψει σε άλλα... Ζωνιανά την ευρύτερη περιοχή. Η
πρόσβαση σε εύκολους πόρους και η ανομία που τους καλύπτει δημιουργεί
ένα επικινδυνο πρότυπο για τους νέους του νησιού οι οποίοι έχουν αρχίσει
περιστασιακά να τους μιμούνται.
Η συγκεκριμένη παράνομη και καταστροφική αλιευτική πρακτική (για την
οποία το ΑΡΧΙΠΕΛΑΓΟΣ, ενημέρωνε επανειλημμένα από τον Ιανουάριο όλες τις
αρμόδιες υπηρεσίες, χωρίς ωστόσο να λάβει απάντηση) έχει προκαλέσει
τεράστια – και σε αρκετά σημεία - μη αναστρέψιμη καταστροφή στους
θαλάσσιους βιοτόπους των Κουφονησίων και των γύρω νησιών, γεγονός που
έχει οδηγήσει σε απόγνωση τους κατοίκους που ζουν από την αλιεία και
δίπλα σε αυτά τα οικοσυστήματα. Επικρατεί μία διαχρονική κατάσταση
καταπίεσης και εκφοβισμού μεγάλου μέρους της τοπικής κοινωνίας από άτομα
που έχουν μονίμως μεγάλες ποσότητες εκρηκτικών στη διάθεσή τους και
αποκομίζουν εύκολο κέρδος, καταστρέφοντας έναν κοινό πόρο.
Η ερευνητική και επιστημονική ομάδα του Ινστιτούτου ΑΡΧΙΠΕΛΑΓΟΣ είναι
αποφασισμένη να πιέσει προς κάθε κατεύθυνση για να διαλευκανθεί η
υπόθεση και να αντιμετωπιστεί επιτέλους με υπευθυνότητα από τις αρμόδιες
αρχές το πρόβλημα της αλιείας με δυναμίτιδα στις ελληνικές θάλασσες. Σε
αυτό το πλαίσιο ενημερώθηκε λεπτομερώς η Εισαγγελία Πρωτοδικών Νάξου, η
Επίτροπος Θαλασσίων Υποθέσεων & Αλιείας Μαρία Δαμανάκη και η
Υπηρεσία Αλιευτικού Ελέγχου (Unit for Fisheries Control Policy) της
Γενικής Διεύθυνσης Ναυτιλιακών Υποθέσεων και Αλιείας (DG MARE) της
Ευρωπαϊκής Επιτροπής, με την οποία συνεργάζεται το ΑΡΧΙΠΕΛΑΓΟΣ στο
πλαίσιο αναφορών για φαινόμενα παράνομης και καταστροφικής αλιείας στις
ελληνικές θάλασσες. Εκτός των άλλων, ενημερώθηκαν για άλλη μια φορά οι
αρμόδιες λιμενικές αρχές, οι κεντρικές και περιφερειακές διευθύνσεις
αλιείας, από τους οποίους αναμένουμε μία άμεση και αποτελεσματική
αντίδραση.
Σκοπός μας είναι να αποφευχθεί οποιαδήποτε διαστρέβλωση των
πραγματικών γεγονότων και να δοθεί ένα τέλος σε μία επικίνδυνη κατάσταση
που:
απειλεί την ανθρώπινη ζωή, επιφέρει καταστρεπτικές συνέπειες
στα ιχθυαποθέματα, φέρνει στα όρια της απελπισίας την τοπική κοινωνία
και πλήττει βάναυσα κάθε έννοια ευνομούμενου κράτους.
του Γιάννη Κουτελίδα - 25/08/2011
-----------------------------------------------------
ΕΡΕΥΝΑ ΤΟΥ ΑΡΧΙΠΕΛΑΓΟΥΣ ΑΠΟΚΑΛΥΠΤΕΙ
ΤΗΝ ΠΑΝΤΕΛΗ ΕΛΛΕΙΨΗ ΔΙΑΧΕΙΡΙΣΗΣ ΚΑΙ ΕΛΕΓΧΟΥ ΤΗΣ ΑΛΙΕΙΑΣ ΣΤΟ ΑΙΓΑΙΟ. ΔΕΝ
ΕΦΑΡΜΟΖΕΤΑΙ Η ΕΥΡΩΠΑΙΚΗ ΝΟΜΟΘΕΣΙΑ. ΙΣΧΥΟΥΝ ΑΚΟΜΑ ΒΑΣΙΛΙΚΑ ΔΙΑΤΑΓΜΑΤΑ…
Κάθετη μείωση των ιχθυαποθεμάτων και οικονομικός μαρασμός για την
παράκτια αλιεία. Αυτά είναι τα κύρια συμπεράσματα της αλιευτικής έρευνας
που πραγματοποιεί τα τελευταία χρόνια η ερευνητική ομάδα του
Αρχιπελάγους στο ανατολικό Αιγαίο. Η παράνομη και καταστροφική αλιεία,
που αποτελεί δυστυχώς καθεστώς, οδηγεί σε βαθιά υποβάθμιση τα αλιευτικά
πεδία και σε κατάρρευση τα ιχθυαποθέματα.
Τα στοιχεία της έρευνας είναι αμείλικτα:
Κάθετη μείωση της αλιευτικής παραγωγής.
Αύξηση του ποσοστού αλίευσης νεαρών ψαριών που δεν έχουν φτάσει σε ηλικία πρώτης αναπαραγωγής.
Κάθε χρόνο αυξάνεται ο αριθμός των παράκτιων αλιέων που εγκαταλείπουν τον κλάδο, γεγονός που έχει άμεσο αντίκτυπο στην οικονομία και το βιοτικό επίπεδο των μικρών νησιωτικών και παράκτιων κοινωνιών.
Είναι χαρακτηριστικό, όπως προκύπτει από την έρευνα, ότι τα ιχθυαποθέματα προσεγγίζουν τα όρια της κατάρρευσης.
Τα συνολικά αλιεύματα για την περίοδο Ιανουάριος - Μάιος 2011 εμφανίζουν μείωση της τάξης του 51% σε σχέση με την αντίστοιχη περίοδο του 2010.
Τα πιο συνηθισμένα είδη ψαριών που αλιεύονται στην περιοχή του
ανατολικού Αιγαίου μειώνονται σε ποσοστό 60%. Η μείωση μάλιστα στα πιο
εμπορικά είδη είναι ακόμα μεγαλύτερη και προσεγγίζει το 88%!
Η χώρα μας πρωτοστατεί μεταξύ των κρατών - μελών της ΕΕ όχι μόνο
στις παράνομες, καταστροφικές πρακτικές, αλλά και στη δίχως τον
παραμικρό έλεγχο αλιεία. Σε αυτό το άκρως ανησυχητικό συμπέρασμα
καταλήγουν οι έρευνες τριών ετών της επιστημονικής ομάδας του
Ινστιτούτου Θαλάσσιας Προστασίας ΑΡΧΙΠΕΛΑΓΟΣ. Η εξαιρετικά ελλιπής εκπαίδευση των λιμενικών υπηρεσιών σε ζητήματα αλιευτικών ελέγχων και η ανεπαρκής λειτουργία του δορυφορικού συστήματος
παρακολούθησης (VMS) που διαθέτει το ελληνικό Κέντρο Ελέγχου Αλιείας
είναι φανερό πως, μεταξύ άλλων, επιτρέπουν και διαιωνίζουν την
παραβατικότητα.
Έτσι, το μέλλον της αλιείας στις ελληνικές θάλασσες
δυστυχώς τίθεται εν αμφιβόλω, παρόλο που οι θάλασσές μας χαρακτηρίζονται
από πλούσια βιοποικιλότητα …
Καθημερινές οι καταγγελίες για παρανομίες…
Επαγγελματικά σκάφη της μέσης αλιείας (μηχανότρατες, βιντζότρατες,
γρι γρι) που αλιεύουν παράνομα, ασυνείδητοι που ψαρεύουν με κάθε είδους
εκρηκτικά και η μόνιμη απουσία των αρμόδιων αρχών συνθέτουν ένα ασύδοτο
και επικίνδυνο σκηνικό. Οι καταγγελίες που δέχεται το ΑΡΧΙΠΕΛΑΓΟΣ είναι
πια καθημερινές. Αφορούν κάθε είδους παράνομη δραστηριότητα, γεγονός που
καταδεικνύει ότι το πρόβλημα με την παράνομη αλιεία στην Ελλάδα και η έλλειψη διαχείρισης έχουν λάβει ανεξέλεγκτες διαστάσεις.
Βιντζότρατες και μηχανότρατες, αλιεύουν αδιάκοπα σε πολύ μικρή απόσταση από τις ακτές, παραβιάζοντας θρασύτατα την ελληνική και ευρωπαϊκή νομοθεσία.
Μία από τις πιο ενδεικτικές περιπτώσεις αποτελεί η περιοχή των
Κουφονησίων, όπου τους τελευταίους μήνες η κατάσταση βρίσκεται εκτός
ελέγχου. Τα παράνομα αλιεύματα διακινούνται «νομίμως» και σίγουρα χωρίς
κανένα έλεγχο, σε παρακείμενα νησιά και από εκεί μεταφέρονται ανενόχλητα
στην Αθήνα με φορτηγά ψυγεία.
Στη νότια Νάξο, την Αμοργό, την περιοχή γύρω από τα Κουφονήσια και στη νότια Κρήτη πραγματοποιείται σχεδόν καθημερινά και εντελώς απροκάλυπτα αλιεία με δυναμίτιδα.
Οι ανενόχλητοι καταστροφείς εκτός από την αυτοσχέδια δυναμίτιδα με μίξη
νιτρικής αμμωνίας και πετρελαίου, χρησιμοποιούν και εκρηκτική
δυναμίτιδα (η διακίνηση της οποίας γνωρίζει ιδιαίτερη άνθηση στην
περιοχή το τελευταίο διάστημα).
Τα περισσότερα από 16.000 σκάφη παράκτιας αλιείας αποτελούν την
πλειονότητα του μεγαλύτερου αλιευτικού στόλου στην Ευρώπη, που όμως
αλιεύει χωρίς να υπάρχει κανένα πλαίσιο ελέγχου ή παρακολούθησης.
Η ερασιτεχνική αλιεία επίσης
αποτελεί ένα ολοένα και αυξανόμενο πρόβλημα, με ένα ευρύ φάσμα από
αλιεία με ψαροντούφεκο, κατάδυση και υποβρύχιο φωτισμό. ‘Όλο και
περισσότεροι άνθρωποι, (Έλληνες, μετανάστες, τουρίστες κλπ) εξαντλούν με
αθέμιτα μέσα και για εμπορικούς σκοπούς τα ήδη επιβαρυμένα
ιχθυαποθέματα της παράκτιας ζώνης, τα οποία χαρακτηρίζονται εκτός των
άλλων και από αργό ρυθμό ανάπτυξης.
Χωρίς ωράριο και συχνά υπό αντίξοες καιρικές συνθήκες οι ερευνητές του
Ινστιτούτου καταγράφουν την παραγωγή και τη σύνθεση των αλιευμάτων (τόσο
αυτών που αλιεύονται νόμιμα, όσο και αυτών που αλιεύονται παράνομα)
Το ΑΡΧΙΠΕΛΑΓΟΣ για όλη αυτή την έξαρση «πειρατικής» αλιείας και την
απουσία ελεγκτικών μηχανισμών και σχεδίων ενημερώνει διαρκώς με γραπτή
και προφορική επικοινωνία όλες τις αρμόδιες αρχές (Λιμενικό Σώμα,
Υπουργείο Θαλάσσιων Υποθέσεων & Αλιείας, Διεύθυνση Αλιείας, Λιμενική
Αστυνομία). Ωστόσο…καμία απάντηση. Δεν παρατηρείται η παραμικρή αποτελεσματική προσπάθεια
για την αντιμετώπιση αυτής της κατάστασης. Αντίθετα είναι κοινή πια η
διαπίστωση στις νησιωτικές κοινωνίες, πως συχνά πυκνά ελεγκτικές αρχές
και παράνομοι αλιείς παίζουν «κρυφτούλι»… Έτσι, καταστρατηγείται πλήρως
κάθε έννοια ευνομούμενου κράτους και καταδικάζεται σε οικονομικό μαρασμό
η παράκτια αλιεία και οι νόμιμοι αλιείς.
Το ισχύον πλαίσιο διαχείρισης και ελέγχου της αλιείας είναι
ιδιαίτερα ελλιπές. Χαρακτηριστικό είναι ότι παρόλο που το 2006, τέθηκε
σε ισχύ ο Ευρωπαϊκός Κανονισμός 1967/2006 «Σχετικά με τα μέτρα
διαχείρισης για τη βιώσιμη εκμετάλλευση των αλιευτικών πόρων στη
Μεσόγειο Θάλασσα», η ελληνική νομοθεσία αυθαιρέτως κάνει μόνο (και
μάλιστα σε ελάχιστες περιπτώσεις) μερική και επιλεκτική εφαρμογή του κανονισμού, αντιβαίνοντας ακόμα και στις υποχρεώσεις της Ελλάδας ως μέλος της Ε.Ε.
Αν και η εφαρμογή του ΕΚ θα αποτελούσε μία πρώτη λύση σε πολλά
προβλήματα της ελληνικής αλιείας, δυστυχώς ακόμα και εν έτει 2011 τα
μέτρα αλιευτικής διαχείρισης βασίζονται σε βασιλικά διατάγματα (!) και
σε αντιλήψεις μίας άλλης εποχής. Ως αποτέλεσμα τα ιχθυαποθέματα
υπεραλιεύονται και συρρικνώνονται με ανησυχητικό βαθμό τα παραγωγικά
οικοσυστήματα της θάλασσας, ενώ πολλά αλιευτικά πεδία κινδυνεύουν με
κατάρρευση.
Το οικοσύστημα του Αιγαίου…υπό κατάρρευση
Αν δεν τεθεί άμεσα σε εφαρμογή τουλάχιστον το υπάρχον νομοθετικό πλαίσιο, είναι σχεδόν βέβαιο ότι θα οδηγηθούμε σε κατάρρευση των ιχθυαποθεμάτων, της αλιείας, της υγείας και παραγωγικότητας των ελληνικών θαλασσών.
Η διαρκής μείωση της αλιευτικής παραγωγής επιφέρει καταστροφικές
επιβαρύνσεις στην τοπική οικονομία των νησιωτικών και παράκτιων περιοχών
της Ελλάδας, υποσκάπτοντας ταυτόχρονα τη δυνατότητα επιβίωσης και
ανάπτυξης τους. «Είναι αδύνατον, εδώ που έχουμε φτάσει να συνεχίζουμε
μόνο να παίρνουμε από τις θάλασσές μας χωρίς να εφαρμόζουμε την
παραμικρή διαχείριση - τονίζει ο Θοδωρής Τσιμπίδης, δ/ντής του
Ινστιτούτου και προσθέτει: τα αποτελέσματα της έρευνας μας είναι ίσως το
τελευταίο καμπανάκι κινδύνου που μπορεί το οικοσύστημα του Αιγαίου να
μας χτυπάει. Ας το λάβουν υπόψιν οι αρμόδιοι σε Ελλάδα και ΕΕ πριν είναι
αργά»
Πρόκειται φυσικά για ένα σύνθετο δυσεπίλυτο πρόβλημα, για την
αντιμετώπιση του οποίου πρέπει να αλλάξουν όχι μόνο νοοτροπίες αρχών,
αλιέων, εμπόρων και καταναλωτών, αλλά και να συνειδητοποιήσουμε πλέον
όλοι ότι η παράνομη, η καταστροφική και εκτός ελέγχου
αλιεία συνιστά κλοπή των ψαριών από τις μελλοντικές γενιές και από τα
οικοσυστήματα.
Αποτελέσματα αυτής της ανεξέλεγκτης αλιείας είναι η κάθετη μείωση των
ιχθυαποθεμάτων και ο οικονομικός μαρασμός της παράκτιας αλιείας.
ΓΡΑΦΗΜΑΤΑ
Για το Αρχιπέλαγος, ΙΘΠ--Αναστασία Μήλιου
Συντονίστρια Δράσεων Προστασίας
Γραφείο Διεκπεραίωσης
τηλ 210 8253024
Μ. Βόδα 89, 10440, Αθήνα
info@archipelago.gr
www.archipelago.gr
-------------------------------------------------------------------------------------
Οι χαοτικές
συνθήκες που επικρατούν σε κράτος και αρμόδιες ελεγκτικές υπηρεσίες
παρέχουν στα σκάφη της μέσης αλιείας (μηχανότρατες, γρι-γρι) την
καλύτερη δυνατή κάλυψη για την παράνομη και καταστροφική αλιεία που
συνεχίζεται αμείωτα στις ελληνικές θάλασσες.
Τα στοιχεία φανερώνουν μόνο ένα
ελάχιστο τμήμα της εντατικής αλίευσης υπομεγεθών ψαριών καθώς οι έλεγχοι
στην ελληνική επικράτεια είναι τουλάχιστον ανεπαρκείς. Τα αλιεύματα διακινούνται παράνομα ακόμα και έξω από τις ιχθυόσκαλες, στις
αγορές της Βαρβακείου και του Πειραιά οι οποίες έχουν κατακλυστεί με
τόνους υπομεγεθών ψαριών, ενώ παράλληλα γνωστά και ακριβά εστιατόρια
προσφέρουν εδέσματα από απαγορευμένα είδη (γόνο, πετροσωλήνα, ψιλό ψάρι,
αχινούς κλπ)
Πέρα από τους απαραίτητους ελέγχους, η ευθύνη του καταναλωτή στην επιλογή των ψαριών είναι πολύ σημαντική.
Η καταστροφική αλιεία ψαριών πριν φτάσουν σε στάδιο αναπαραγωγικής
ωριμότητας ή ακόμα και κατά την περίοδο αναπαραγωγής συνεχίζεται
ανεξέλεγκτα και προκαλεί δραματική μείωση και υποβάθμιση των
ιχθυαποθεμάτων, τα οποία αναπόφευκτα οδηγούνται στην κατάρρευση. Το πρόβλημα εντοπίζεται κυρίως στα σκάφη μέσης αλιείας (μηχανότρατες και γρι-γρι). Τα
σκάφη αυτά φέρουν ιπποδύναμη πολύ μεγαλύτερη από εκείνη που ορίζεται
στις σχετικές άδειες, έχουν τη δυνατότητα να αλιεύουν μέρα και νύχτα,
ακόμα και υπό αντίξοες καιρικές συνθήκες χρησιμοποιώντας υπερ-σύγχρονα
εργαλεία (echo sounder, ραντάρ) και δίχτυα με ρομβοειδές σχήμα (αντί του
προβλεπόμενου τετράγωνου), που κλείνουν όταν σύρονται εγκλωβίζοντας
τεράστιες ποσότητες ψαριών ανεξάρτητως μεγέθους.
Οι επιπτώσεις για την παράκτια αλιεία και τα οικοσυστήματα, που
καταστρέφονται καθημερινά από τα συρόμενα αλιευτικά εργαλεία, είναι
ιδιαίτερα σκληρές οδηγώντας μεγάλο τμήμα του πληθυσμού των νησιωτικών
και παράκτιων κοινωνιών στον οικονομικό αφανισμό και την απόγνωση.
Σε διάστημα τεσσάρων μηνών - μόνο από το Τμήμα Αλιείας
του Λιμεναρχείου Πειραιά - έχουν επιβεβαιωθεί παραβάσεις που
αντιστοιχούν σε 6 τόνους παράνομων αλιευμάτων εκ των οποίων η
συντριπτική τους πλειοψηφία (99%) προέρχεται από σκάφη μέσης αλιείας
(μηχανότρατες, γρι-γρι).
Οι κατασχέσεις παράνομων
αλιευμάτων (από ορισμένους μόνο λιμενικούς που λειτουργούν ενσυνείδητα
και με ιδιαίτερο ζήλο) αποτελούν το τελευταίο στάδιο μίας πολιτικής
ελέγχων από την οποία απουσιάζει εντελώς ο παράγοντας πρόληψη.
Το
ΑΡΧΙΠΕΛΑΓΟΣ υπογραμμίζει την ανάγκη λήψης όλων των απαραίτητων μέτρων
και τη χρήση των διαθέσιμων μέσων ελέγχου πριν τα ψάρια φτάσουν στην
αγορά, οπότε πλέον είναι πολύ αργά. Είναι χαρακτηριστικό ότι
όλα τα λιμεναρχεία έπρεπε να είχαν εξοπλιστεί από 1/7/2009 με τα
παχύμετρα Ωμέγα gauss, τα οποία ελέγχουν το μέγεθος των ματιών στα
αλιευτικά δίχτυα. Μέχρι σήμερα κανένα λιμεναρχείο στην Ελλάδα δεν έχει
εξοπλιστεί με το συγκεκριμένο ελεγκτικό εργαλείο, με συνέπεια εδώ και 2
και πλέον χρόνια να μην μπορεί να υλοποιηθεί κανένας απολύτως έλεγχος
στα δίχτυα. Συνεπώς ενθαρρύνεται εμμέσως η χρήση διχτυών με μάτι
μικρότερο από αυτό που ορίζει ο νόμος, με αναπόφευκτό αποτέλεσμα την
παράνομη αλίευση υπομεγεθών ψαριών.
Στην Ελλάδα, έχουμε το μεγαλύτερο αλιευτικό στόλο, αλλά και τη
μεγαλύτερη ακτογραμμή στην Ευρώπη. Ωστόσο η πολιτική της χώρας μας
μοιάζει να αγνοεί παντελώς τη θεμελιώδη σημασία της αλιείας, και κυρίως
της παράκτιας αλιείας για τις νησιωτικές και παράκτιες κοινωνίες. Τα
αποτελέσματα αυτής της ανεξέλεγκτης αλιείας είναι εμφανή σε όλη την
έκταση των ελληνικών θαλασσών: κάθετη μείωση των ιχθυαποθεμάτων και
οικονομικός μαρασμός των αλιέων, με δραματικές επιπτώσεις στις
νησιωτικές και παράκτιες κοινωνίες οι οποίες εξαρτώνται από την παράκτια
αλιεία μικρής κλίμακας.
Αναστασία Μήλιου
Συντονίστρια Δράσεων Προστασίας Αρχιπελάγους, Ι.Θ.Π
--------------------------------------------------------------------
Όσο παράλογο και αν ακούγεται, στις μέρες μας συνεχίζονται με αμείωτη ένταση οι εκρήξεις στις Ελληνικές θάλασσες.
Αντί να προβάλλουμε τις θάλασσες μας για τη μοναδική περιβαλλοντική
τους σημασία και τα σπάνια και προστατευόμενα είδη που ζουν σε αυτές,
συνεχίζουμε να τις χρησιμοποιούμε ως πεδία ανεξέλεγκτων βολών. Οι μικρές
εκρήξεις γίνονται από «αλιείς» που παράνομα χρησιμοποιούν δυναμίτες για
μια εύκολη ψαριά, προκαλώντας κατ' αυτό τον τρόπο καταστροφές στα
θαλάσσια οικοσυστήματα και τα ιχθυαποθέματα.
Το σημαντικό όμως πρόβλημα αποτελεί η συνεχιζόμενη ανεξέλεγκτη χρήση
πραγματικών πυρών από τις ένοπλες δυνάμεις, σε κατοικημένα νησιά,
ακατοίκητες νησίδες, αλλά και στο ανοιχτό πέλαγος. Στο ανοιχτό πέλαγος
οι βολές δεν γίνονται μόνο από τις Ελληνικές ένοπλες δυνάμεις, αλλά και
από αυτές της Τουρκίας και του Ν.Α.Τ.Ο. αφού σε απόσταση μόλις 6 μιλίων
από την ακτή των νησιών τα ύδατα θεωρούνται διεθνή.
Αποτέλεσμα
είναι η δραματική επιβάρυνση των θαλασσίων οικοσυστημάτων, καθώς
σκοτώνονται εκατομμύρια ζωντανοί οργανισμοί, προκαλείται τεράστια
υποβρύχια ηχορύπανση (με σοβαρές επιπτώσεις στα θαλάσσια θηλαστικά), ενώ
παράλληλα απελευθερώνονται τοξικές ουσίες στο περιβάλλον.
Για να συνειδητοποιήσουμε το μέγεθος του προβλήματος, ένα παράδειγμα
είναι η επίσημη παραδοχή του Γ.Ε.Ν. το 2003, για τη χρήση 20.000
βλημάτων απεμπλουτισμένου ουρανίου, σε ασκήσεις στο Αιγαίο. Τα βλήματα
αυτά ήταν δωρεά του αμερικάνικου στρατού, τα οποία σύμφωνα με δήλωση του
Γ.Ε.Ν. τα χρησιμοποίησαν αγνοώντας την τεράστια επικινδυνότητα του
υλικού
Παρέμβαση του Αρχιπελάγους για την κατάργηση των ανεξέλεγκτων στρατιωτικών ασκήσεων σε περιβαλλοντικά ευαίσθητες περιοχές
Μέλη του Αρχιπελάγους, προσεγγίζοντας τη βραχονησίδα Άνυδρο, την ημέρα της προγραμματισμένης άσκησης
Έπειτα από παρέμβαση του Αρχιπελάγους, το Υπουργείο Εθνικής Αμύνης,
στα τέλη Οκτωβρίου 2005 πήρε για πρώτη φορά απόφαση να λαμβάνει τα
απαραίτητα μέτρα έτσι ώστε να σταματήσουν να υλοποιούνται ασκήσεις βολής
με πραγματικά πυρά σε περιβαλλοντικά ευαίσθητες περιοχές. Η απόφαση
αυτή ήταν αποτέλεσμα της δράσης του Αρχιπελάγους στα τέλη Σεπτεμβρίου
2005, για την ακύρωση προγραμματισμένης άσκησης βολής στις
προστατευόμενες βραχονησίδες Άνυδρο και Πετροκάραβο (βόρεια της Πάτμου).
Οι βραχονησίδες αυτές αποτελούν μέρος του Μόνιμου Καταφυγίου Αγριας
Ζωής, Συμπλέγματος Νησίδων Αρκιών-Πάτμου το οποίο δημιουργήθηκε έπειτα
από έρευνα και ενέργειες της περιβαλλοντικής οργάνωσης Αρχιπέλαγος
Αιγαίου .
Στηρίζουν πληθυσμούς από προστατευόμενα
είδη προτεραιότητας όπως η Μεσογειακή Φώκια και ο Μαυροπετρίτης, καθώς
και ο Αιγαιόγλαρος, ο Μύχος, ο Αρτέμης, ο Κορμοράνος και πολλά άλλα. Το
Ανυδρο και το Πετροκάραβο, αποτελούν τόπο σημαντικό αναπαραγωγής για τα
είδη αυτά.
Το Αρχιπέλαγος ενημέρωσε τις στρατιωτικές και πολιτικές αρχές της
χώρας για το παράνομο της συγκεκριμένης άσκησης, ενώ παράλληλα υλοποίησε
και τη φύλαξη των συγκεκριμένων βραχονησίδων, με 2 σκάφη και τη
συμμετοχή πολλών μελών της οργάνωσης και κατοίκων της περιοχής (παρόλες
τις δύσκολες καιρικές συνθήκες). Σημαντική ήταν και η άμεση κινητοποίηση
μεγάλου αριθμού επιστημόνων και περιβαλλοντικών οργανώσεων από πολλές
χώρες του κόσμου.
Το θέμα της προγραμματισμένης στρατιωτικής άσκησης με πραγματικά πυρά
στις προστατευόμενες βραχονησίδες, έφτασε και στην Ελληνική βουλή στα
τέλη του Οκτωβρίου. Σύμφωνα με διαταγή του ΓΕΕΘΑ, απαγορεύτηκε η
διεξαγωγή στρατιωτικών ασκήσεων και η εκτέλεση πυρών στις βραχονησίδες
Άνυδρο και Πετροκάραβο.
Το Ανυδρο και το Πετροκάραβο χαρακτηρίζονται από ιδιαίτερο φυσικό
πλούτο, τόσο στο θαλάσσιο όσο και στο χερσαίο περιβάλλον. Κάθε
καλοκαίρι-φθινόπωρο, εκατοντάδες Μαυροπετρίτες αναπαράγονται στις
νησίδες αυτές.
Επίσης, το Υπουργείο Εθνικής Αμύνης δήλωσε την ελλειπή του
ενημέρωση σε θέματα σχετικά με την περιβαλλοντική σημασία των περιοχών
όπου υλοποιούνται οι στρατιωτικές ασκήσεις. Για να αποκτήσει τη σχετική
γνώση και να διασφαλιστεί το φυσικό περιβάλλον, ώστε να μη επηρεάζονται
τα οικοσυστήματα από τη διεξαγωγή ασκήσεων των Ενόπλων Δυνάμεων, το
ΥΠΕΘΑ μέσω του ΓΕΕΘΑ προέβη σε αποκατάσταση συνδέσμου με το ΥΠΕΧΩΔΕ και
το Υπουργείο Γεωργικής Ανάπτυξης, και εξέδωσε σχετική «Διαταγή Διαρκούς
Ισχύος» προς τα Γενικά Επιτελεία και τους Μείζονες Επιχειρησιακούς
Σχηματισμούς των Ενόπλων Δυνάμεων, ώστε στο εξής οι διεξαγόμενες
ασκήσεις να σχεδιάζονται με βάση τα λεπτομερή στοιχεία και τη συνεργασία
με τους αρμόδιους φορείς της τοπικής αυτοδιοίκησης.
Αυτή η παρέμβαση του Αρχιπελάγους, είχε ως αποτέλεσμα να ακυρωθεί η
συγκεκριμένη άσκηση, αλλά και να ανοίξει το μεγάλο θέμα των ανεξέλεγκτων
βολών και εκρήξεων στο Αιγαίο, από τις ένοπλες δυνάμεις (της Ελλάδας,
της Τουρκίας και του ΝΑΤΟ). Το Αρχιπέλαγος συγκεντρώνει τα τελευταία
χρόνια, στοιχεία για δεκάδες ασκήσεις με πραγματικά πυρά που
υλοποιούνται καθ’ όλη τη διάρκεια του χρόνου στο Αιγαίο. Για την επίλυση
των σημαντικών προβλημάτων που προκαλούνται από τη χρήση πραγματικών
πυρών σε βιότοπους, αλλά και κοντά σε κατοικημένες περιοχές, παράλληλα
με τη δράση του Αρχιπελάγους, προσβλέπουμε ότι οι φορείς πολιτών, οι
περιβαλλοντικές οργανώσεις, αλλά και η τοπική αυτοδιοίκηση, θα
συνειδητοποιήσουν τη σημαντικότητα του προβλήματος, και θα συμμετέχουν
ενεργά στη λύση του.
---------------------------------------------------------------
Παρουσιάζει ο Αιθεροβάμων
Το ψάρεμα με δυναμίτη, ήταν πράξη και συνήθεια ριζωμένη για πολλά
χρόνια ιδιαίτερα στο νησιωτικό χώρο. Κυνηγητό με το νόμο, κρυφτούλι με
το θάνατο, ιστορίες κομματιασμένων από το «καταραμένο το μπουρλότο».
ΟΙ ΜΠΟΥΡΛΟΤΙΕΡΗΔΕΣ
‘Οταν τελειώσαμε µε τη στέρνα µας, ο πατέρας µου και ο µπάρµπας µου ο
Γιάννης ανακάλυψαν ότι τους είχανε περισσέψει µερικοί δυναµίτες.
«Τι λες ορέ Γεράσιµε, ακούω τον µπάρµπα. Πάµε να σκοτώσουµε κάνα ψάρι;»
«Μα τι λες Γιάννη µου, κι αν ε µας πιάσουνε;»
«Μα για να µη µας ε πιάσουνε, θα πάρουµε κοντά και το Μίµη να φυλάει και θα ν του δώσουµε κι εκεινού το µερίδιό του».
«Καλά Γιάννη µου, πάµε και ο θεός βοηθός!»
Εγώ δεν µπορούσα να καταλάβω τι λέγανε. Στο περίπου κατάλαβα ότι θέλανε να
σκοτώσουνε ψάρια, αλλά περίµενα να πάρουνε ντουφέκια και φουσέκια µαζί.
Η περιέργεια µε έτρωγε και το µόνο που ζήτησα επίµονα ήτανε να πάρουν κι εµένα µαζί.
Είµαστε όλοι σε επιφυλακή, παραµονεύοντας κρυµµένοι πίσω από κάτι
σπάρτα και σκίνα. Η σιωπή ήτανε απόλυτη και µόνο το µακρυνό ντούκου
ντούκου της βάρκας κάποιου ψαρά την έσπαγε. Κάποια στιγµή είδα το
µπάρµπα Γιάννη να βγάζει σιωπηλά και ήρεµα από το σακούλι του ένα
µασούρι δυναµίτη, να κόβει ένα κοµµάτι φυτίλι και να προσαρµόζει ένα
καψούλι στο σύνολο. Σιωπηλά, τους είδα να κάνουν νοήµατα ο ένας στον
άλλο και κάποια στιγµή εκείνος άναψε το φυτίλι και πέταξε το µασούρι
προς τη θάλασσα.
Ακούστηκε µια δυνατή έκρηξη και η θάλασσα µανιασµένη όρµησε προς τον
ουρανό. Ο Μίµης γυµνώθηκε, έµεινε τσίτσιδος και βούτηξε στην κρύα πρωινή
θάλασσα. Με κάθε βουτιά έφερνε τρία µεγάλα µαύρα ψάρια, ένα σε κάθε
χέρι κι ένα στα δόντια του: «Να γδυθεί κι ένας άλλος, λέει, δεν
προλαβαίνω να τα µαζέψω ούλα και το ρέµα τα παίρνει στα βαθιά».
«Είναι σκοτωµένα και πολλά µικρά, αλλά να µαζέψουµε τα µεγάλα».
«Βιαστείτε, γιατί το σµπάρο ακούστηκε και πρέπει να φύγουµε πριν έρθουνε και µας ε πιάσουνε!»
Αµέσως γδύθηκαν και οι άλλοι δυο και άρχισαν να βουτάνε στη θάλασσα.
Σε λίγη ώρα τα σακούλια είχανε γεµίσει µε ψάρια κι εµείς τα
µοιραστήκαµε, τα φορτωθήκαµε και γρήγορα εξαφανιστήκαµε από κει γύρω.
Επίλογος: Αργότερα, ρώτησα επίµονα τους µπουρλοτιέρηδες, γιατί απαγορευότανε αυτό το τόσο εύκολο κι αποδοτικό ψάρεµα
Είχα µεγάλη απορία αν άξιζε το τίµηµα να διακινδυνεύει κανείς τη ζωή
του. Τους ρώτησα και για το µακαρίτη τον µπάρµπα Νιόνιο που τον εφέρανε
τσουρούλια σε µία κουβέρτα. Κι αυτοί µου είπανε ότι ο καηµένος, παρόλο
που ήτανε πολύ έµπειρος µπουρλοτιέρης, φαίνεται ότι σ’ εκείνο το µοιραίο
και τελευταίο του µπουρλότο, κάποιο µεγάλο ψάρι κυνηγός θα εµφανίστηκε
ακριβώς τη στιγµή που εκείνος είχε ανάψει το µπουρλότο του και του
έδιωξε τα ψάρια. Ήτανε πολύ πιθανό ότι εκείνη την κρίσιµη στιγµή ο
µπάρµπα Νιόνιος εσάστισε και καθυστέρησε να το πετάξει µε αποτέλεσµα να
σκάσει στα χέρια του και να τον κάνει κοµµατάκια. |
Όσο για το Μίµη τον κουλό από τη Βολίµα, εγώ ο ίδιος τον είχα δεί να
προσπαθεί να φάει το φαγητό του αφού κάποιος του έδενε µε ένα λουρί το
κουτάλι στο κοµµένο στον καρπό χέρι του.
Μου εξήγησαν ότι αυτός την έπαθε γιατί δεν κατάλαβε ότι το µικρό
φυτίλι κάηκε γρήγορα και ήταν τυχερός που δεν έγινε ολόκληρος κοµµάτια,
όπως ο µπάρµπα- Νιόνιος.
Με κοιτούσανε ένοχα και µε κάποιους τρόπους προσπαθούσανε να µου εξηγήσουνε τ’ ανεξήγητα.”
……………………………………………………
(Απόσπασμα από το βιβλίο «ΖΑΚΥΝΘΙΝΑ ΣΤΙΓΜΙΟΤΥΠΑ. Ιστορίες τση Νόνας» του Ζακυνθινού Γιώργου Πυλαρινού που περιγράφει παραστατικά αυτόν τον παράνομο τρόπο ψαρέματος).
Το ψάρεμα με μπουρλότο ήταν αρκετά διαδεδομένο και στο Νησί μας, σε
όλες τις ακτές ιδιαίτερα όμως στην δυτική Λευκάδα από Τσουκαλάδες μέχρι
Καλαμίτσι και πιο πέρα. Οι ευρεσιτεχνίες για την κατασκευή του
μπουρλότου ήταν πολλές. Το λίπασμα της νιτρικής αμμωνίας ήταν η πρώτη
ύλη που χρησιμοποιούσαν !
Κάθονταν ώρες ολόκληρες και παραμόνευαν ακίνητοι πάνω στον Κόκκινο
βράχο για να δουν το κοπάδι των ψαριών να έρχεται από το πέλαγος.
Κάτι που ήθελε ιδιαίτερη ικανότητα !
Όπως μεγαλύτερη αξία και ικανότητα είχε ο υπολογισμός του χρόνου που
θα έσκαγε ο δυναμίτης μέσα στη θάλασσα. Ένα δύο δευτερόλεπτα καθυστέρηση
και έρχονταν η καταστροφή καθώς το μπουρλότο έσκαγε στο χέρι !
Εκεί στα χωριά της Δυτικής Λευκάδας συχνά συναντούσες τυφλούς,
σακατεμένους κουλοχέρηδες, ανάπηρους, που από μια αστοχία στον κακό
υπολογισμό της έκρηξης του δυναμίτη κατάστρεφαν τη ζωή τους.
Αλλά και οι θάνατοι από μπουρλότο δεν ήταν λίγοι.
Ένα Καλαμιτσιώτικο μοιρολόϊ αναφέρεται σ’ αυτό το θέμα:
Δε στο πα γιέ μου να μη πας να ρίξεις το μπουρλότο
Γιατ’ είδα όνειρο κακό πως θα μενες στον τόπο;
Δε στο πα η μαυρόμοιρη, δε στο πα η κακομοίρα
Πως θε να γίνει ο τάφος σου μαύρη δική μου μοίρα;
Στεφάνι γαμπριάτικο, γαρούφαλο στο πέτο
Στην εκκλησιά ευκιόμουνα να το φορέσεις φέτο.
Γαμπρό θα σε συνέβγανα, γαμπρό σε συνεβγάνω
Και στο νεκρό κεφάλι σου στεφάνι εγώ σου βάνω.
--------------------------------------------------------------------------------