Σε περιόδους οικονομικής κρίσης κατά την διάρκεια των οποίων η πλατειά μάζα της κοινωνίας στενάζει ή γονατίζει κάτω από το βάρος των πολλών προβλημάτων και η καταναλωτική δαπάνη συρρικνώνεται ραγδαία, υπάρχει και μια κατηγορία «πολιτών» που θησαυρίζει σε βάρος των ταμείων του κράτους και της υγείας του κοινωνικού συνόλου, αξιοποιώντας στο έπακρο την ανεπάρκεια ή την ανικανότητα των υφιστάμενων κρατικών μηχανισμών ελέγχου. Ας πάρουμε όμως τα πράγματα με την σειρά και ας τα προσαρμόσουμε στα δεδομένα που επικρατούν στην χώρα μας στον τομέα των Αλκοολούχων Ποτών την περίοδο της οικονομικής κρίσης.
Αλκοολούχα είναι τα υγρά ποτά που περιέχουν αλκοόλη (Οινοπνευματώδη Ποτά) τα οποία διαχωρίζονται σε τρείς βασικές κατηγορίες:
(1) Στην πρώτη κατηγορία περιλαμβάνονται όσα ζυμώνονται, δηλαδή όσα ποτά παράγονται με αλκοολική ζύμωση αμυλούχου ή σακχαρούχου πρώτης ύλης, όπως το κρασί ή η μπύρα που αποτελούν και τους τυπικούς εκπροσώπους της κατηγορίας αυτής. Τα ποτά αυτά δεν μπορούν να ξεπεράσουν τους 18 αλκοολικούς βαθμούς για τον απλούστατο λόγο ότι πέρα από το όριο αυτό δεν υπάρχει αλκοολική ζύμωση αφού μέχρι τους 18 βαθμούς σταματάει η δράση των μυκήτων που προκαλούν την ζύμωση.
(2) Στην δεύτερη κατηγορία περιλαμβάνονται τα ποτά στα οποία η αλκοολική ζύμωση της πρώτης ύλης ακολουθείται από απόσταξη σε ειδική συσκευή (αποστακτήρας ή καζάνι). Οι πιο χαρακτηριστικοί εκπρόσωποι της κατηγορίας αυτής είναι τα δημοφιλή εγχώρια παραγόμενα (ούζο, τσίπουρο) και τα εισαγόμενα ποτά (ουίσκυ, βότκα, τζιν και δεκάδες άλλα).
(3) Η τρίτη κατηγορία περιλαμβάνει τα ηδύποτα, δηλαδή τα ποτά που παρασκευάζονται τεχνητά με την ανάμειξη προκαθορισμένης ποσότητας αιθυλικής αλκοόλης, νερού, αρωματικών και χρωστικών υλών (φυτικής ή και μη φυσικής προέλευσης) καθώς επίσης και γλυκαντικών ουσιών. Φυσικά, ο πιο χαρακτηριστικός εκπρόσωπος της κατηγορίας αυτής είναι τα διάφορα λικέρ.
Με την ραγδαία γιγάντωση της οικονομικής κρίσης, την «κηδεμονία» της Ελλάδος από μαθητευόμενους μάγους που υπαγορεύουν στην χώρα μας (ηθελημένα;) άχρηστες και αποτυχημένες «συνταγές», επιβλήθηκαν υπέρογκοι φόροι και στα Αλκοολούχα Ποτά με την αφελή προσδοκία πως τα «οφέλη» θα ήταν ευθέως ανάλογα των οικονομικών επιβαρύνσεων που επιβλήθηκαν. Το αποτέλεσμα φυσικά είναι δραματικά διαφορετικό γιατί οι «παράπλευρες απώλειες» των υπέρογκων φόρων δεν είναι μόνο δυσανάλογα μεγάλες ή υπερβολικά σκληρές αλλά «ευνοούν» και την αλματώδη ανάπτυξη του λαθρεμπορίου που κυριολεκτικά οργιάζει !!
Όπως είναι γνωστό, η Οδηγία 92/83/ΕΟΚ καθορίζει τους ελάχιστους συντελεστές του Ειδικού Φόρου Κατανάλωσης που επιβάλλεται στα Αλκοολούχα Ποτά ανάλογα με την κατηγορία στην οποία ανήκουν. Δηλαδή ποτά με χαμηλό ποσοστό οινοπνεύματος φορολογούνται λίγο (όπως η μπύρα με εξαίρεση τους μικρούς ζυθοποιούς που δεν πληρώνουν ειδικό φόρο) ή και καθόλου (όπως το κρασί με σημαντική εθνική παραγωγή και τεράστια σημασία για την αγροτική οικονομία – ακόμα και χωρίς φόρο οκτώ στις δέκα μεγαλύτερες οινοβιομηχανίες της χώρας μας είναι ζημιογόνες, βλπ. σχετικό άρθρο εδώ). Αντίθετα, ποτά με υψηλό ποσοστό οινοπνευματικού βαθμού φορολογούνται σημαντικά – τα τοπικά, εγχώρια παραγόμενα ποτά (Ούζο, Τσίπουρο, Αποστάγματα) με το 50% του φόρου που επιβάλλεται στα εισαγόμενα. Η Κοινοτική Οδηγία αιτιολογεί τον Ειδικό Φόρο Κατανάλωσης Οινοπνευματωδών Ποτών (ΕΦΚΟΠ) σαν αποτρεπτικό «όπλο» ή σαν αποθάρρυνση της κατανάλωσης λόγω των αρνητικών συνεπειών που μπορούν να προκληθούν στην υγεία, από την υπερβολική τους κατανάλωση καθώς και των επιβαρυντικών οικονομικών συνεπειών για την αποκατάστασή της.
Στην Ελλάδα πριν από την οικονομική κρίση (2008) ο ΕΦΚΟΠ βρισκόταν στα 1.135 Ευρώ / 100 λίτρα αιθυλικής αλκοόλης ενώ το καλοκαίρι του 2010 έφθασε αισίως τα 2.550 Ευρώ / 100 λίτρα, δηλαδή αυξήθηκε κατά 125% μέσα σε δύο χρόνια!
Το αποτέλεσμα του υπερδιπλασιασμού του ΕΦΚΟΠ και της αύξησης του ΦΠΑ από 19 σε 23% ήταν το παραδοσιακό μας Ούζο ή το Τσίπουρο να «σκαρφαλώσουν» στα 8 (τουλάχιστον) Ευρώ ανά φιάλη 700 γραμμαρίων, το δε εισαγόμενο «εθνικό» μας ουίσκινα εκτοξευτεί στα 18 (και βάλε) Ευρώ!
Το 2010 σύμφωνα με στοιχεία του IWSR (The International Wine and Spirit Record) που επεξεργάστηκε το ΙΟΒΕ (Ίδρυμα Οικονομικών & Βιομηχανικών Ερευνών) η μπύρα υποχώρησε στην χώρα μας κατά 2%, το κρασί κατά 5%, τα τοπικά αποστάγματα (κυρίως με γλυκάνισο) κατά 6%, το ουίσκι κατά 23,7% και τα λικέρ κατά 25,7%. Η κατάσταση στην Ελλάδα το 2011 (έτος πλήρους εφαρμογής της υπερφορολόγησης) επιδεινώθηκε ραγδαία και το 2012 παρουσιάζει μια τόσο μεγάλη καθίζηση ώστε απειλεί πλέον ευθέως την βιωσιμότητα των επιχειρήσεων του κλάδου. Αυτό προκύπτει από τους δημοσιευμένους ισολογισμούς των σημαντικότερων εταιριών καλύπτοντας τόσο τα εισαγόμενα Αλκοολούχα ποτά όσο και τα εγχώρια παραγόμενα. Οι πιο σημαντικές αιτίες της επικίνδυνης αυτής καθίζησης είναι τρείς:
(1) Στην υπερβολική αύξηση του ΕΦΚΟΠ ο οποίος σε συνδυασμό με την αύξηση του ΦΠΑ οδήγησε τις τελικές τιμές των νόμιμα φορολογημένων Αλκοολούχων Ποτών σε απρόσιτα ύψη. Οι αντίστοιχοι φόροι στην γειτονική μας Βουλγαρία βρίσκονται μόλις στο 25% των Ελληνικών φόρων, ενώ σε «ανταγωνίστριες» τουριστικές χώρες της Ευρώπης (Ισπανία, Ιταλία, Γαλλία, Κύπρο) στο 50% περίπου!
(2) Στην ραγδαία συρρίκνωση της καταναλωτικής δαπάνης σαν φυσική συνέπεια της οικονομικής κρίσης που επέφερε περιορισμό των εισοδημάτων, ανεργία, έκτακτα χαράτσια κ.π.α. Το συρρικνωμένο εισόδημα των Ελλήνων κατευθύνεται πλέον σε είδη πρώτης ανάγκης καθώς και σε φθηνότερα «υποκατάστατα» ποτά (μπύρα, κρασί) ή απλά….. νεράκι του Θεού!
Η σοβαρότητα της κατάστασης που είναι διαμορφωμένη, προκύπτει από την παράθεση των οικονομικών στοιχείων των 5 κορυφαίων εταιριών που πραγματοποιούν το μεγαλύτερο ποσοστό των εισαγωγών Αλκοολούχων Ποτών με ισχυρή, επώνυμη ζήτηση η οποία ολοένα και περισσότερο περιορίζεται στην τουριστική αγορά – η Ελλάδα δέχεται 20 εκατομμύρια τουρίστες οι οποίοι για την διασκέδαση τους επιλέγουν συνήθως αναγνωρισμένα διεθνή σήματα. Οι εταιρίες αυτές (2 αμιγώς ελληνικές και τρείς παραρτήματα μεγάλων πολυεθνικών με παγκόσμια γνωστά σήματα) αποτελούν τον πιο σίγουρο και ασφαλή«φοροεισπράκτορα» για λογαριασμό του Ελληνικού Κράτους αφού το 60% περίπου της αξίας που εισπράττουν για κάθε φιάλη Αλκοολούχου Ποτού παραδίδεται στα κρατικά ταμεία υπό μορφή φόρων!
«Diageo Hellas Α.Ε»*
ΕΤΟΣ
|
Κύκλος Εργασιών €
|
Μικτά κέρδη €
|
Καθαρά κέρδη προ φόρων €
|
Σύνολο υποχρεώσεων
|
2007
|
215.149.888,72
|
78.625.880,17
|
12.784.594,98
|
56.197.043,00
|
2008
|
212.245.721,66
|
83.112.472,08
|
16.029.815,45
|
42.733.409,90
|
2009
|
230.431.847,76
|
88.540.313,66
|
14.645.825,86
|
60.163.737,52
|
2010
|
218.944.030,61
|
78.318.072,29
|
7.219.112,80
|
128.730.200,78
|
2011
|
146,750,101,27
|
52,865,822,41
|
2,406,265,63
|
113,525,338,70
|
Πίνακας: Λ. Κουμάκης. *Όλοι οι ισολογισμοί στις 30 Ιουνίου κάθε έτους. ΑΠΟ ΤΟΝ ΚΥΚΛΟ ΕΡΓΑΣΙΩΝ ΕΧΕΙ ΑΦΑΙΡΕΘΕΙ Ο ΕΙΔΙΚΟΣ ΦΟΡΟΣ ΚΑΤΑΝΑΛΩΣΗΣ.
Η «Diageo Ελλάς» η μεγαλύτερη εταιρία του κλάδου, με τα γνωστότερα παγκόσμια σήματα (Johnnie Walker, Haig, Dimple,Cardhu, Smirnoff, Gordon’s, Jose Cuervo, Baileys, Grand Marnier, Ursus κ.α), 100% θυγατρική της πολυεθνικής DIAGEO, αντιμετωπίζει ραγδαία συρρίκνωση των δραστηριοτήτων της στην Ελλάδα όχι μόνο από την οικονομική κρίση που πλήττει τους Έλληνες αλλά και από την τεράστια έκταση του λαθρεμπορίου που απλώνεται ολοένα και εντονότερα στην τουριστική αγορά των 20.000.000 επισκεπτών της χώρας μας! Την διετία 2010-2011 ο κύκλος εργασιών (χωρίς τον ειδικό φόρο κατανάλωσης) υποχώρησε κατά 36% σε σχέση με το 2009, ενώ οι απώλειες του 2012 (σε σχέση με το 2011) υπολογίζονται σε ένα 20% επί πλέον!
ΚΑΡΟΥΛΙΑΣ Β.Σ. ΑΒ&ΕΕ ΠΟΤΩΝ» (ΑΡΜΑΕ 1651/04/Β/86/88(98)
Έτος
|
Κύκλος Εργασιών €
|
Μικτά κέρδη €
|
Καθαρά κέρδη προ φόρων €
|
Σύνολο υποχρεώσεων
|
2007
|
146.070.044
|
21.947.018
|
2.581.699
|
56.254.706
|
2008
|
146.070.044
|
21.947.018
|
2.581.699
|
56.254.706
|
2009
|
162.979.910
|
25.106.488
|
2.857.359
|
65.468.389
|
2010
|
146.066.289
|
21.090.867
|
1.015.652
|
49.637.252
|
2011
|
123.221.707
|
18.186.979
|
205.589
|
39.087.748
|
Πίνακας: Λ. Κουμάκης
Η δεύτερη σε μέγεθος εταιρία Αλκοολούχων Ποτών της ελληνικής αγοράς είναι η ΚΑΡΟΥΛΙΑΣ (100% ελληνικών συμφερόντων από το 2011 μετά την αποχώρηση της Αγγλικής Berry Bros & Rudd) η οποία διακινεί στην Ελληνική αγορά ένα πλήθος γνωστών προϊόντων (ΜΕΤΑΧΑ, Cutty Sark,The Famous Grouse, Glenrothes, The Macallan, Jack Daniel's , Southern Comfort, WoodfordReserve Bourbon, Remy Martin , Stolichnaya , Finlandia, Sierra Tequila , No 3 Premium Gin , Cointreau) ενώ τα τελευταία χρόνια η ΚΑΡΟΥΛΙΑΣ έκανε μια στροφή προς ελληνικά ποτά αλλά και τρόφιμα. Σήμερα, διαθέτει στο πρόγραμμά της εκτός από το ΜΕΤΑΧΑ (το διακινεί από το 2001), τα Ούζα Ματαρέλη, Πιτσιλαδή (το Ούζο Ισίδωρου Αρβανίτη «μετακομίζει» από το 2013 στηνCoca-Cola Τρία Έψιλον), τα Κτήματα Κυρ-Γιάννη, Σπυρόπουλου, Σιγάλα, τα φημισμένα κρασιά της Σάμου, τα αποστάγματα Τσιλιλή, το Ρακόμελο Kretarakimeli και τα εξαιρετικά προϊόντα της εταιρίας Παπαδημητρίου από την Καλαμάτα (Βαλσαμικό, μουστάρδες, ελαιόλαδο κ.α). Την διετία 2010-2011 ο κύκλος εργασιών της εταιρίας υποχώρησε κατά 24% περίπου σε σχέση με το 2009 παρά την αύξηση των φόρων, ενώ αναμένεται περαιτέρω υποχώρηση και το 2012.
«ΑΜΒΥΞ» (ΑΡΜΑΕ 6262/01ΝΤ/Β/86/659)
Έτος
|
Κύκλος Εργασιών €
|
Μικτά κέρδη €
|
Καθαρά κέρδη προ φόρων €
|
Σύνολο υποχρεώσεων
|
2007
|
81.425.884
|
18.621.935
|
1.797.151
|
55.134.544
|
2008
|
81.476.633
|
19.313.133
|
525.600
|
55.987.256
|
2009
|
61.945.063
|
16.361.931
|
439.340
|
46.017.620
|
2010
|
65.416.219
|
18.220.417
|
199.699
|
50.670.703
|
2011
|
64.120.496
|
17.149.680
|
332.337
|
41.743.856
|
Πίνακας: Λ. Κουμάκης.
Ισχυρή αντίσταση στο γενικό «πτωτικό ρεύμα» παρουσιάζει η πορεία της εταιρίας ΑΜΒΥΞ (η δεύτερη σε μέγεθος, αμιγώς ελληνική) η οποία ανέβηκε στην τρίτη θέση της ελληνικής αγοράς εκτοπίζοντας στην τέταρτη την Pernod Ricard. Η ΑΜΒΥΞπαράγει το πρώτο σε εξαγωγές επώνυμο ελληνικό ούζο («Ούζο 12»), ενώ αντιπροσωπεύει και διανέμει αξιόλογα ελληνικά προϊόντα (Θεσσαλικό τσίπουρο, Τεντούρα Χάχαλη, Λικέρ Χίου Τέτερη, κρασιά των Κτημάτων Άλφα, Τσέλεπου, Καριπίδη, Αργυρού) αλλά και σημαντικά εισαγόμενα προϊόντα (Moet & Chandon, Dom Perignon, Hennessy, Perrier, Bud, Grand Marnier,Sauza, Teacher’s , Canadian Club, Grant’s, Glenfiddich) κ.α. Το 2010 είχε συνολικό κύκλο εργασιών αυξημένο κατά 5,6% σε σχέση με το 2009 και το 2011 κύκλο εργασιών αυξημένο κατά 3,5% - πάντα σε σχέση με το 2009. Οι αυξημένες όμως πωλήσεις ουσιαστικά σημαίνουν απώλειες, αφού η αύξηση του κύκλου εργασιών είναι πολύ μικρότερη από την αύξηση των φόρων. Σε κάθε περίπτωση η αποφυγή των μεγάλων απωλειών που παρατηρούνται στους ισολογισμούς των υπόλοιπων εταιριών σημαίνει ισχυρή αντίσταση που ενισχύεται από την σημαντική εξαγωγική επιτυχία του «Ούζο 12».
PERNOD RICARD HELLAS ΑΒΕE» (ΑΡΜΑΕ 34450/82/Β/95/13)
Έτος
|
Κύκλος Εργασιών €
|
Μικτά κέρδη €
|
Καθαρά κέρδη προ φόρων €
|
Σύνολο υποχρεώσεων
|
2007
|
75.631.697
|
38.606.792
|
4.846.722
|
36.012.168
|
2008
|
82.056.542
|
42.893.279
|
5.204.425
|
33.859.310
|
2009
|
77.657.350
|
41.654.303
|
10.349.825
|
28.056.727
|
2010
|
82.627.641
|
42.378.698
|
6.867.987
|
23.788.135
|
2011
|
55.541.992
|
30.279.567
|
2.567.081
|
16.098.379
|
Πίνακας: Λ. Κουμάκης. Όλοι οι ισολογισμοί στις 30 Ιουνίου κάθε έτους.
Η Ελληνική θυγατρική της Pernod Ricard (της δεύτερης σε μέγεθος εταιρίας αλκοολούχων ποτών στον κόσμο) υπεχώρησε στην τέταρτη θέση των μεγαλύτερων εταιριών του κλάδου. Στην χώρα μας διαθέτει δύο σύγχρονες παραγωγικές μονάδες στην Μυτιλήνη (όπου παράγονται το ούζο ΜΙΝΙ, το ούζο ΦΗΜΗ, το ούζο ΛΕΣΒΟΣ, τα λικέρ EOLIKI) και στον Πειραιά (όπου παράγεται το ξύδι ΤOΠ). Η Pernod Ricard διανέμει επίσης μια σειρά σημαντικών διεθνών σημάτων μεταξύ των οποίων Chivas Regal,Ballantine's, Jameson, Absolut, Havana Club, Kahlua, Tia Maria, Malibu, Beefeater κ.α. Την διετία 2010-2011 ο κύκλος εργασιών της εταιρίας υποχώρησε κατά 28% περίπου σε σχέση με το 2009 παρά την αύξηση των φόρων, ενώ μια περαιτέρω υποχώρηση μεγαλύτερη του 10% αναμένεται και για το 2012, σε σχέση με το 2011.
«ΒACARDI ΕΛΛΑΣ ΜΟΝΟΠΡΟΣΩΠΗ ΕΠΕ»
Έτος
|
Κύκλος Εργασιών €
|
Μικτά κέρδη €
|
Καθαρά κέρδη προ φόρων €
|
Σύνολο υποχρεώσεων
|
2007
|
49.985.061
|
22.468.418
|
1.263.020
|
27.508.559
|
2008
|
50.626.177
|
24.166.999
|
1.414.078
|
26.027.733
|
2009
|
50.134.566
|
26.627.843
|
1.265.738
|
26.899.926
|
2010
|
38.104.161
|
21.422.144
|
19.473
|
25.172.299
|
2011
|
28.139.431
|
17.367.196
|
420.433
|
18.294.432
|
Πίνακας: Λ. Κουμάκης
Την αμέσως επόμενη (πέμπτη) θέση του καταλόγου καταλαμβάνει η Bacardi Hellas θυγατρική της πολυεθνικής Bacardi Ltd. η οποία διανέμει στην Ελλάδα σημαντικά σήματα μεταξύ των οποίων Dewar/s, Aberfeldy, Bacardi Rum, Bombay Sapphire Gin,Grey Goose, 42 Below και Eristoff vodka, Martini, Benedictine, Asti Martini, Cognac Otard και Breezer/s. Το 2011 ο κύκλος εργασιών της εταιρίας υποχώρησε κατά 44% περίπου σε σχέση με το 2009 παρά την μεγάλη αύξηση των φόρων, ενώ μια περαιτέρω υποχώρηση και το 2012, σε σχέση με το 2011, είναι πολύ πιθανή.
«ΜΠΟΪΚΟΣ» (ΑΡΜΑΕ 17336/01/β/88/353)
Έτος
|
Κύκλος Εργασιών €
|
Μικτά κέρδη €
|
Καθαρά κέρδη προ φόρων €
|
Σύνολο υποχρεώσεων
|
2007
|
7.506.030
|
1.679.742
|
52.599
|
4.750.903
|
2008
|
7.402.673
|
1.740.291
|
21.459
|
5.476.671
|
2009
|
7.600.720
|
1.876.412
|
24.997
|
5.815.706
|
2010
|
7.071.671
|
1.580.972
|
-206.537
|
5.927.852
|
2011
|
3.777.437
|
808.020
|
-648.137
|
2.980.552
|
Πίνακας: Λ. Κουμάκης.
Ένα χαρακτηριστικό παράδειγμα της επικίνδυνης καθίζησης του κλάδου των Αλκοολούχων Ποτών μας προσφέρει η οικογενειακή, ανεξάρτητη εταιρία αντιπροσωπειών «Μπόϊκος ΑΕ» που λειτουργεί εδώ και 35 χρόνια (ιδρύθηκε το 1978). Η εταιρία διακινεί πλήθος εισαγομένων προϊόντων (αφρώδεις οίνους, ουίσκι, λικέρ, βότκα, τεκίλα κ.α.) καθώς και Ούζο & λικέρ μαστίχας («Απαλλαρίνα»). Η εταιρία το 2009 με μειωμένο ΕΦΚΟΠ κατέβαλε στα κρατικά ταμεία 1.617.563 Ευρώ ενώ το 2011 με διπλάσιοΕΦΚΟΠ κατέβαλε …. 1.311.832 Ευρώ βλέποντας τον κύκλο των εργασιών της να μειώνεται στο μισό μεταξύ 2009 και 2011! Η κατάσταση αναμένεται να παρουσιάσει την ίδια τάση και το 2012, αν και με απώλειες που ήδη ξεπέρασαν το 50%, τα περιθώρια περαιτέρω υποχώρησης χωρίς πραγματικό κίνδυνο για την βιωσιμότητα της επιχείρησης, φαίνονται «περιορισμένα».
«ΠΟΤΟΠΟΙΙΑ ΠΛΩΜΑΡΙΟΥ - ΙΣΙΔΩΡΟΣ ΑΡΒΑΝΙΤΗΣ ΑΕ» (ΑΡΜΑΕ 27456/82/β/92/9)
Έτος
|
Κύκλος Εργασιών €
|
Μικτά κέρδη €
|
Καθαρά κέρδη προ φόρων €
|
Σύνολο υποχρεώσεων
|
2007
|
12.048.682
|
5.673.875
|
2.018.055
|
5.628.459
|
2008
|
12.343.931
|
5.487.741
|
1.000.011
|
5.385.369
|
2009
|
12.599.261
|
5.572.818
|
1.282.979
|
6.271.207
|
2010
|
10.714.996
|
4.225.678
|
742.120
|
5.582.667
|
2011
|
10.457.653
|
4.137.379
|
433.128
|
4.311.856
|
Πίνακας: Λ. Κουμάκης.
Ένα άλλο παράδειγμα της επίπτωσης που υπάρχει ακόμα και σε επιχειρήσεις που θεωρούνται πολύ καλές, είναι η περίπτωση της «Ποτοποιίας Πλωμαρίου- Ισίδωρος Αρβανίτης ΑΕ» η οποία είδε τον κύκλο των εργασιών της το 2011 να περιορίζεται κατά 17% σε σχέση με το 2009 με «ενσωματωμένους» τους αυξημένους φόρους, ενώ θεωρείται βέβαιη μια περαιτέρω υποχώρηση και το 2012. Ήδη από τον Οκτώβριο του 2012 ανακοινώθηκε ότι το 2013 η διανομή (μόνο;) των προϊόντων της «Ποτοποιίας Πλωμαρίου- Ισίδωρος Αρβανίτης ΑΕ» θα γίνεται από το πανίσχυρο δίκτυο της «Coca Cola - Τρία Έψιλον» η οποία πρόσφατα ανακοίνωσε την μεταφορά της έδρας της από την Αθήνα στην Ελβετία (σχετικό άρθρο μας 2 Νοεμβρίου 2012 Business Exit: Όταν αγαπάμε την Ελλάδα δεν την εγκαταλείπουμε εν μέσω καταιγίδας!)
Συμπέρασμα: Ο κλάδος των Αλκοολούχων Ποτών αποτελεί μια κλασική περίπτωση κατά την οποία η αύξηση ενός φόρου ΔΕΝ αποφέρει την αντίστοιχη αύξηση των εσόδων που εισρέουν στα κρατικά ταμεία.
Η επιδίωξη αύξησης των κρατικών εσόδων, ιδίως σε ορισμένους «ευάλωτους» κλάδους όπως τα Αλκοολούχα Ποτά ή τα πετρελαιοειδή, περνάει υποχρεωτικά μέσα από την οργανωμένη πάταξη του λαθρεμπορίου το οποίο στην Ελλάδα γιγαντώνεται ακόμα περισσότερο με κάθε αύξηση φόρων στις νόμιμες επιχειρήσεις!
Η ανικανότητα της κρατικής γραφειοκρατίας να ξεριζώσει το λαθρεμπόριο (το οποίο πιθανόν να προστατεύεται και από κάποιους που υποτίθεται πως το καταδιώκουν) οδηγεί τα τελευταία χρόνια στις «εύκολες» αποφάσεις της αύξησης των συντελεστών του φόρου που κυριολεκτικά γονατίζουν τις νόμιμες επιχειρήσεις του κλάδου και κάνουν τους λαθρέμπορους (και τους προστάτες τους) πολύ πλουσιότερους εις υγείαν των κορόιδων!
Είναι πολύ χαρακτηριστικό ότι η Ένωση Επιχειρήσεων Αλκοολούχων Ποτών (ΕΝ.Ε.Α.Π.), τα μέλη της οποίας είναι εταιρίες που παράγουν, εισάγουν και διακινούν Αλκοολούχα Ποτά στην Ελλάδα έχει προτείνει στους αρμόδιους φορείς σειρά μέτρων μεταξύ των οποίων την δημιουργία Ειδικής Ομάδας Εργασίας για την καταπολέμηση της νοθείας και του λαθρεμπορίου, τον συντονισμό των διάσπαρτων ελεγκτικών μηχανισμών που πνίγονται μέσα στην γραφειοκρατία και τις «αρμοδιότητες», την εντατικοποίηση των ελέγχων στα σύνορα και στην εσωτερική αγορά (στα ελληνο-βουλγαρικά σύνορα γίνεται ένα ασταμάτητο και διαρκές … πάρτι!) και χορηγίες όλων των επιχειρήσεων – μελών της ΕΝ.Ε.ΑΠ, (στα πλαίσια της εταιρικής κοινωνικής τους ευθύνης) για την προμήθεια ειδικού εξοπλισμού των διωκτικών αρχών. Επί πλέον προτείνεται στην Ειδική αυτή Ομάδας Εργασίας να συμμετέχουν και εκπρόσωποι της ΕΝ.Ε.ΑΠ, ώστε να μεταδώσουν στα υπόλοιπα μέλη της την πολύτιμη εμπειρία των επιχειρήσεων του κλάδου για τους τρόπους λειτουργίας του εκτεταμένου κυκλώματος λαθρεμπορίου το οποίο βρίσκουν καθημερινά μπροστά τους στην αγορά, αλλά και των πιο πρόσφορων τρόπων αντιμετώπισης του!
Σε άλλους τομείς, όπως π.χ. τα πετρελαιοειδή, το λαθρεμπόριο έχει αποκλειστικά και μόνο οικονομικές συνέπειες. Ειδικά όμως στον τομέα των Αλκοολούχων Ποτών το λαθρεμπόριο εγκυμονεί πολύ σοβαρούς κινδύνους για την δημόσια υγεία από την ανεξέλεγκτη διοχέτευση νοθευμένων Αλκοολούχων Ποτών που μπορούν να προκαλέσουν πολύ σοβαρές βλάβες σε ανυποψίαστους καταναλωτές: Πρόσφατα στην Τσεχία δεκαεννιά άνθρωποι έχασαν τη ζωή τους από νοθευμένα αλκοολούχα ποτά, ενώ 24 νοσηλεύονται ακόμα σε νοσοκομεία, με κάποια να έχουν τυφλωθεί και άλλα να μην συνέρχονται, ενώ ο σάλος που ξέσπασε στην γειτονική Τουρκία για τον θάνατο πέντε ρωσίδων τουριστριών από νοθευμένα αλκοολούχα ποτά (εισήχθησαν από το ψευδοκράτος που δημιούργησαν οι Τούρκοι στην Κύπρο μετά την εισβολή του 1974), προκάλεσε τεράστια ζημιά (και συνεχίζει να προκαλεί) στην τουριστική βιομηχανία της Τουρκίας!
Μπροστά στην κατάσταση αυτή το δίλημμα που προκύπτει είναι απλό:
ή θα επιμένουμε σε αυξημένους συντελεστές φόρου κλείνοντας ταυτόχρονα τα μάτια μας στο όργιο των λαθρέμπορων με αποτέλεσμα να γκρεμίζονται οι νόμιμες επιχειρήσεις που αποτελούν τον πιο ασφαλή «φοροεισπράκτορα» του κράτους και να θησαυρίζουν οι λαθρέμποροι
ή θα εξορθολογήσουμε τους συντελεστές του φόρου και παράλληλα θα αποφασίσουμε επιτέλους να διαλύσουμε τα οργανωμένα κυκλώματα του λαθρεμπορίου που οργιάζουν απειλώντας την δημόσια υγεία, τα έσοδα του κράτους, τις νόμιμες επιχειρήσεις (και μαζί τους την απασχόληση, τις ασφαλιστικές εισφορές, τις επενδύσεις κ.α) και κυρίως τον τουρισμό μας που αποτελεί ό,τι πολυτιμότερο διαθέτει η χώρα μας την περίοδο αυτή – και όχι μόνο!
Λεωνίδας Κουμάκης*
10 Δεκεμβρίου 2012