Αραγε μπορεί να σωθεί η χώρα;

ΚΑΘΗΜΕΡΙΝΗ

Αραγε μπορεί να σωθεί η χώρα;

Της Ζέζας Ζήκου

Διαλυμένα νοσοκομεία, απλήρωτοι γιατροί, χρεοκοπημένα ταμεία, κατάρρευση της κατανάλωσης, υψηλοί φόροι, αδυναμία δανεισμού και φόβος για το αύριο έχουν δημιουργήσει συνθήκες απελπισίας στους πολίτες. Η κατάσταση των μικρομεσαίων επιχειρήσεων είναι τραγική. Η αγορά έχει διαλυθεί, με τις περισσότερες επιχειρήσεις να απειλούνται με πολλά λουκέτα στο δεύτερο εξάμηνο του έτους. Για όλους εμάς που ζούμε τη σκληρή πραγματικότητα. Αλλά όχι μόνο! «Η κατάσταση είναι κρίσιμη για την ελληνική οικονομία» προειδοποίησε χθες από το βήμα του συνεδρίου του Economist ο επικεφαλής της task force Χορστ Ράιχενμπαχ. Για εκείνους που ακόμη τρέφουν αυταπάτες και για όσους αρχίζουν σιγά σιγά να συνειδητοποιούν τη ζοφερή αλήθεια: πως έχουν ακόμη μπροστά τους πολλά χρόνια λιτότητας, καθώς οι περικοπές των μισθών και η συρρίκνωση των δημόσιων υπηρεσιών δεν φαίνεται να τους βγάζουν από την κρίση, αυτό που ο οικονομολόγος Πολ Κρούγκμαν χαρακτηρίζει «αυταπάτη της λιτότητας». Δεν είναι τυχαίο ότι μέχρι σήμερα καθυστερούν όλα τα μέτρα που αφορούν την καταπολέμηση της φοροδιαφυγής, την αναδιοργάνωση του δημόσιου τομέα και το πρόγραμμα αποκρατικοποιήσεων. Αραγε η χώρα μπορεί να σωθεί; Ο επικεφαλής της Ομάδας Δράσης (task force) στην Ελλάδα Χορστ Ράιχενμπαχ στην ομιλία του για την ελληνική οικονομία είπε ότι «δεν υπάρχουν εύκολες λύσεις που θα φέρουν αποτελέσματα αύριο, ακόμη και με τις μεταρρυθμίσεις η επιτυχία δεν είναι απόλυτη εάν δεν τύχουν σωστής διαχείρισης τα οικονομικά». Και υπογράμμισε ότι έχουν ληφθεί πολλά μέτρα από την Ε.Ε. για να στηριχθεί η Ελλάδα και για να αρθεί το πρόβλημα πρόσβασης σε κονδύλια. Για τον λόγο αυτό επεσήμανε ότι τα μέτρα που θα προτείνει τους επόμενους μήνες η Ομάδα Δράσης πρέπει να υλοποιηθούν άμεσα. Ο ίδιος χαρακτήρισε, επίσης, πολύ σημαντικές τις ιδιωτικοποιήσεις για το οικονομικό μέλλον της Ελλάδας. Σημείωσε δε ότι περιμένει η νέα κυβέρνηση να τηρήσει τις δεσμεύσεις της για τη συνέχιση των μεταρρυθμίσεων που θα ξεκλειδώσουν την ανάπτυξη. Για τη διαχείριση των εσόδων, είπε, ότι τα τελευταία δύο χρόνια καταβάλλεται κοινή προσπάθεια με το ΔΝΤ για τη συλλογή των φόρων, με τη συμμετοχή εμπειρογνωμόνων Δανών, Ολλανδών και Γάλλων. Υπάρχει ενδιαφέρον για συμμετοχή Βρετανών και Γερμανών τεχνοκρατών, ενώ εξέφρασε την ελπίδα του ότι σύντομα θα υπάρξει συμφωνία με την Ελβετία. Για τον δημόσιο τομέα είπε ότι υπάρχουν συγκεκριμένες προτάσεις από τον ΟΟΣΑ αλλά και από τους Γάλλους εμπειρογνώμονες να υπάρξει διυπουργική δομή για γρήγορη λήψη αποφάσεων, κάτι που εξετάζεται από την ελληνική κυβέρνηση. Για τη βελτίωση των εξαγωγών έχει ήδη υποβληθεί από τον Απρίλιο έκθεση για τις διοικητικές πολυπλοκότητες, ιδιαίτερα στα σύνορα και στα τελωνεία. Στόχος είναι να μειωθούν οι άδειες και τα πιστοποιητικά από εκατοντάδες που είναι σήμερα σε λίγες δεκάδες μέσα στο επόμενο διάστημα. Στο πλαίσιο αυτό, καταφθάνει στην Ελλάδα εντός του μήνα πολυμελής ομάδα τεχνοκρατών από την Ολλανδία, για να δώσουν τις συμβουλές τους για τον καλύτερο τρόπο δόμησης των εξαγωγών. Ομως, το 30% των καταστημάτων στους μεγάλους εμπορικούς δρόμους είναι κλειστά, ενώ ώς το τέλος του 2012 τουλάχιστον 225.000 επιχειρήσεις και ελεύθεροι επαγγελματίες εκτιμάται ότι θα βάλουν λουκέτο. Ο Ελληνας άρχισε να αλλάζει, από ανάγκη ή άμυνα, ως προς την καταναλωτική συμπεριφορά και τις εξόδους του, και αυτή είναι μια σοβαρή μεταβολή. Ομως η πιο βαθιά μεταστροφή έχει να κάνει μάλλον με ένα αίσθημα κενού, ματαιότητας, ότι δεν έχει τίποτα να περιμένει ή περιμένει τα χειρότερα. Παλαιότερα, μέσα στην ασθματική καθημερινότητα, βρισκόμασταν συνεχώς έξω από τον εαυτό μας, χαμένοι σε μια διαρκή, χρήσιμη ή και άσκοπη κινητικότητα. Χίλια πράγματα απαιτούσαν ταυτόχρονα την προσοχή μας και την απορροφούσαν στιγμιαία, αποσπασματικά, οι ώρες κυλούσαν γρήγορα, εξανεμίζονταν. Σήμερα οι μέρες αγωνίας μετρούν πλέον αλλιώς τον διεσταλμένο, βασανιστικό χρόνο. Χίλια πράγματα μας τρομάζουν, αφήνοντας μια ανησυχητική αίσθηση ανασφάλειας, σύγχυσης, απώλειας. Μέσα σε σύντομο χρονικό διάστημα άλλαξε ριζικά ο τρόπος που αντιλαμβανόμαστε το μέλλον - μια μαύρη κουρτίνα (παλαιότερα ο κόσμος έβλεπε σταθερά προς τα εμπρός ελπίζοντας πάντα σε κάτι καλύτερο, ακόμη και μέσα στην πιο βαριά δυστυχία ανέμενε ένα αύριο φωτεινότερο). Το σοκ είναι ισχυρό. Αντιφατικές οι έντονες εσωτερικές αντιδράσεις.