ΑΣΥΜΜΕΤΡΕΣ ΕΞΕΛΙΞΕΙΣ: Κανένας δεν δίνει την απαιτούμενη σημασία στην επισιτιστική κρίση, η οποία σκοτώνει εκατομμύρια ανθρώπους στις αφρικανικές κυρίως χώρες – προερχόμενη από την ανεύθυνη εξαγωγή του πληθωρισμού της Δύσης και την άνοδο των τιμών
“Ο πληθωρισμός που δημιούργησαν οι Η.Π.Α., στην αγωνιώδη προσπάθεια τους να αντιμετωπίσουν τις ζημίες που προκάλεσε η Κίνα στην οικονομία τους, δεν περιορίσθηκε μόνο στα εδάφη του βασικού εχθρού τους. Επεκτάθηκε, εύλογα προφανώς, σε πολλές άλλες χώρες του πλανήτη, κυρίως στις αναπτυσσόμενες και ισχυρές εξαγωγικά - στις οποίες «εισέβαλλαν» τα φρεσκοτυπωμένα δολάρια, προερχόμενα αφενός μεν από τις δικές τους πλεονασματικές εξαγωγές, αφετέρου από τα «καυτά χρήματα» που αναζητούσαν υψηλότερες αποδόσεις”.
Άρθρο
Μετά τις χώρες PIIG, οι χώρες FISH - πρόκειται για τις France, Italy, Spain και Holland, όπου λέγεται χαρακτηριστικά πως το ψάρι μυρίζει από το κεφάλι. Η κρίση λοιπόν της Ευρωζώνης επεκτείνεται, αργά αλλά σταθερά, από την περιφέρεια στο κέντρο – γεγονός που σημαίνει ότι, κάθε άλλο παρά έχει καταπολεμηθεί.
Αναλυτικότερα, τα ενυπόθηκα δάνεια της Ολλανδίας (άρθρο μας) έφτασαν στο 107,1% του ΑΕΠ της, με τις τιμές των ακινήτων να μειώνονται κατά 15%, μέσα σε ελάχιστο χρονικό διάστημα – ενώ το ιδιωτικό χρέος της εκτοξεύθηκε στο 249%. Θα ακολουθήσουν σύντομα πολύ μεγάλα προβλήματα στις τράπεζες – μετά τη κρατικοποίηση της τέταρτης μεγαλύτερης στη χώρα.
Φούσκα ακινήτων υπάρχει επίσης στη Γαλλία, την πλέον επικίνδυνη χώρα σήμερα της ΕΕ, η οποία αδυνατεί να περιορίσει το έλλειμμα της – ενώ σχηματίζεται και στη Γερμανία, σαν αποτέλεσμα των χαμηλών βασικών επιτοκίων. Παράλληλα, η Αυστρία διέσωσε τις τράπεζες της με 20 δις € - τα οποία όμως πολύ δύσκολα θα αντιμετωπίσουν το τεράστιο πρόβλημα της (μεγάλο άνοιγμα στις χώρες της Ανατολικής Ευρώπης).
Περαιτέρω, η Ισπανία δυστυχώς αδυνατεί να ανταπεξέλθει με το έλλειμμα, καθώς επίσης με το πρόβλημα των τραπεζών της. Σύμφωνα με την El Pais, παρά την πολιτική λιτότητας, το δημόσιο χρέος της Ισπανίας αυξήθηκε κατά 146 δις € μέσα σε ένα έτος, για πρώτη φορά στην Ιστορία της χώρας - στα 882 δις € ! Από την εποχή που εκλέχθηκε η νέα κυβέρνηση, το χρέος αυξάνεται κατά 400 εκ. € την ημέρα – αναμφίβολα ένα πρωτοφανές ευρωπαϊκό ρεκόρ.
Στην Ιταλία τώρα (δημόσιο χρέος στο 128% του ΑΕΠ της), «μαίνονται» τα τραπεζικά σκάνδαλα (Banca dei Paschi, Τράπεζα του Βατικανού κλπ.) – ενώ από το αποτέλεσμα των εκλογών, από τη «μάχη για τη Ρώμη» κατά κάποιον τρόπο, θα κριθούν πολλά πράγματα, ενδεχομένως ακόμη και το ευρώ (επιστροφή της στη λιρέτα).
Από την άλλη πλευρά, στη σύσκεψη των G20, οι Η.Π.Α., η Μ. Βρετανία και η Ιαπωνία δεν δεσμεύθηκαν να σταματήσουν το «τύπωμα» νέων χρημάτων – απλά ανακοίνωσαν τυπικά όλοι οι ηγέτες μαζί ότι, δεν θα επιτρέψουν να προκληθεί συναλλαγματικός πόλεμος. Όμως, ο πόλεμος αυτός είναι ήδη σε πλήρη εξέλιξη – με όπλα την εκτύπωση χρημάτων, τους προστατευτικούς δασμούς και τις κρυφές νομισματικές «διολισθήσεις».
Σύμφωνα τώρα με δημοσκόπηση στη Μ. Βρετανία, μόλις το 33% των πολιτών θέλουν να παραμείνουν στην Ε.Ε. – ενώ το 50% επιθυμεί την άμεση αποχώρηση της χώρας τους. Ίσως οφείλουμε να σημειώσουμε εδώ ότι, το συνολικό χρέος της Μ. Βρετανίας υπερβαίνει το 550% του ΑΕΠ της – κάτι που σημαίνει πως η οικονομική θέση της θα επιδεινώνεται συνεχώς, το νόμισμα της θα υποτιμάται (πιθανότατα πολύ σύντομα στο 1,35 σε σχέση με το δολάριο), ενώ δίκαια υποβαθμίσθηκε από τηνMoody’s.
Συνεχίζοντας, η Ελλάδα δεν φαίνεται να αποφεύγει το μοιραίο, εάν δεν ληφθούν άμεσα αναπτυξιακά μέτρα – καθώς επίσης εάν δεν πάψει να παίζει το ρόλο της Ιφιγένειας, παραμένοντας το ιδανικό υποψήφιο θύμα, για τον παραδειγματισμό των υπολοίπων μελών της Ευρωζώνης.
Η Ιρλανδία, αντίθετα, η οποία χρησιμοποιείται από τη Γερμανία ως «παράδειγμα προς μίμηση» (άρθρο μας), αποτελεί ήδη αντικείμενο αυστηρής κριτικής – ενώ πρόσφατα ο πρώην διευθύνων οικονομολόγος της ΕΚΤ, ο J.Stark, κατηγόρησε την ΕΚΤ για παράνομες, μυστικές συμφωνίες με την κυβέρνηση της Ιρλανδίας.
Σχετικά με την Κύπρο, μελετάται το ενδεχόμενο εγκατάλειψης και χρεοκοπίας της – κυρίως λόγω του τεράστιου τραπεζικού προβλήματος, αλλά και του «μοντέλου» της οικονομίας της (άρθρο μας). Όπως έχει ερευνηθεί όμως, η χώρα που θα επηρεαζόταν περισσότερο θα ήταν η Ελλάδα – αφού στις κυπριακές τράπεζες, οι οποίες προφανώς θα χρεοκοπούσαν, ευρίσκεται το 10% των καταθέσεων των Ελλήνων.
Όσον αφορά την Ευρωζώνη στο σύνολο της, διαπιστώνεται η επιμονή σε μία «σχιζοφρενή» οικονομική πολιτική – με την έννοια ότι, επιμένει σε μία έντονα περιοριστική δημοσιονομική πολιτική χωρίς αναπτυξιακά μέτρα (μείωση των ελλειμμάτων των προϋπολογισμών κλπ.), παράλληλα με μία επεκτατική νομισματική.
Εάν δε παραμείνει σε ύφεση, θα εισάγει λιγότερα προϊόντα – γεγονός που θα οδηγήσει σε αύξηση της ισοτιμίας του ευρώ, η οποία θα δημιουργήσει μεγάλα προβλήματα σε πολλά κράτη (η αύξηση της ισοτιμίας ενός νομίσματος έχει ανάλογα αποτελέσματα με την αύξηση των βασικών επιτοκίων).
Για την ΕΚΤ τώρα, η οποία έχει ελάχιστα μέσα στη διάθεση της, συγκριτικά με τη Fed ή με άλλες κεντρικές τράπεζες, λέγεται το εξής χαρακτηριστικό: «Όταν έχεις ένα σφυρί στη διάθεση σου, τότε όλα τα προβλήματα μοιάζουν με καρφιά». Δηλαδή, όταν οι περισσότερες χώρες της Ευρωζώνης είναι υπερχρεωμένες, υπάρχει μία τραπεζική βόμβα μεγατόνων στα θεμέλια σου, η βιομηχανική ελίτ είναι πανίσχυρη και έχεις μόνο ένα όπλο, τη νομισματική πολιτική, τότε κάνεις μόνο αυτό που μπορείς – καρφώνεις παντού καρφιά και κλείνεις πρόχειρα τρύπες, είτε συνειδητά, είτε όχι.
Άλλωστε, η αγορά ομολόγων των ελλειμματικών οικονομιών εκ μέρους της (Πίνακας Ι), ειδικά δε της πατρίδας του προέδρου της, της Ιταλίας, σε συνδυασμό με την αδυναμία εκείνων των ευρωπαϊκών τραπεζών που δεν έχουν υποκαταστήματα στις Η.Π.Α. (οι υπόλοιπες «διευκολύνονται» από τον «κυρίαρχο του παιχνιδιού», από τη Fed), να επιστρέψουν τα δάνεια που έχουν λάβει, δεν είναι γεγονότα που τεκμηριώνουν ότι, φαίνεται ήδη το φως στην άκρη του τούνελ.
ΠΙΝΑΚΑΣ Ι: Αγορές ομολόγων εκ μέρους της ΕΚΤ, σε δις €
Χώρα
|
Ονομαστικό ποσόν
|
Λογιστική αξία
|
Έτη ωρίμανσης
|
Ιταλία
|
102,8
|
99,0
|
4,5
|
Ισπανία
|
44,3
|
43,7
|
4,1
|
Ελλάδα
|
33,9
|
30,8
|
3,6
|
Πορτογαλία
|
22,8
|
21,6
|
3,0
|
Ιρλανδία
|
14,2
|
13,6
|
4,6
|
Σύνολα
|
218,0
|
208,7
|
4,3
|
Πηγή: ΕΚΤ
Πίνακας: Β. Βιλιάρδος
Όσον αφορά τώρα το χρυσό, ο οποίος αργά ή γρήγορα θα εμφανισθεί στο προσκήνιο (η τιμή του χειραγωγείται ανέκαθεν από τις κεντρικές τράπεζες, διαφορετικά θα είχε ξεπεράσει ήδη τις 3.000 $), οφείλει κανείς να αναφερθεί στη συνήθη πλάνη – σε αυτούς δηλαδή που υποστηρίζουν ότι, δεν υπάρχουν τόσα αποθέματα, όσα απαιτούνται σήμερα με κριτήριο το ΑΕΠ, εάν ήθελε ο πλανήτης να επιστρέψει στον κανόνα του χρυσού.
Το θέμα στην προκειμένη περίπτωση δεν είναι ποσοτικό όπως εσφαλμένα νομίζει κανείς, αλλά «τιμολογιακό». Δηλαδή, εάν η τιμή του χρυσού αυξανόταν στα 10.000 $ για παράδειγμα, αντί για τα 1.600 $ που είναι σήμερα, δεν θα υπήρχε κανένα απολύτως πρόβλημα.
Ακόμη πιο αντικειμενικά, εάν διαιρούσε κάποιος τις ποσότητες του χρυσού παγκοσμίως με τις ποσότητες των χρημάτων, θα έβρισκε εκείνη την τιμή του χρυσού, η οποία θα μπορούσε να επαναφέρει τα σύνδεση των χρημάτων μαζί του. Το πρόβλημα λοιπόν δεν είναι οι περιορισμένες ποσότητες του χρυσού, αλλά ο μεγάλος αριθμός των χαρτονομισμάτων που έχουν τυπωθεί – πληθωριστικά και ουσιαστικά χωρίς αντίκρισμα.
Συνεχίζοντας, τόσο στην Ελλάδα, όσο και στις υπόλοιπες χώρες, το επίσημο ύψος του πληθωρισμού διατηρείται σε χαμηλά, απολύτως ανεκτά επίπεδα – έτσι ώστε να μην δημιουργούνται απαιτήσεις, εκ μέρους των εργαζομένων για αυξήσεις, ανάλογες με την κλιμάκωση των τιμών.
Στα πλαίσια αυτά, ο ρυθμός του επίσημου πληθωρισμού, στη Γερμανία για παράδειγμα, είναι της τάξης του 1,7% – τόσο χαμηλός δηλαδή, όσο ποτέ. Εν τούτοις, οι τιμές των ειδών διατροφής τον Ιανουάριο, σε σύγκριση με τον αντίστοιχο μήνα του 2012, αυξήθηκαν κατά 4,5% - γεγονός που σημαίνει μία κατά πολύ μεγαλύτερη άνοδο σε άλλες χώρες, όπως για παράδειγμα στη Φιλανδία, όπου οι τιμές είναι παραδοσιακά υψηλότερες από αυτές στη Γερμανία, περίπου κατά 40% (σχεδόν αντίστοιχα με την Ελλάδα).
Οι τιμές των λαχανικών αυξήθηκαν κατά 8,6%, των φρούτων κατά 7,9%, των κρεάτων κατά 6,4% και των ψαριών κατά 5,1% – ενώ παράλληλα οι τιμές του ηλεκτρικού ρεύματος εκτοξεύθηκαν στο +12,1%.
Περαιτέρω, το πρόβλημα των παραπλανητικών στατιστικών σχετικά με το ύψος του πληθωρισμού ευρίσκεται αφενός μεν στα προϊόντα που συνθέτουν το καλάθι μέτρησης, αφετέρου στα ίδια τα προϊόντα – επειδή προσμετρείται μόνο η εμφανής τιμή τους. Για παράδειγμα, καταγράφεται η τιμή μίας κονσέρβας με αποφλοιωμένες τομάτες, χωρίς ταυτόχρονα να υπολογίζεται η διαφορά στην ποιότητα ή/και το καθαρό βάρος του προϊόντος.
Το γεγονός αυτό έχει οδηγήσει πολλές βιομηχανίες τροφίμων στην παραγωγή προϊόντων με υλικά χαμηλότερης ποιότητας ή με μικρότερο περιεχόμενο στις ίδιες συσκευασίες – ενώ το πρόσφατο σκάνδαλο με το κρέας αλόγου σε τόσα πολλά προϊόντα μοσχαριού, τεκμηρίωσε την ανευθυνότητα κάποιων παραγωγών, με στόχο την επίτευξη χαμηλότερου κόστους.
Το επίσημο μέγεθος του πληθωρισμού έχει μία επί πλέον σκοπιμότητα – επιτρέπει στις κυβερνήσεις να απαιτήσουν από τιςκεντρικές τράπεζες τη μαζική εκτύπωση χρημάτων, με την αιτιολογία ότι δεν υπάρχει κίνδυνος πρόκλησης πληθωριστικών πιέσεων.
Σε κάθε περίπτωση, κάτω από τις πιέσεις της Πολιτικής, η εκτύπωση νέων χρημάτων είναι η επίσημη θέση των κεντρικών τραπεζών της Μ. Βρετανίας, της Ιαπωνίας (το γεν έχει ακόμη πολύ δόμο προς τα κάτω) και των Η.Π.Α. – επίσης της ΕΚΤ, αν και σε πιο περιορισμένο μέγεθος.
Βέβαια, κανένας δεν δίνει την απαιτούμενη σημασία στην επισιτιστική κρίση, η οποία σκοτώνει εκατομμύρια ανθρώπους στις αφρικανικές κυρίως χώρες – προερχόμενη από την εξαγωγή του πληθωρισμού της Δύσης, καθώς επίσης από την κερδοσκοπική άνοδο των τιμών των εμπορευμάτων στα χρηματιστήρια (άρθρο μας: Ο υπόγειος παγκόσμιος πόλεμος).
Ολοκληρώνοντας, με τα «διαμάντια του στέμματος» να εκποιούνται στην πατρίδα μας, αναρωτιέται κανείς εύλογα για το ρόλο της Τράπεζας της Ελλάδας – έχοντας τις παρακάτω απορίες: Ανανεώθηκε το εκδοτικό δικαίωμα της Τράπεζας της Ελλάδας για τριάντα χρόνια; Ήταν μνημονιακή υποχρέωση; Ψήφισε το Κοινοβούλιο την αλλαγή του καταστατικού της; Γιατί συνέβη σε μία τόσο προβληματική χρονική περίοδο; Έγραψαν κάτι τα ΜΜΕ;
Αθήνα, 25. Φεβρουαρίου 2013
Αναρτήσεις
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου