Τι πραγματικά συμβαίνει στην Ισπανία

Από τον Peter Garnry
http://www.capital.gr/News.asp?id=1474748
Μόλις επέστρεψα από την Μαδρίτη όπου παρουσίασα στους δημοσιογράφους το outlook της Saxo Bank για το δεύτερο τρίμηνο. Πέραν των θεμάτων που άπτονται του outlook και διατίθενται ξεχωριστά στο TradingFloor.com είχα την ευκαιρία να κάνω μια έρευνα για την Ισπανία και να βγάλω συμπεράσματα αναφορικά με το τι πραγματικά συμβαίνει εκεί. Στηριζόμενος σε αυτά αλλά και σε συζητήσεις που έκανα με ντόπιους θα ήθελα να μοιραστώ μαζί σας κάποιες από τις σκέψεις μου για την Ισπανία,  όπως αυτή φαίνεται από την πρωτεύουσα, Μαδρίτη. 

Η κατάσταση της Ισπανίας διαφέρει από της Ελλάδας 
Ενώ το βασικό πρόβλημα της Ελλάδας αφορά το δημόσιο χρέος της, στην Ισπανία τα προβλήματα χρέους είναι τεράστια σε επίπεδο νοικοκυριών και επιχειρήσεων εκτός χρηματοπιστωτικού κλάδου, καθιστώντας έτσι πιο δύσκολο για την ισπανική κυβέρνηση να καλύψει το έλλειμμα μέσω της αύξησης της φορολογίας -δεν μπορείς να βάλεις βάρος στους «ώμους» ενός μελλοθάνατου. Θυμηθείτε ότι, το δημόσιο χρέος φτάνει «μόλις» το 71% του ΑΕΠ στην Ισπανία συγκριτικά με το 132% στην Ελλάδα, το 11% στην Ιταλία και το 79% στην Πορτογαλία. 

Η Ισπανία έχει ξαναβρεθεί στην ίδια θέση
Την περίοδο 1991/92 η Ισπανία είχε περίπου 21% δείκτη ανεργίας και σχεδόν το 50% των ανέργων αφορούσε τους νέους, ενώ η κυβέρνηση δεν είχε το ίδιο λόγο χρέους προς ΑΕΠ όπως σήμερα. Έτσι η σημερινή κατάσταση κάθε άλλο πάρα άγνωστη είναι στους Ισπανούς. Η μόνη διαφορά είναι ότι, αυτή τη φορά η χώρα δεν είναι «εκδότης νομίσματος», αλλά «χρήστης κοινού νομίσματος» και για αυτό μπορεί "υποτιμήσει" μόνο μέσω της μείωσης των μισθών. Δυστυχώς τα εργατικά συνδικάτα έχουν μεγάλη διαπραγματευτική δύναμη που πηγαίνει αρκετά πίσω, στις πολιτικές που εφαρμόζονταν στην αγορά εργασίας επί δικτατορίας Φράνκο. [ΤΟΤΕ ΠΡΑΓΜΑΤΙ, ΤΑ ΣΥΝΔΙΚΑΤΑ ΣΥΓΚΥΒΕΡΝΟΥΣΑΝ ΚΑΙ ΥΠΗΡΧΕ ΚΑΙ Η "ΣΥΝΤΕΧΝΙΑΚΗ ΒΟΥΛΗ"--ΤΟΣΟ ΠΟΛΥ "ΔΙΚΤΑΤΟΡΙΑ" ΗΤΟ!!!]

Η κυβέρνηση αναλαμβάνει δράσηΗ κυβέρνηση Rajoy έχει επιβάλει νέους κανόνες στην αγορά εργασίας κάνοντας ευκολότερη και λιγότερο δαπανηρή για τις επιχειρήσεις την απόλυση εργαζομένων. Η νέα μεταρρύθμιση στον τομέα της εργασίας προβλέπει τη μείωση του ανώτατου ορίου αποζημίωσης σε περίπτωση απόλυσης σε μισθό 33 ημερών για κάθε χρόνο εργασίας, σε σύγκριση με τις 45 ημέρες που ίσχυαν προηγουμένως. Επιπλέον θα επιτρέπει στις επιχειρήσεις να απολύουν εργαζομένους χωρίς να δεσμεύονται από τις παραδοσιακές ευρείες συλλογικές συμβάσεις της Ισπανίας. Αυτό αναμένεται να κάνει την ισπανική αγορά εργασίας πιο ευέλικτη -σε αντίθεση με αυτό που το ΔΝΤ αποκαλεί «δυσλειτουργική» αγορά εργασίας και να επιτρέπει στις επιχειρήσεις να προσλαμβάνουν με ταχύτερο ρυθμό όταν διαπιστώσουν βελτίωση των οικονομικών τους προοπτικών. Ενώ οι πολίτες της Μαδρίτης διαμαρτύρονται στους δρόμους οι μεταρρυθμίσεις έχουν ήδη εγκριθεί. Δεν αποτελούν πια αντικείμενο διαπραγμάτευσης, αλλά εφαρμογής. 

Η Ισπανική κυβέρνηση, πιέζει επίσης μέσω του κοινοβουλίου για πρόσθετα μέτρα 
Κατά την άποψή μου τα σχέδιά της δεν είναι φιλόδοξα. Παρόλα αυτά επιπλέον 10 δισ. ευρώ σε μέτρα λιτότητας προωθούνται μέσω του ισπανικού κοινοβουλίου, με στόχο να μειώσουν το έλλειμμα στο 5,3% του ΑΕΠ το 2012 από 5,8%. Το σημείο «κλειδί» ωστόσο που προκαλεί νευρικότητα στους επενδυτές είναι η αποδοχή και εκτέλεση των σχεδίων λιτότητας στις 17 κοινότητες στις οποίες υπάρχει υψηλός βαθμός αυτονομίας. Αξίζει να υπενθυμίσουμε ότι, το έλλειμμα της Ισπανίας διαμορφώθηκε στο 8,5% του ΑΕΠ το 2011, ξεπερνώντας το στόχο του 6%. Η απόκλιση οφειλόταν κυρίως σε αλόγιστες δαπάνες στις περιφέρειες που είναι υπεύθυνες για περισσότερο από το 50% όλων των δημοσίων δαπανών. 

Οι πρόσφατες εξελίξεις στις χρηματοπιστωτικές αγορές είναι υπερβολικές 
Αυτό τουλάχιστον μου είπαν οι δημοσιογράφοι κατά την επίσκεψή μου. Επιτρέψτε μου να σας εξηγήσω. Αν αγνοήσουμε τη σύντομη βαβούρα που δημιουργήθηκε γύρω από την Ισπανία, τι πραγματικά άλλαξε στην χώρα τους τελευταίους 2 μήνες και δικαιολογεί την άνοδο των αποδόσεων των 10ετών ομολόγων, από το 4,8%, κοντά σχεδόν στο 6%; Η γνώμη μου είναι ότι, δεν έχει αλλάξει τίποτα σε διαρθρωτικό επίπεδο, πλην της αντίληψης για την ικανότητα της κεντρικής κυβέρνησης να ελέγχει τις περιφέρειες. 

Το υπουργείο Οικονομικών της Ισπανίας έχει προγραμματίσει νωρίς στο έτος την κάλυψη του μεγαλύτερου όγκου των ετήσιων αναγκών χρηματοδότησης
Η Ισπανία έχει δημοπρατήσει ήδη περίπου το 50% των αναγκών χρηματοδότησής της φέτος σε χαμηλότερες αποδόσεις από το σημερινό 6%. Είμαι πολύ επιφυλακτικός έως και λίγο ανήσυχος για την Ισπανία, αλλά όχι τρομοκρατημένος. Θα έχω λόγο να φοβάμαι εάν η απόδοση του 10ετούς ξεπεράσει το 7%, αν και σε αυτή την περίπτωση πιστεύω ότι η ΕΚΤ θα αναλάμβανε ιδιαίτερα επιθετικές πολιτικές, παρά τα όσα λέει ο Πρόεδρος της γερμανικής Bundesbank Jens Weidemann. 

Οι ισπανικές μετοχές είναι κοντά στα χαμηλά του Μαρτίου του 2009 
Βρίσκω εξαιρετικά ενδιαφέρον ότι ο IBEX διαπραγματεύεται σε αυτά τα επίπεδα. Εκείνη την εποχή, οι μετοχές προεξοφλούσαν μια παγκόσμια κατάρρευση σε κλίμακα ανάλογη του 1930. Αυτή την φορά οι ισπανικές μετοχές προεξοφλούν υπερβολικά την ύφεση κατά την γνώμη μου. 

Το χαμηλό επίπεδο των εισαγωγών/ εξαγωγών ως ποσοστό του ΑΕΠ 
Βρίσκονται περίπου στο 2%, που σημαίνει ότι η ανάπτυξη σε ΗΠΑ και Γερμανία έχει μικρότερο αντίκτυπο στην Ισπανία από άλλες πιο «ανοιχτές» οικονομίες, όπως για παράδειγμα της Δανίας. Υπό αυτή την έννοια, η Ισπανία πρέπει να βασιστεί στο εναρκτήριο λάκτισμα της οικονομίας της μέσω της αγοράς εργασίας και των φορολογικών μεταρρυθμίσεων για να μπορέσει να ελέγξει το έλλειμμα. Μιλάμε για μια πράξη εξισορρόπησης. 

Οι ισπανικές περιφερειακές τράπεζες είναι το πρόβλημα 
Συμφωνώ με την άποψη αυτή, εξαιρώντας ωστόσο τις BBVA και Banco Santander. Στην πραγματικότητα αν παρατηρήσει κανείς τους δείκτες μόχλευσης, το καθαρό επιτοκιακό περιθώριο, τα επίπεδα βασικών κεφαλαίων, τα μη εξυπηρετούμενα δάνεια και τους δείκτες εμπιστοσύνης των επενδυτών, η BBVA και η Banco Santander έχουν καλύτερες επιδόσης από τις μεγαλύτερες γαλλικές και ιταλικές τράπεζες. Το πραγματικό πρόβλημα στον κλάδο, βρίσκεται στις περιφερειακές και τις cajas που έχουν ιδιαίτερα υψηλή έκθεση στο real estate και τα στεγαστικά δάνεια. Πιστεύω ότι, ο ισπανικός τραπεζικός κλάδος θα υποστεί τεράστια ενοποίηση σε συνεργασία με την κυβέρνηση ώστε να διαχωρίσει τα «καλά» και «κακά» assets (όπως συνέβη στην Δανία και αλλού). Ξέρω ότι η κυβέρνηση του Rajoy έχει μέχρι τώρα αρνηθεί κάτι τέτοιο, αλλά νομίζω ότι θα αλλάξει γνώμη αν οι τιμές των ακινήτων συνεχίσουν να υποχωρούν. 

Οι περισσότεροι Ισπανοί ελπίζουν απλά να καταφέρουν να αντεπεξέλθουν το 2012 
Έτσι μου είπαν τουλάχιστον και γενικότερα είναι πολύ απαισιόδοξοι για το μέλλον. Ένας δημοσιογράφος μιλώντας για το μέλλον χρησιμοποίησε εκφράσεις όπως «όταν η Ισπανία χρεοκοπήσει, τότε τι» και «όταν χρειαστούμε σχέδιο διάσωσης». 

Πινακίδες «Ενοικιάζεται» 
Οφείλω να ομολογήσω ότι περίμενα να δω περισσότερα κλειστά καταστήματα ή κτίρια, με πινακίδες "ενοικιάζεται" στην κεντρική είσοδο. Νομίζω ωστόσο ότι η κρίση είναι πιο σοβαρή στις περιφέρειες -κάτι που θεωρώ απόλυτα λογικό αφού οι πρωτεύουσες και τα πνευματικά κέντρα είναι λιγότερο ευάλωτα στα οικονομικά πλήγματα, σε σχέση με τις υπόλοιπες περιοχές. 

Η ισπανική «γκρι» οικονομία είναι αρκετά μεγάλη 
Ένα πράγμα που πρέπει να έχουμε κατά νου είναι ότι, τα επίσημα στοιχεία για την ανεργία υπερεκτιμούν την πραγματική κατάσταση της απασχόλησης και τη συρρίκνωση της οικονομικής δραστηριότητας στην Ισπανία. Παρόλα αυτά η κατάσταση είναι κρίσιμη και το κλίμα ανάμεσα στους Ισπανούς σίγουρα δεν είναι θετικό. 

Πάντα έχουμε μια βραχυπρόθεσμη αναστάτωση στις χρηματαγορές και προσωπικά αποφεύγω να βγάζω πρόωρα συμπεράσματα. Ενώ οι πληροφορίες που έχουμε στα χέρια μας δείχνουν ότι τα πράγματα δεν πάνε και τόσο καλά για την Ισπανία, αυτό δεν σημαίνει πως θα ζήσουμε επανάληψη του ελληνικού δράματος.  Χρειάζομαι περισσότερα στοιχεία προτού δεχτώ ότι η Ισπανία εισέρχεται σε μια "δίνη".

O Peter Garnry είναι στρατηγικός αναλυτής μετοχών της Saxo Bank.

Πηγή:www.capital.gr