Συμφωνία χωρίς «κούρεμα»

TO BHMA  --- Πολιτική

 

Συμφωνία χωρίς «κούρεμα»

Συνεργάτες του Σόιμπλε διαβεβαιώνουν ότι είναι αποφασισμένος να κλείσει το ελληνικό θέμα

Χειλάς Νίκος

ΔΗΜΟΣΙΕΥΣΗ: 25/11/2012, 05:45 | ΤΕΛΕΥΤΑΙΑ ΕΝΗΜΕΡΩΣΗ: 25/11/2012, 05:45

Εβγαλε το σωστό συμπέρασμα. Υστερα από το στραπάτσο της ολονύχτιας συνεδρίασης του Eurogroup την περασμένη Δευτέρα, που τον έκανε να «κουτουλάει» τρεις ώρες αργότερα στη συνεδρίαση της γερμανικής Βουλής για τον προϋπολογισμό, οΒόλφγκανγκ Σόιμπλε ζήτησε και πήρε τη διαβεβαίωση ότι η αυριανή συνεδρίαση των υπουργών Οικονομικών της ευρωζώνης θα αρχίσει το μεσημέρι - και όχι τις βραδινές ώρες, όπως ήταν ως τώρα ο κανόνας.

Αν έβγαλε και τα σωστά πολιτικά συμπεράσματα, θα φανεί στο τέλος της συνεδρίασης. Συνεργάτης του διαβεβαιώνει πάντως ότι ο κ. Σόιμπλε είναι αποφασισμένος να κλείσει το ελληνικό θέμα και ότι προς τον σκοπό αυτόν είναι πρόθυμος να κάνει κάποιες παραχωρήσεις - στη βάση βέβαια πάντα των δικών του απόψεων. Ολα δείχνουν λοιπόν ότι βαίνουμε προς μια «λύση» τη Δευτέρα - όχι πραγματικά βιώσιμη, αλλά μεσοβέζικη και προσωρινή. Κάτι δηλαδή που θυμίζει πολύ Μπέρτολντ Μπρεχτ, ήτοι τον επίλογο του θεατρικού έργου του «Ο καλός άνθρωπος του Σετσουάν»: «Κοιτάμε τώρα / με μάτι θιγμένο. / Πέφτει η αυλαία / και τίποτα λυμένο».

«Το Βήμα» μίλησε για το θέμα με δύο ειδικούς, έναν οπαδό και έναν αντίπαλο του κ. Σόιμπλε. Οι απόψεις τους ρίχνουν ασυνήθιστο φως στα κίνητρα και στις επιδιώξεις του γερμανού υπουργού Οικονομικών.

Η «κόκκινη γραμμή»
Οι Γερμανοί δεν θέλουν να πληρώσουν
Ο Νόρμπερτ Μπάρτλε, ο οποίος είναι υπεύθυνος της κοινοβουλευτικής ομάδας των Χριστιανοδημοκρατών σε θέματα Προϋπολογισμού, θεωρεί ότι τη Δευτέρα θα υπάρξει συμφωνία, αν και το «κούρεμα» του χρέους αποτελεί «κόκκινη γραμμή» για τη Γερμανία.

Η απόφαση στο Eurogroup για την Ελλάδα αναβλήθηκε πάλι. Θα είναι αυτή η τελευταία αναβολή;

«Νομίζω ότι το βράδυ της Δευτέρας θα υπάρξει τελική συμφωνία και ότι την ερχόμενη Παρασκευή θα ασχοληθούμε με το θέμα στη γερμανική Βουλή. Υπάρχουν ακόμη δύο σημαντικές διαφορές, όμως αυτές θα ξεπεραστούν μάλλον ως τη Δευτέρα».

Ποιες είναι αυτές οι διαφορές;

«Η πρώτη είναι η κάλυψη του χρηματοδοτικού κενού που προήλθε από την επιμήκυνση του προγράμματος προσαρμογής από το 2014 στο 2016 και η δεύτερη, η επίτευξη του 120% του ΑΕΠ το 2020».

Ποιες είναι οι «κόκκινες γραμμές» του Βερολίνου σε αυτές τις διαπραγματεύσεις;

«Αυτό που δεν θέλουμε με τίποτε είναι ένα "κούρεμα" των ομολόγων που βρίσκονται στο Δημόσιο. Αν το δεχόμασταν αυτό, πρώτον, θα ξεσήκωνε τις άλλες υπερχρεωμένες χώρες, όπως η Πορτογαλία και η Ιρλανδία, που θα ρωτούσαν, με το δίκιο τους, "γιατί μόνο στην Ελλάδα και όχι και σε μας;", και, δεύτερον, θα είχε βαριές νομικές συνέπειες για τα δάνεια που δίνει η Γερμανία στο εξωτερικό. Σε περίπτωση "κουρέματος" των πιστώσεων που έδωσε η Κρατική Τράπεζα Επενδύσεων KfW στην Ελλάδα, τότε δεν θα επιτρέπεται μελλοντικά να αναλάβουμε εγγυήσεις για την ίδια χώρα. Αντιθέτως, θα πρέπει να δημιουργήσουμε αποθεματικά στον προϋπολογισμό μας. Κι αυτό θα αναστάτωνε τη δημοσιονομική πολιτική μας».  

Ο Βόλφγκανγκ Σόιμπλε πρότεινε, ως μέσο κάλυψης του χρηματοδοτικού κενού, τη μείωση των επιτοκίων για τα ελληνικά ομόλογα και την επαναγορά τους από το ελληνικό κράτος. Επιμένει σε αυτές ή είναι ανοιχτός και σε άλλες προτάσεις;

«Επιμένει, αν και δεν είναι ξεκάθαρο πώς θα χρηματοδοτηθεί η επαναγορά, δεδομένου ότι υπάρχουν γι' αυτό προβλήματα με την Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα και τις εθνικές κρατικές τράπεζες. Ωστόσο τη Δευτέρα η συζήτηση θα περιστραφεί πάλι κυρίως γύρω από αυτά τα σημεία».

Εκτός από τους οικονομικούς, υπάρχουν και πολιτικοί λόγοι που προκαλούν τέτοια αναβλητικότητα; Ο φόβος, για παράδειγμα, της κυβέρνησης μπροστά στους γερμανούς ψηφοφόρους εν όψει των βουλευτικών εκλογών του 2013...

«Δεν νομίζω ότι οι εκλογές, που θα γίνουν 10 μήνες αργότερα, παίζουν εδώ κάποιον ρόλο. Ενα νέο "κούρεμα" όμως, που θα συμπεριλάβει το Δημόσιο, δημιουργεί μια νέα κατάσταση. Ως τώρα συμμετείχαμε στη βοήθεια για την Ελλάδα, ως κράτος, μέσω εγγυήσεων και πιστώσεων, που δεν κόστιζαν πρακτικά τίποτε. Το "κούρεμα", αντίθετα, θα κοστίσει πολλά χρήματα, που θα τα φορτωθούν άμεσα οι φορολογούμενοι. Αυτό αλλάζει και τη σχέση μας απέναντί τους. Ως τώρα είχαμε εξασφαλίσει τη συμφωνία τους με την υπόσχεση ότι αναλαμβάνουμε ρίσκα, όχι χρηματικές απώλειες. Τις τελευταίες δεν πρόκειται να τις αποδεχθούν - όχι η πλειοψηφία των ψηφοφόρων τουλάχιστον».

Αλλος δρόμος
Η λύση θα κοστίσει πάνω από 20 δισ. ευρώ
Ο Ρούντολφ Χίκελ είναι καθηγητής Οικονομικών στο Πανεπιστήμιο της Βρέμης. Υποστηρίζει ότι ένα νέο «κούρεμα» του ελληνικού χρέους είναι απαραίτητο, αν και θα κοστίσει πάνω από 20 δισ. ευρώ στους γερμανούς φορολογουμένους.

Γιατί παίζει ο Σόιμπλε με τα νεύρα των Ελλήνων και όλων των Ευρωπαίων σε μια στιγμή όπου η κυβέρνηση Σαμαρά κάνει το παν για να τον ευχαριστήσει;

«Το συμφέρον του είναι πολύ πεζό: Ο Σόιμπλε θέλει να δείξει ότι δίνει βοήθεια στην Ελλάδα, αλλά αυτή δεν κοστίζει τίποτε στους Γερμανούς. Αυτό εξηγεί και το "τρενάρισμα" της απόφασης, αλλά και τις διάφορες λογιστικές ταχυδακτυλουργίες του, όπως τη μείωση των επιτοκίων ή την επαναγορά των ελληνικών ομολόγων από το ελληνικό κράτος. Ταυτόχρονα δείχνει τη δειλία του να προβεί σε δύο πραγματικά απελευθερωτικά βήματα: Πρώτον, στον άμεσο τερματισμό της πολιτικής της λιτότητας και, δεύτερον, στην απαλλαγή της Ελλάδας από το μεγαλύτερο μέρος του χρέους της, ήτοι ό,τι υπερβαίνει το 60%. Αυτό ίσως το κάνει τους επόμενους μήνες, προς το παρόν όμως του λείπει το θάρρος γι' αυτό».

Χωρίς «κούρεμα» και τρίτο πακέτο βοήθειας λοιπόν δεν γίνεται…

«Ακριβώς. Αλλά το "κούρεμα" πρέπει να οργανωθεί από το Δημόσιο. Η Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα, για παράδειγμα, έχει στα βιβλία της ελληνικά χρεόγραφα ονομαστικής αξίας 45 δισ. ευρώ. Αυτά θα έπρεπε να τα διαγράψει αμέσως, ή να πάψει να ζητεί την εξυπηρέτηση των τόκων τους. Παράλληλα, τα ευρωπαϊκά ταμεία στήριξης EFSF και ESM πρέπει να αναλάβουν μεγάλο μέρος των ελληνικών χρεών και να τον καταθέσουν σε ένα ευρωπαϊκό ταμείο απόσβεσης χρεών. Μόνο έτσι θα μπορέσει να βγει κανείς από τον φαύλο κύκλο, που επιβάλλει το Βερολίνο στην Ελλάδα, και συνίσταται στην ανακύκλωση της λιτότητας και των καταστρεπτικών συνεπειών της στην ελληνική οικονομία».

Ο συνάδελφός σας Λαρς Φελντ υπολογίζει ότι ένα «κούρεμα» θα στοιχίσει στο γερμανικό κράτος 10-20 δισ. ευρώ. Ρεαλιστικός υπολογισμός;

«Οχι. Το κόστος θα είναι σίγουρα πολύ μεγαλύτερο. Αλλά τα λεφτά δεν θα πάνε χαμένα, επειδή θα συμβάλουν στη σταθεροποίηση του ευρώ».  

Το Γερμανικό Ινστιτούτο Οικονομικών Ερευνών DIW προτείνει την εγκατάσταση Ειδικών Οικονομικών Ζωνών (ΕΟΖ) στην Ελλάδα. Συμφωνείτε με την πρόταση;

«Ούτε κατά διάνοια. Πρόκειται για πρόταση απελπισίας που αποβλέπει στη δημιουργία μιας "φθηνής" οικονομίας. Τι σημαίνει ακριβώς ΕΟΖ; Πρώτον, δωρεάν προσφορά περιοχών στους επενδυτές με αναπτυγμένες υποδομές. Οι υποδομές κοστίζουν όμως χρήματα, που η Ελλάδα δεν έχει. Δεύτερον, παραίτηση του κράτους από φόρους και, τρίτον, ελαστικοποίηση των όρων εργασίας, που οδηγεί στη μείωση μισθών. Τα τρία κακά της μοίρας δηλαδή σε ένα. Το αντίθετο θα έπρεπε να γίνει: Να δοθούν κίνητρα από το γερμανικό κράτος, για παράδειγμα επιδοτήσεις για επενδύσεις, σε όσους θέλουν να επενδύσουν στην Ελλάδα. Το κόστος θα μεταβιβαζόταν έτσι στη Γερμανία. Το να φορτώνεις, αντίθετα, τα βάρη τέτοιων ΕΟΖ στους Ελληνες είναι άδικο και ανήθικο».