ΓΙΩΡΓΟΣ ΚΥΡΤΣΟΣ-ΜΜΕ: Το όπλο της κυβέρνησης Σαμαρά κινδυνεύει να μετατραπεί σε μπούμερανγκ

ΓΙΩΡΓΟΣ ΚΥΡΤΣΟΣ

Εκτός ελέγχου ο ανταγωνισμός για την επιρροή και τα «ασημικά» του Δημοσίου

ΜΜΕ: Το όπλο της κυβέρνησης Σαμαρά κινδυνεύει να μετατραπεί σε μπούμερανγκ

Είναι κοινό μυστικό ότι τα περισσότερα ΜΜΕ που έχουν μεγάλη επιρροή στη διαμόρφωση της κοινής γνώμης παίζουν το επικοινωνιακό παιχνίδι με τους όρους που εξυπηρετούν την κυβέρνηση Σαμαρά. Το μιντιακό σύστημα έχει σήμερα τεράστια συμβολή στη διαμόρφωση και την εφαρμογή της οικονομικής πολιτικής, και οι «βαρόνοι» των ΜΜΕ συνεννοούνται πολύ καλύτερα με τον κ. Σαμαρά απ’ ό,τι με τον κ. Παπανδρέου και τον κ. Καραμανλή στο παρελθόν.

Το στημένο παιχνίδι είναι ορατό διά γυμνού δημοσιογραφικού οφθαλμού. Ο τρόπος με τον οποίο στήνονται οι τηλεοπτικές συζητήσεις, η επιλογή των θεμάτων, η επιχειρηματολογία που χρησιμοποιείται από τους σχολιαστές και οι επιχειρήσεις αποπροσανατολισμού της κοινής γνώμης, που αναπτύσσονται με ολοένα μεγαλύτερη συχνότητα, μας προετοιμάζουν για το μεγάλο διαπλεκόμενο «πλιάτσικο». Τα 13 δισ. ευρώ που φορτώθηκαν στις πλάτες του ελληνικού Δημοσίου, και φυσικά των φορολογούμενων πολιτών, για να μετατραπεί η ΑΤΕbank σε «δώρο» προς τον κ. Σάλλα και την Τράπεζα Πειραιώς δείχνουν πόσο «σκληρές» είναι οι δεσμεύσεις που ανέλαβαν ο κ. Σαμαράς, ο κ. Βενιζέλος και άλλοι παράγοντες της κυβέρνησης συνασπισμού στην πορεία προς τις δύο κρίσιμες εκλογικές αναμετρήσεις του Μαΐου και του Ιουνίου.

Αφορμή για πόλεμο

Ο κ. Σαμαράς θεωρείται πολύ καλός στην καλλιέργεια προσωπικών σχέσεων με τους «βαρόνους» των ΜΜΕ και των επιχειρήσεων και στην προσαρμογή προς τις υποδείξεις. Μέχρι και οι εκλογικές λίστες της ΝΔ αξιοποιήθηκαν για να διευκολυνθεί η συνεννόηση του κ. Σαμαρά με ισχυρούς παράγοντες των ΜΜΕ και του επιχειρηματικού κόσμου. Υπάρχει όμως ένα πρόβλημα με την ποιότητα του διαπλεκόμενου συστήματος. Οι εσωτερικοί ανταγωνισμοί, που έχουν να κάνουν με την επιρροή στη διαμόρφωση της κοινής γνώμης αλλά και το μοίρασμα των «ασημικών» του Δημοσίου, οδηγούν σε συγκρούσεις που ρίχνουν την αποτελεσματικότητα της διαπλεκόμενης παρέμβασης και εκθέτουν σε τελική ανάλυση την ίδια την κυβέρνηση.

Την αφορμή για τον νέο «εμφύλιο» σε ισχυρά ΜΜΕ έδωσε η συνεργασία της εταιρείας Shell –το δίκτυο της οποίας έχει ενσωματωθεί στον όμιλο Βαρδινογιάννη– με την κυριακάτικη εφημερίδα «Πρώτο Θέμα», της οποίας κυρίαρχος μέτοχος είναι ο γνωστός δημοσιογράφος Θέμος Αναστασιάδης. Το «Πρώτο Θέμα» δίνει εκπτωτικά κουπόνια της Shell στους αναγνώστες της, με αποτέλεσμα να έχει υπερδιπλάσια κυκλοφορία από την εφημερίδα «Βήμα της Κυριακής» του κ. Ψυχάρη και από το «Έθνος της Κυριακής» του κ. Μπόμπολα.

Οι δύο τελευταίοι, οι οποίοι σε αυτή τη φάση, εκτός από βασικοί μέτοχοι του MEGA, είναι και ισχυροί σύμμαχοι της κυβέρνησης Σαμαρά, αντεπιτίθενται με αποκαλυπτικά ρεπορτάζ για τον… σκοτεινό ρόλο των δύο μεγάλων διυλιστηρίων της χώρας. Στόχος τους είναι τα συμφέροντα του ομίλου Βαρδινογιάννη, ο οποίος θεωρείται ο ισχυρότερος υποστηρικτής της κυβέρνησης Σαμαρά και αποτελεί τον τρίτο βασικό μέτοχο τουMEGA. Χαρακτηριστικά της μεθοδολογίας που ακολουθείται είναι τα πρωτοσέλιδα και τα ρεπορτάζ της εφημερίδας «Τα Νέα», ιδιοκτησίας Ψυχάρη. Την Πέμπτη 13 Σεπτεμβρίου 2012 τα «Νέα» κυκλοφόρησαν με ένα ρεπορτάζ που είχε τον τίτλο «Ξεπαγώνει το πρόστιμο των 50 εκατομμυρίων». Ο συντάκτης σημείωνε μεταξύ των άλλων: «Τέσσερα και πλέον χρόνια έχουν περάσει από το Μάιο του 2008, όταν η Επιτροπή Ανταγωνισμού επέβαλε πρόστιμο συνολικού ποσού 50 εκατομμυρίων ευρώ στις εταιρείες Shell και BP, και ακόμα η υπόθεση σέρνεται στα δικαστήρια». Στόχος του κ. Ψυχάρη και των συνεργατών του είναι να επιβληθεί το πρόστιμο στην εταιρεία Shell, οι ελληνικές δραστηριότητες της οποίας ανήκουν πλέον στο συγκρότημα Βαρδινογιάννη. Την Παρασκευή 14 Σεπτεμβρίου 2012 τα «Νέα» δημοσίευσαν ένα άλλο «αποκαλυπτικό» ρεπορτάζ με τίτλο «Καύσιμα: Στα χαρτιά τα μέτρα για το λαθρεμπόριο» και την επισήμανση «Το θέμα της καθυστέρησης στην εφαρμογή του νόμου που ψηφίστηκε τον περασμένο Μάρτιο φέρνουν στη Βουλή με ερώτησή τους βουλευτές του ΣΥΡΙΖΑ». Η διεύθυνση της εφημερίδας θεωρεί ότι η πάταξη του λαθρεμπορίου στα καύσιμα μπορεί να φέρει σε δύσκολη θέση αυτούς που στηρίζουν οικονομικά την εκδοτική προσπάθεια του Θέμου Αναστασιάδη και στέλνει το μήνυμα ότι μπορεί να απευθυνθεί και σε άλλους πολιτικούς χώρους για να ενισχύσει την επιχειρηματολογία της. Πιο τολμηρά ήταν τα «Νέα» της Δευτέρας 24 Σεπτεμβρίου 2012, με δεύτερο θέμα στην πρώτη σελίδα: «Καύσιμα: Ένα δισ. ευρώ το χρόνο μας παίρνει το καρτέλ. Έκθεση-βόμβα του γραφείου του ΔΝΤ στην Αθήνα». Και για όσους δεν πήραν το μήνυμα, ο υπότιτλος στο δισέλιδο ρεπορτάζ που ακολουθούσε αναφερόταν σε «έλλειψη ανταγωνισμού στη διύλιση πετρελαίου, που διαπιστώνεται σε έκθεση του ΔΝΤ και επιβαρύνει ετησίως με 1 δισ. ευρώ τους Έλληνες καταναλωτές».

Ανάλογα ρεπορτάζ που στρέφονται κατά των «κακών» διυλιστηρίων, και φυσικά του ομίλου Βαρδινογιάννη, δημοσιεύονται και στην εφημερίδα «Το Έθνος» συμφερόντων Μπόμπολα, δεν έχουν όμως την επιθετικότητα των ρεπορτάζ της εφημερίδας «Τα Νέα», εφόσον ο ιδιοκτήτης τους κ. Ψυχάρης θεωρείται «μετρ» του είδους.

Μεγάλη ζημιά για την κυβέρνηση

Η κυβέρνηση Σαμαρά βγαίνει ζημιωμένη από την αντιπαλότητα που αναπτύσσεται μεταξύ των «φίλων» της. Πρώτον, ενισχύεται, στην κοινή γνώμη, η άποψη ότι ο προϋπολογισμός των νοικοκυριών λεηλατείται από τα μεγάλα συμφέροντα, ιδιαίτερα στο χώρο των καυσίμων, που μπορεί να λειτουργούν υπό την πολιτική κάλυψη της κυβέρνησης. Δεύτερον, γίνεται αντιληπτό από ολοένα περισσότερους πολίτες το στημένο παιχνίδι της ενημέρωσης και τα ανταλλάγματα που προσφέρει η κυβερνητική ηγεσία στο παρασκήνιο. Τρίτον, μεγαλώνει η δυσκολία στο μοίρασμα των «ασημικών» του Δημοσίου με έναν τρόπο που θα ικανοποιεί τους βασικούς υποστηρικτές της κυβέρνησης και δεν θα προκαλέσει έριδες που μπορεί να εκθέσουν τον κ. Σαμαρά και τους συνεργάτες του.

Ισχυρός αντίπαλος

Την κατάσταση περιπλέκει για την κυβέρνηση Σαμαρά και τους διαπλεκόμενους υποστηρικτές της η πολιτική, εκλογική ενίσχυση του ΣΥΡΙΖΑ, ο οποίος δεν συμμετέχει στο παραδοσιακό παιχνίδι που τόσο συνέβαλε στην υπερχρέωση και στη χρεοκοπία της Ελλάδας. Η «Αυγή» είναι γεμάτη ρεπορτάζ, αναλύσεις και σχόλια που αναδεικνύουν τις διαπλεκόμενες υποχρεώσεις της κυβέρνησης και την εκθέτουν στην αντίληψη αυτών που υφίστανται την ισοπεδωτική λιτότητα του νέου μνημονίου, εφόσον οι «θυσίες του λαού» μετατρέπονται σε «μπόνους» εκατοντάδων εκατομμυρίων ή και δισεκατομμυρίων ευρώ προς τους διαπλεκόμενους υποστηρικτές του κ. Σαμαρά, του κ. Βενιζέλου και του κ. Κουβέλη.

Ενδεικτικό το ρεπορτάζ για την ιδιωτικοποίηση του ΟΠΑΠ («Αυγή», Κυριακή 16 Σεπτεμβρίου 2012, με την υπογραφή του Σταύρου Καπάκου), στο οποίο επισημαίνονται μεταξύ των άλλων τα εξής: «Οι επιχειρηματικοί όμιλοι που δείχνουν ενδιαφέρον για τον ΟΠΑΠ με τον έναν ή τον άλλο τρόπο, δηλαδή μέσω συνεργασιών ελληνικών ή και διεθνών, είναι: ο Σωκράτης Κόκκαλης, ο όμιλος Βαρδινογιάννη, με δεσπόζουσα θέση στα ΜΜΕ και στα πετρέλαια, ο ιδιοκτήτης του τηλεοπτικού σταθμού ALPHA Δημήτρης Κοντομηνάς, ο Σταύρος Ψυχάρης από τον ΔΟΛ, ο Δημήτρης Μελισσανίδης, ο πρώην ισχυρός άνδρας της WIND, ο Σωκράτης Κομηνάκης με τη MILOS Investments.

Γνωρίζοντες τα πράγματα των αντικρουόμενων επιχειρηματικών συμφερόντων, απέδιδαν στη μάχη για την κατάκτηση της “μηχανής που κόβει χρήμα”, δηλαδή του ΟΠΑΠ, τα πρωτοσέλιδα δημοσιεύματα της “ναυαρχίδας” του ΔΟΛ, δηλαδή των “Νέων”, για το λαθρεμπόριο καυσίμων, φωτογραφίζοντας και τον όμιλο Βαρδινογιάννη».

Οι προσφορές για τον ΟΠΑΠ θα επισημοποιηθούν μέχρι τα τέλη του χρόνου, όμως το ρεπορτάζ της «Αυγής» αναδεικνύει τον τρόπο με τον οποίο αντιμετωπίζει το κόμμα της αξιωματικής αντιπολίτευσης την υπόθεση των μαζικών ιδιωτικοποιήσεων. Είναι η πρώτη φορά που οι «βαρόνοι» των ΜΜΕ και της επιχειρηματικής ζωής αντιμετωπίζουν μία σοβαρή πολιτική πρόκληση. Μέχρι σήμερα η καταγγελία της «διαπλοκής» από κεντροδεξιές και κεντροαριστερές πολιτικές δυνάμεις γινόταν για λογαριασμό συγκεκριμένων συμφερόντων σε βάρος άλλων και έλειπε το πολιτικό πλαίσιο αντιμετώπισής τους. Στην αντίληψη του ΣΥΡΙΖΑ οι πρωταγωνιστές του ελληνικού καπιταλισμού είναι απόλυτα κρατικοδίαιτοι και γι’ αυτό δεν έχουν τίποτα να προσφέρουν στην ανάπτυξη της ελληνικής οικονομίας. Χαρακτηριστικό το σχόλιο του Γιώργου Ανανδρανιστάκη στην «Αυγή» (Πέμπτη 20 Σεπτεμβρίου 2012) με τίτλο: «Ιδιωτικοποιήστε το MEGA!». Επισημαίνει μεταξύ των άλλων ο αρθρογράφος που κινείται με μαεστρία μεταξύ πολιτικής ανάλυσης και χιούμορ: «Είναι δημόσιοι υπάλληλοι οι μεγαλοδημοσιογράφοι των ιδιωτικών καναλιών; Αν δημόσιος υπάλληλος είναι αυτός που μισθοδοτείται από το Δημόσιο για να φέρει εις πέρας τις υποθέσεις του κράτους, τότε τα ιδιωτικά κανάλια είναι σφηκοφωλιές δημοσίων υπαλλήλων. Αν πλήρωναν τα 400 εκατομμύρια ευρώ που απαιτούνται για να πάρουν νόμιμες άδειες, αν δεν απολάμβαναν συνεχώς χαριστικές ρυθμίσεις των εκατομμυρίων που χρωστούν στις εφορίες και τα ταμεία, αν δεν έπαιρναν αφειδώς κρατική διαφήμιση εις βάρος άλλων ΜΜΕ, αν οι μεγαλοεργολάβοι τους δεν φούσκωναν τις τιμές των δημοσίων έργων και οι πετρελαιάδες τους τις τιμές των καυσίμων, αν οι εφοπλιστές τους δεν είχαν 58 φοροαπαλλαγές, αν δηλαδή τα κανάλια λειτουργούσαν σαν αυτοδύναμες ιδιωτικές επιχειρήσεις, τότε οι εκλεκτοί συνάδελφοι των πρωινών και των βραδινών εκπομπών θα πληρωνόντουσαν του Αγίου Αναπαραγωγικού Μυός ανήμερα. Όσο για τις υποθέσεις του κράτους, ουδείς τις διεκπεραιώνει με τη ζέση που το κάνουν τα κανάλια και οι αστέρες τους. Διότι η μεγαλύτερη υπόθεση του κράτους είναι να κρατάει τους υπηκόους του σε ήπια καταστολή και εν προκειμένω η δράση των συναδέλφων είναι ισχυρότερη και από τη δράση του Lexotanil. Άσε που προσφάτως, στις 17 Ιουνίου, οι κρατικοδίαιτοι του δελτίου των 8 έσωσαν το κράτος, ενδεχομένως και το παρακράτος, από του χάρου τα δόντια, εμποδίζοντας την επέλαση των βαρβάρων.

Είναι χρυσοπληρωμένοι οιονεί δημόσιοι υπάλληλοι, εργάζονται σε πολυεπιχορηγούμενους οιονεί δημόσιους οργανισμούς και κάθε βράδυ ζητούν, ως άτεγκτοι στρατοδίκες του Εμφυλίου, την απόλυση των δημόσιων υπαλλήλων και το κλείσιμο των δημόσιων οργανισμών».

Εκδοτική ρελάνς

Ο «εμφύλιος» που έχει ξεσπάσει μεταξύ των «βαρόνων» των ΜΜΕ και των επιχειρήσεων υποχρεώνει σε μια πιο επιθετική δημοσιογραφία αυτούς που θέλουν να πρωταγωνιστήσουν στο παιχνίδι και σε αυτή τη φάση δεν έχουν τις ίδιες οικονομικές, επιχειρηματικές εφεδρείες. Η κυριακάτικη εφημερίδα «Real News» του Νίκου Χατζηνικολάου αύξησε την κυκλοφορία της με το εξαιρετικά ενδιαφέρον ρεπορτάζ για τις καταγγελίες ενός επιχειρηματία και ενός κτηματομεσίτη για εμπλοκή του Βαγγέλη Μεϊμαράκη, του Γιώργου Βουλγαράκη και του Μιχάλη Λιάπη σε υπόθεση διακίνησης «μαύρου» χρήματος ύψους… 10 δισ. ευρώ. Οι αριθμοί που αναφέρουν οι καταγγέλλοντες δεν έχουν καμία σχέση με την οικονομική πραγματικότητα, και όσοι γνωρίζουν πρόσωπα και πράγματα θεωρούν αδιανόητο να έχει χρησιμοποιήσει ο Μιχάλης Λιάπης, ακόμη και σε περίπτωση που έχει πλουτίσει με παράνομα μέσα, το ίδιο «πλυντήριο» με στελέχη όπως ο Βαγγέλης Μεϊμαράκης και ο Γιώργος Βουλγαράκης, με τα οποία τον συνδέει σχέση αμοιβαίας πολιτικής καχυποψίας.

Η καταγγελία όμως είναι επίσημη, εφόσον έχει γίνει στις αρμόδιες αρχές, εξαιρετικά εντυπωσιακή και με υπογραφές. Η κοινή γνώμη, από την πλευρά της, είναι έτοιμη να δεχτεί ότι όσοι έχουν πρωταγωνιστήσει με τον έναν ή τον άλλο τρόπο στην κούρσα υπερχρέωσης και στη συνέχεια χρεοκοπίας του ελληνικού Δημοσίου έχουν αντλήσει παράνομα οικονομικά οφέλη από αυτή την διαδικασία. 

Πλήττεται έτσι η ήδη περιορισμένη αξιοπιστία της πολιτικής τάξης και δυσχεραίνονται οι χειρισμοί του κ. Σαμαρά και των συνεργατών του, οι οποίοι σε αυτή τη φάση επιδιώκουν την επικοινωνιακή «αρμονία» για να μοιράσουν με το μικρότερο δυνατό πολιτικό και εκλογικό κόστος τις θυσίες στον ελληνικό λαό και τα δισ. ευρώ στους «βαρόνους» των ΜΜΕ και της «ιδιωτικής» πρωτοβουλίας.