Η μάχη του 10% της ιδιωτικής συμμετοχής έχει τεράστια σημασία.
Ασταθής ισορροπία στο τραπεζικό σύστημα
13-04-2013
Οι λεγόμενες συστημικές τράπεζες, οι οποίες αυξήθηκαν από τρεις σε τέσσερις μετά τη ματαίωση της συγχώνευσης της Εθνικής Τράπεζας με τη Eurobank, δίνουν μια δύσκολη μάχη για να εξασφαλίσουν τη συμμετοχή ιδιωτικών κεφαλαίων τουλάχιστον στο 10% του συνόλου της ανακεφαλαιοποίησης, προκειμένου να μην περιέλθουν υπό τον πλήρη έλεγχο του Ταμείου Χρηματοπιστωτικής Στήριξης.
Οι δύο αντιφάσεις
Το τραπεζικό σύστημα, έτσι όπως λειτουργεί μετά την αποσταθεροποίησή του από το υπερβολικό «κούρεμα» των ομολόγων του ελληνικού Δημοσίου, χαρακτηρίζεται από δύο αντιφάσεις. Πρώτον, κατοχυρώνει τον ιδιωτικό χαρακτήρα του με συμμετοχή των ιδιωτών σε μόλις 10% της συνολικής ανακεφαλαιοποίησης. Αυτό σημαίνει ότι το χρήμα στο οποίο στηρίζονται οι τράπεζες είναι κατά κύριο λόγο δημόσιο.
Δεύτερον, ο δημόσιος χαρακτήρας της χρηματοδότησης του τραπεζικού συστήματος δεν οδηγεί στον δημόσιο έλεγχό τους, ακόμη και στην περίπτωση που οι ιδιώτες δεν πάρουν μέρος στο 10% της ανακεφαλαιοποίησης. Ο έλεγχος περνάει σε αυτή την περίπτωση στο Ταμείο Χρηματοπιστωτικής Σταθερότητας, δηλαδή στους Ευρωπαίους εταίρους και πιστωτές.
Σύμφωνα με αξιόπιστες πηγές, οι όμιλοι της Alpha Bank και της Τράπεζας Πειραιώς θα διασφαλίσουν τον ιδιωτικό χαρακτήρα τους, επιτυγχάνοντας τη συμμετοχή των ιδιωτών στο 10% της ανακεφαλαιοποίησης. Η εξέλιξη αυτή δεν θα λύσει τα προβλήματα των δύο σημαντικών τραπεζών, θα δημιουργήσει όμως ένα κλίμα σχετικής σταθερότητας, εφόσον θα αποτρέψει το άμεσο πέρασμα του ελέγχου τους στο Ταμείο Χρηματοπιστωτικής Σταθερότητας, με ό,τι αυτό συνεπάγεται.
Το τραπεζικό σύστημα, έτσι όπως λειτουργεί μετά την αποσταθεροποίησή του από το υπερβολικό «κούρεμα» των ομολόγων του ελληνικού Δημοσίου, χαρακτηρίζεται από δύο αντιφάσεις. Πρώτον, κατοχυρώνει τον ιδιωτικό χαρακτήρα του με συμμετοχή των ιδιωτών σε μόλις 10% της συνολικής ανακεφαλαιοποίησης. Αυτό σημαίνει ότι το χρήμα στο οποίο στηρίζονται οι τράπεζες είναι κατά κύριο λόγο δημόσιο.
Δεύτερον, ο δημόσιος χαρακτήρας της χρηματοδότησης του τραπεζικού συστήματος δεν οδηγεί στον δημόσιο έλεγχό τους, ακόμη και στην περίπτωση που οι ιδιώτες δεν πάρουν μέρος στο 10% της ανακεφαλαιοποίησης. Ο έλεγχος περνάει σε αυτή την περίπτωση στο Ταμείο Χρηματοπιστωτικής Σταθερότητας, δηλαδή στους Ευρωπαίους εταίρους και πιστωτές.
Σύμφωνα με αξιόπιστες πηγές, οι όμιλοι της Alpha Bank και της Τράπεζας Πειραιώς θα διασφαλίσουν τον ιδιωτικό χαρακτήρα τους, επιτυγχάνοντας τη συμμετοχή των ιδιωτών στο 10% της ανακεφαλαιοποίησης. Η εξέλιξη αυτή δεν θα λύσει τα προβλήματα των δύο σημαντικών τραπεζών, θα δημιουργήσει όμως ένα κλίμα σχετικής σταθερότητας, εφόσον θα αποτρέψει το άμεσο πέρασμα του ελέγχου τους στο Ταμείο Χρηματοπιστωτικής Σταθερότητας, με ό,τι αυτό συνεπάγεται.
Δύσκολο στοίχημα
Πιο δύσκολο εμφανίζεται το στοίχημα που πρέπει να κερδίσουν η Εθνική Τράπεζα και η Eurobank προκειμένου να διατηρήσουν τον ιδιωτικό χαρακτήρα τους. Η αποτυχία στην εξασφάλιση της αναγκαίας συμμετοχής των ιδιωτικών κεφαλαίων οδήγησε στη ματαίωση της συγχώνευσης, εφόσον η τρόικα δεν ήθελε να δημιουργηθεί ένας τραπεζικός κολοσσός χωρίς συμμετοχή ιδιωτικών κεφαλαίων, που θα έπρεπε να πουληθεί πριν από τα τέλη του 2013. Οι πιστωτές του ελληνικού Δημοσίου επέβαλαν τη χωριστή πορεία της Εθνικής Τράπεζας και της Eurobank, ώστε να είναι λιγότερο δύσκολη η πώλησή τους σε περίπτωση που περιέλθουν στον έλεγχο του Ταμείου Χρηματοπιστωτικής Στήριξης.
Η Eurobank, ακόμη και στην περίπτωση που δεν εξασφαλίσει τη συμμετοχή ιδιωτών στο 10% της ανακεφαλαιοποίησης, είναι σε θέση να αντιμετωπίσει αρκετά καλά τις προκλήσεις που σχετίζονται με το πέρασμά της υπό τον έλεγχο ενός άλλου ευρωπαϊκού ομίλου μέσα από μια αύξηση ιδίων κεφαλαίων, πιθανότατα πριν από το τέλος του 2013. Είναι δομημένη σαν μία αυστηρά ιδιωτική τράπεζα και η διοίκησή της είναι εκπαιδευμένη να λειτουργεί στο πλαίσιο της στρατηγικής του ιδιώτη επενδυτή.
Η περίπτωση της Εθνικής Τράπεζας είναι πιο σύνθετη, εξαιτίας του μεγέθους αλλά και του συμβολισμού της. Αν και είναι πλέον μία ιδιωτική τράπεζα, οι ελληνικές κυβερνήσεις ασκούν μεγάλη επιρροή στη διοίκησή της, ενώ στην αντίληψη της κοινής γνώμης συμβολίζει την ελληνική ισχύ, ακόμη και την επέκταση σε βαλκανικό επίπεδο. Αυτό σημαίνει ότι ο ξένος επενδυτής που θα επιλεγεί από το Ταμείο Χρηματοπιστωτικής Στήριξης θα πρέπει να αντιμετωπίσει μια αρνητική κοινή γνώμη και τις πιθανές αντιδράσεις των εργαζομένων στην Εθνική Τράπεζα. Παράλληλα, θα δυσκολευτεί σε ορισμένους χειρισμούς, για παράδειγμα την πώληση της τουρκικής Finansbank, που μπορεί να αποδώσει πάνω από 5 δισ. ευρώ στην Εθνική Τράπεζα, ενώ ανάλογη συρρίκνωση της βαλκανικής παρουσίας των άλλων συστημικών τραπεζών θεωρείται περίπου αυτονόητη και δεν σχολιάζεται καν από τους πολιτικούς και τα ΜΜΕ.
Μέχρι τα τέλη του Απριλίου θα γνωρίζουμε προς ποια κατεύθυνση θα κινηθεί το τραπεζικό σύστημα και πώς ακριβώς θα διαμορφωθεί μέχρι τα τέλη του 2013.
Πιο δύσκολο εμφανίζεται το στοίχημα που πρέπει να κερδίσουν η Εθνική Τράπεζα και η Eurobank προκειμένου να διατηρήσουν τον ιδιωτικό χαρακτήρα τους. Η αποτυχία στην εξασφάλιση της αναγκαίας συμμετοχής των ιδιωτικών κεφαλαίων οδήγησε στη ματαίωση της συγχώνευσης, εφόσον η τρόικα δεν ήθελε να δημιουργηθεί ένας τραπεζικός κολοσσός χωρίς συμμετοχή ιδιωτικών κεφαλαίων, που θα έπρεπε να πουληθεί πριν από τα τέλη του 2013. Οι πιστωτές του ελληνικού Δημοσίου επέβαλαν τη χωριστή πορεία της Εθνικής Τράπεζας και της Eurobank, ώστε να είναι λιγότερο δύσκολη η πώλησή τους σε περίπτωση που περιέλθουν στον έλεγχο του Ταμείου Χρηματοπιστωτικής Στήριξης.
Η Eurobank, ακόμη και στην περίπτωση που δεν εξασφαλίσει τη συμμετοχή ιδιωτών στο 10% της ανακεφαλαιοποίησης, είναι σε θέση να αντιμετωπίσει αρκετά καλά τις προκλήσεις που σχετίζονται με το πέρασμά της υπό τον έλεγχο ενός άλλου ευρωπαϊκού ομίλου μέσα από μια αύξηση ιδίων κεφαλαίων, πιθανότατα πριν από το τέλος του 2013. Είναι δομημένη σαν μία αυστηρά ιδιωτική τράπεζα και η διοίκησή της είναι εκπαιδευμένη να λειτουργεί στο πλαίσιο της στρατηγικής του ιδιώτη επενδυτή.
Η περίπτωση της Εθνικής Τράπεζας είναι πιο σύνθετη, εξαιτίας του μεγέθους αλλά και του συμβολισμού της. Αν και είναι πλέον μία ιδιωτική τράπεζα, οι ελληνικές κυβερνήσεις ασκούν μεγάλη επιρροή στη διοίκησή της, ενώ στην αντίληψη της κοινής γνώμης συμβολίζει την ελληνική ισχύ, ακόμη και την επέκταση σε βαλκανικό επίπεδο. Αυτό σημαίνει ότι ο ξένος επενδυτής που θα επιλεγεί από το Ταμείο Χρηματοπιστωτικής Στήριξης θα πρέπει να αντιμετωπίσει μια αρνητική κοινή γνώμη και τις πιθανές αντιδράσεις των εργαζομένων στην Εθνική Τράπεζα. Παράλληλα, θα δυσκολευτεί σε ορισμένους χειρισμούς, για παράδειγμα την πώληση της τουρκικής Finansbank, που μπορεί να αποδώσει πάνω από 5 δισ. ευρώ στην Εθνική Τράπεζα, ενώ ανάλογη συρρίκνωση της βαλκανικής παρουσίας των άλλων συστημικών τραπεζών θεωρείται περίπου αυτονόητη και δεν σχολιάζεται καν από τους πολιτικούς και τα ΜΜΕ.
Μέχρι τα τέλη του Απριλίου θα γνωρίζουμε προς ποια κατεύθυνση θα κινηθεί το τραπεζικό σύστημα και πώς ακριβώς θα διαμορφωθεί μέχρι τα τέλη του 2013.
Δύσκολο περιβάλλον
Μέχρι και τον Μάρτιο συνεχίστηκε η ενθαρρυντική άνοδος των καταθέσεων στις ελληνικές τράπεζες που ξεκίνησε μετά τη μεγάλη πτώση του Μαΐου-Ιουνίου 2012. Οι περισσότεροι ειδικοί πάντως –χαρακτηριστική η σχετική έκθεση του ΔΝΤ– εκτιμούν ότι οι καταθέσεις στις ελληνικές τράπεζες μπορεί στα τέλη του 2013 να είναι σε κατώτερο επίπεδο απ’ ό,τι ήταν στα τέλη του 2012. Ορισμένοι από αυτούς αποδίδουν την αρνητική εκτίμηση στην εξαιρετικά αυστηρή οικονομική πολιτική που εφαρμόζεται, ενώ άλλοι αναφέρονται και στην αστάθεια που μπορούν να δημιουργήσουν η κυπριακή κρίση και η στροφή της Ευρωζώνης από το bail out στο bail in των τραπεζών.
Η σημαντική άνοδος των καταθέσεων είναι αναγκαία για την καλύτερη χρηματοδότηση της ανάκαμψης της ελληνικής οικονομίας και δυσχεραίνεται από τον προβληματισμό και τις αποφάσεις του Eurogroup, που συντηρούν τις συνθήκες μετακίνησης των καταθέσεων και των κεφαλαίων από τον ευρωπαϊκό Νότο στο Βορρά.
Το ελληνικό τραπεζικό σύστημα δοκιμάζεται και από την κακή πορεία της ελληνικής οικονομίας, που προκαλεί μεταξύ των άλλων τη μεγάλη αύξηση των «κόκκινων» δανείων, η εξυπηρέτηση των οποίων παρουσιάζει τουλάχιστον τρίμηνη καθυστέρηση. Σε αυτό το δύσκολο περιβάλλον έχει σημασία να περάσουν όσο το δυνατόν περισσότερες συστημικές τράπεζες το τεστ του 10% της ιδιωτικής συμμετοχής στην ανακεφαλαιοποίηση, για να περιοριστεί η άμεση παρέμβαση του Ταμείου Χρηματοπιστωτικής Στήριξης.
Μέχρι και τον Μάρτιο συνεχίστηκε η ενθαρρυντική άνοδος των καταθέσεων στις ελληνικές τράπεζες που ξεκίνησε μετά τη μεγάλη πτώση του Μαΐου-Ιουνίου 2012. Οι περισσότεροι ειδικοί πάντως –χαρακτηριστική η σχετική έκθεση του ΔΝΤ– εκτιμούν ότι οι καταθέσεις στις ελληνικές τράπεζες μπορεί στα τέλη του 2013 να είναι σε κατώτερο επίπεδο απ’ ό,τι ήταν στα τέλη του 2012. Ορισμένοι από αυτούς αποδίδουν την αρνητική εκτίμηση στην εξαιρετικά αυστηρή οικονομική πολιτική που εφαρμόζεται, ενώ άλλοι αναφέρονται και στην αστάθεια που μπορούν να δημιουργήσουν η κυπριακή κρίση και η στροφή της Ευρωζώνης από το bail out στο bail in των τραπεζών.
Η σημαντική άνοδος των καταθέσεων είναι αναγκαία για την καλύτερη χρηματοδότηση της ανάκαμψης της ελληνικής οικονομίας και δυσχεραίνεται από τον προβληματισμό και τις αποφάσεις του Eurogroup, που συντηρούν τις συνθήκες μετακίνησης των καταθέσεων και των κεφαλαίων από τον ευρωπαϊκό Νότο στο Βορρά.
Το ελληνικό τραπεζικό σύστημα δοκιμάζεται και από την κακή πορεία της ελληνικής οικονομίας, που προκαλεί μεταξύ των άλλων τη μεγάλη αύξηση των «κόκκινων» δανείων, η εξυπηρέτηση των οποίων παρουσιάζει τουλάχιστον τρίμηνη καθυστέρηση. Σε αυτό το δύσκολο περιβάλλον έχει σημασία να περάσουν όσο το δυνατόν περισσότερες συστημικές τράπεζες το τεστ του 10% της ιδιωτικής συμμετοχής στην ανακεφαλαιοποίηση, για να περιοριστεί η άμεση παρέμβαση του Ταμείου Χρηματοπιστωτικής Στήριξης.
Αναρτήσεις
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου